گروهی از روان‌پزشکان هشدار داده‌اند کسانی که به‌طور افراطی وسایل خانۀ خود را پاک می‌کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسرده‌گی قرار دارند.
امروزه، بعضی از خانم‌ها همۀ وسایل خانه را ضدعفونی می‌کنند تا اطمینان یابند که تمام میکروب‌ها و آلوده‌گی‌ها را از فضای خانه بیرون کرده‌اند. اما گاهی این پاکیزه کردن، بیش از اندازه افراطی می‌شود و حالت وسواس به خود می‌گیرد تا جایی که تمام فکر و ذکر خانمِ خانه به این مشغول می‌شود که مبادا ذره‌یی خاک یا یک لکۀ کوچک گوشه‌یی از خانه پیدا شود.
یادتان باشد که قرار گرفتن در معرض مواد کیمیایی و تأثیر آن بر مغز، یک عامل بروز بیماری افسرده‌گی می‌باشد؛ زیرا ارتباط بین سلول‌های عصبی را با یک‌دیگر دچار اشکال می‌کند. اما از طرف دیگر، نمی‌توان به بهانۀ افسرده‌گی، نظافت خانه را تعطیل کرد، چرا که مسلماً ذات و غریزۀ تمامی افراد به سوی نظم است و بی‌نظمی سبب می‌شود فرد از نظر روانی دچار اغتشاشاتِ فکری شود و این موضوع به‌تدریج بر تمام زنده‌گی تأثیر گذاشته و سبب اضطراب و افزایش استرس می‌‌گردد.
در خانه‎های آشفته، پیدا کردن وسایل مورد نیاز دشوار است و این موضوع استرس می‌آورد. حتا دیدن به‌هم‌ریخته‌گی خانه سبب بروز عدم رضایت فرد از خود شده و در نهایت می‌تواند اختلاف‌ها و اختلال‌های خانواده‌گی و زناشویی را پیش آورد. هم‌چنین نتیجۀ یک پژوهش که در نشریۀ پزشکی «نیچر» آمده است، بیان می‌دارد: «پاکیزه‌گی زیاد ممکن است ترمیم پوست بدن را مختل کند و به همین دلیل باید به کودکان اجازه داد تا کمی ناپاک شوند.»
یک گروه تحقیقاتی کشف کرده است باکتری‌هایی که به طور معمول روی پوست انسان وجود دارند، از تورم ناشی از آسیب و ضربه به بدن جلوگیری می‌کنند. این باکتری ها، واکنش‌های بیش از حد دستگاه ایمنی بدن را که باعث می‌شود محل زخم و خراش باد کند، کمتر می‌کنند. بنابراین نباید کودکان را استریل کرد، زیرا باعث می‌شود در مقابل بیماری ها آسیب‌پذیرتر باشند.
جالب است که اخیراً محققان دانشگاه کینگ کشف کرده‌اند مرتب نکردن تخت‌خواب هنگام صبح می‌تواند برای سلامت مفید باشد؛ چرا که یک تختِ نامرتب محیط نامساعدتری برای رشد مایت‌های گردوخاک است. مایت‌ها موجودات بسیار کوچکی هستند که در فضاهای مرطوب زنده‌گی می‌کنند و می‌توانند باعث بروز آسم و دیگر آلرژی‌ها شوند. این حشرات نمی‌توانند در شرایط گرم‌وخشک تخت‌های نامرتب زنده‌گی کنند. این حشرات کمتر از یک میلیمتر طول دارند و می‌توانند مواد حساسیت‌زایی را تولید کنند که به‌راحتی حین خواب وارد سیستم تنفسی بدن می‌شوند.
شرایط مرطوب و گرم تخت‌خواب‌ها محیط مناسبی برای رشد این موجودات است، اما زمانی که رطوبت کم شود، احتمال زنده ماندنِ این حشرات با کم شدن رطوبت کاهش پیدا می‌کند. محققان می‌گویند پژوهش‌ها نشان داده خانه‌ها و اداره‌های پاکیزه‌تر که در آن‌ها میزان آلودگی و باکتری‌ها کمتر است، منجر به ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن در افراد و در نهایت بروز اختلال در عملکرد مغز آن‌ها می‌شود. مطالعاتی که پیش از این در همین زمینه صورت گرفته بود نیز از وجود ارتباط میان ضعف سیستم ایمنی و پاکیزه‌گی زیاد خانه، حکایت داشت و نمی‌توان گفت این یافته خیلی عجیب‌وغریب است.
دانشمندان می‌گویند ضعف سیستم ایمنی منجر به واکنش بیش از حد نیاز بدن به آلوده‌گی و گردوخاک در قالب انواع آلرژی و التهاب‌ها می‌شود. این امر، فرآیند تولید مواد کیمیایی مربوط به شادی مانند سروتونین را در افراد کاهش داده و باعث ایجاد افسرده‌گی می‌شود. محققان می‌گویند میزان افسرده‌گی در کشورهای پیشرفته به مراتب بیشتر از کشورهای فقیر است. به عنوان مثال در انگلیس ۱۰ درصد از افراد به افسرده‌گی مبتلا هستند که این میزان در کشور نیجریه یک درصد است. پروفسور اندرو میلر، یکی از محققان همین پژوهش می‌گوید: اگر افراد در معرض انگل و باکتری‌های بیشتری قرار داشته باشند، بهتر می‌توانند التهابات را کنترل کنند.
امروزه محیط زنده‌گی افراد بسیار پاکیزه‌تر از گذشته است، بنابراین سیستم ایمنی هرگز نحوۀ مقابله با عوامل عفونی را به صورت جدی فرا نمی‌گیرد. شاید تا به حال خیلی از ما از خود سوال کرده‌ایم چرا کودکانی که پدر و مادرهای‌شان هیچ توجهی ندارند و همیشه در محیط‌های آلوده بازی می‌کنند، سالم‌تر از کودکانِ ما هستند که این‌قدر زحمت می‌کشیم تا در محیط پاک زنده‌گی کنند.
برگردان: علی زاهدی
www.persianpersia.com