احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران - ۲۳ حمل ۱۳۹۲
حزب اسلامی گلبدین حکمتیار، اینبار با فرستادن هیأتی اعلام کرده است که در انتخابات آیندۀ ریاستجمهوری کشور، یا نامزد معرفی خواهد کرد و یا هم از یکی از نامزدهای بهاصطلاح این حزب «اصلح»، حمایت میکند.
طرح شرکتِ حزب اسلامی شاخۀ حکمتیار در انتخابات، طرح تازهیی نیست؛ این حزب از سالها به این طرف، بحث برگزاریِ انتخابات و حتا شرکت در آن را سر داده است. در همین حال آقای کرزی نیز همواره نسبت به حزب اسلامی توجهی ویژه داشته و هیأتهای آن را با جبینی گشاده به ارگ ریاستجمهوری دعوت کرده است. آقای کرزی نه تنها خواهان شرکتِ حزب اسلامی در انتخابات آینده شده، که در این اواخر از ملا محمد عمر رهبر گروه طالبان نیز دعوت کرده که بختِ خود را در انتخابات ریاستجمهوری افغانستان محک زند.
در آستانۀ برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، چنین بحثهایی زیاد دور از انتظار نمینماید. طبیعی است که گروهها و حلقات سیاسی تلاش کنند برای خود آرای بیشتری بهدست آورند. اما از جانب دیگر باید دید که اینگونه زدوبندها و فراخوانها چهقدر میتواند روند سیاسیِ کشور را از آسیبها و تهدیدهایی که به هر حال متوجه آن است، مصون نگه دارد.
آقای کرزی در حالی با گروههای شورشی بحث شرکت در انتخابات را مطرح میکند که خود دیگر نمیتواند بر اساس قانون اساسی کشور، در سومین انتخابات به عنوان نامزد مطرح باشد. اما آقای کرزی به این سادهگی نیز نمیخواهد که دست از قدرت بردارد و عطای آن را به لقایش ببخشد. اگرچه آقای کرزی خود نمیتواند در انتخابات شرکت کند، ولی دو گزینۀ دیگر را در برابرِ خویش قرار داده است. گزینۀ نخست که قلباً از آن حمایت میکند و دوست دارد که چنین شود، عدم برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در کشور است. این گزینه به هر حال برای او این فرصت را مساعد میسازد که به گونۀ عرفی و سنتی، قدرت سیاسی را همچنان در اختیار داشته باشد. ولی این گزینه خطرهایی نیز دارد و از جمله اینکه: جامعۀ جهانی به عنوان اصلیترین حمایتکنندۀ روند سیاسی در کشور، از آن به هیچ صورت حمایت نمیکند و از جانب دیگر، ممکن است با واکنش احزاب سیاسی و مردم روبهرو شود.
ولی گزینۀ دیگر، بحث ایتلاف و رفتن به سمت گروههایی هست که به عنوان گروههای شورشی در کشور مطرح هستند. دو جریان در این میان بیشتر از همه به آقای کرزی احساس نزدیکی و قرابت میکنند، به این شرط که او بتواند از عهدۀ شروطِ آنها بیرون شود. مهمترین این جریانها، حکمتیار به عنوان رهبر حزب اسلامی است که علاوه بر داشتنِ هوادارانی در درون نظام، از علاقهمندیِ شخص آقای کرزی هم نسبت به خود بیبهره نیست. و دومین منبعی که آقای کرزی میتواند با آن سازش نشان دهد، طالبان و به ویژه شاخۀ ملا محمد عمر است. به همین دلیل هم، آقای کرزی بارها از این دو جریان خواسته است که در مناسبات قدرت در کشور، او را تنها نگذارند.
حالا که هیأت حزب اسلامی وارد کابل شده، بدون شک با سران رژیم دیدارهایی خواهد داشت و تلاش خواهد کرد که زمینه را برای عملی شدنِ برنامههای خود مساعد کند. حزب اسلامی و گروه طالبان بهدرستی دریافتهاند که مهمترین ایتلاف را میتوانند با آقای کرزی انجام دهند؛ به ویژه حالا که او درماندهتر از همیشه به دنبال نامزدی برای حمایت برخاسته است.
شواهد و قراینِ زیادی دال بر این است که آقای کرزی حمایت سیاسی و مالیِ خانواده و بستهگانِ خود را از دست داده است و از سوی دیگر، او میهراسد که با حمایت از برادرش در انتخابات، اتهام میراثی ساختنِ قدرت بر او وارد گردد. به همین دلیل آقای کرزی بیشتر از همه، نزدیکی با جریانهای مخالف را به سود و بقای سیاسیِ خویش تعبیر میکند. از جانب دیگر، برای حزب اسلامی و حتا طالبان، دیگر به صرفه نیست که همچنان به درگیریهای نظامی در کشور ادامه دهند. این دو گروه نیز تلاشهایی را آغاز کردهاند که در صورت برآورده شدن برخی از خواستهایشان، در انتخابات ریاستجمهوری در کنار کسی قرار گیرند که از پتانسیل بزرگِ حزبی و سیاسی برخوردار نباشد و این هدف توسط پاکستان دنبال میشود.
آقای کرزی که در یک دهۀ گذشته برای جامعۀ جهانی به عنوان فردی بدون پشتوانۀ سیاسی و نظامی مطرح بود، حالا چنین جایگاهی را برای حزب اسلامی و طالبان دارد. این دو گروه تلاش دارند با استفاده از ضعفهای آقای کرزی، برای خود قوت درست کنند؛ همان مسألهیی که در شرطهای این دو گروه همچنان به چشم میخورد. حزب اسلامی، مخالفت آشکارِ خود را با امضای توافقنامۀ امنیتی با ایالات متحدۀ امریکا به عنوان پیششرط ورود به عرصۀ سیاستِ افغانستان مطرح کرده است.
آقای کرزی نیز اگر مطمین شود که در جریان انتخابات سال آینده، از حمایت سیاسی و نظامیِ این دو گروه برخوردار خواهد بود، بدون تردید در امضای توافقنامۀ امنیتی با امریکا، موانع لازم را به وجود خواهد آورد.
Comments are closed.