بخش دوم و پایانی

بررسی‌ها نشان می‌دهد فعلاً هیچ سنگ سرگردانی که خطری جدی به شمار رود، در مسیر زمین قرار ندارد و اصلاً هم لازم نیست نگران نظریاتِ توطیه‌‌وارِ سازمان‌های رسمی شوید. چنین اجسامی به‌سرعت به دامِ منجمان آماتور می‌افتند و حتا اگر زمانی کسی بخواهد خبرِ آن‌ها را پنهان کند، رصدگران آسمان شب در شبکه‌های رصدیِ خود آن را آشکار می‌کنند. پس تا زمانی که دلیلی پیدا نشده، لازم نیست نگران باشید.
ابرنواخترهای نزدیک
ابرنواخترها یکی از آشوب‌ناک‌ترین و مهیب‌ترین انفجارهای عالم هستند. انفجارهایی که در پایان عمرِ یک ستاره رخ می‌دهند و در رویدادی شگفت‌انگیز، مواد درون ستاره را به محیط میان‌ستاره‌یی پرتاب می‌کنند. در زمان انفجار یک ابرنواختر، ممکن است درخشنده‌گی این جرم، از درخشنده‌گی کهکشانِ میزبانش بیشتر شود. در جریان این انفجارها، ذرات پرانرژی و پرتوهای گاما آزاد می‌شوند و اگر این رویداد در فاصلۀ اندکی نسبت به ما رخ دهد، برخورد این پرتوهای گاما با جو زمین، باعث می‌شود زیست‌بوم زمین دچار آسیب‌های جدی شود. در چنین رویدادی، لایۀ ازن می‌تواند دچار تخریب جدی شود و پرتوهای زیان‌بار، زنده‌گی روی زمین را تهدید کند.
اگر به آسمان نگاه کنیم، به نظر می‌رسد تقریباً در جای امنی قرار گرفته‌ایم. برخی از ستاره‌های آسمان نظیر ابط الجوزا، در فاصلۀ ۶۴۰ سال نوری از زمین و در آستانۀ تبدیل شدن به ابرنواختر هستند، اما این فاصله برای این‌که ابرنواختر نوع دومی بتواند اثری مهیب روی زمین بگذارد، بسیار دور است. احتمال دیگر، ابرنواخترهای نوع اول الف (Ia) است. ابرنواخترهایی که در یک منظومۀ دوتایی شکل می‌گیرند و اگر در نزدیکی ما باشند، می‌توانند بخش عمده‌یی از لایۀ ازن را از بین ببرند. نزدیک‌ترین نامزدی که برای این مورد وجود دارد، ستارۀ IK فرس اعظم است. به هر حال، چنین انفجارهایی اگر در فاصلۀ نزدیک به زمین رخ دهند، به طور بالقوه می‌توانند خطرناک باشند.
خطر اصلی
اگر بخواهیم خطرات فضایی را ادامه دهیم، می‌توان ایده‌های دیگری را نیز مطرح کرد؛ از پایان عمر خورشید حدود ۴ میلیارد سال دیگر، برخورد کهکشان راه شیری به کهکشان اندرومدا یا حتا مواجهه با یک تمدن بیگانه. اما واقعیت این است که اگر بخواهیم خطرات متوجه زمین را در نظر بگیریم، با مسایل فوری‌تری که همین‌جا روی زمین هستند، دست به گریبان هستیم، بنابراین نباید اجازه دهیم نگاه به آسمان توجه ما را از روی زمین منحرف کند.
مسالۀ گرمایش زمین و تغییر اقلیم یکی از بارزترین چالش‌های پیش روی انسان است. دمای میانگین سیارۀ زمین به دلیل افزایش استفاده از سوخت‌های فسیلی و تولید بیش از حد گازهای گل‌خانه‌یی، در اثر فعالیت‌های انسانی در حال افزایش است و این مسأله می‌تواند عواقبی جدی برای تعادل شکنندۀ محیط زیستِ ما به همراه داشته باشد.
متأسفانه مسالۀ گرمایش زمین با وجود پشتیبانی‌هایی که جامعۀ علمی از جدی بودنِ خطرات ناشی از آن انجام می‌دهد، به دلیل وارد شدن به بازی‌های سیاسی و گره خوردنِ هر عملی برای مقابله با آن با منافع تجاری و اقتصادی، تبدیل به گرهی شده است که به‌ساده‌گی نمی‌توان امیدوار به گشودنِ آن بود.
در مقیاسی کوچک‌تر، مسایل جدی محیط زیستِ دیگر نیز در کار است. واقعیت این است که همین الان دخالت‌های ما پایان دنیا را برای بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی رقم زده است. روزانه درصدی از جنگل‌های زمین نابود می‌شوند، منابع آب محدود و آلوده می‌شوند و هوا هر روز آلوده‌تر از قبل می‌شود. از سوی دیگر، بحرانی خیلی جدی به نام انفجار جمعیت در حال به خطر انداختنِ حیات ماست. کافی است نگاهی به رشد جمعیت در دو قرن اخیر بیاندازید و آن را با وضعیت جمعیتی جهان از ابتدای پیدایش انسان تاکنون مقایسه کنید تا به عمق فاجعه پی ببرید. جمعیت بیشتر، به معنی منابع مورد نیاز بیشتر، امکانات، سوخت و خطرِ بیشتر برای محیط زیست است.
از سوی دیگر، در مقیاس پایین‌تر قبل از تهدیدهای فضایی و نجومی یا رویدادهای اقلیمی جهانی، پدیده‌هایی مانند شیوع یک‌بارۀ بیماری‌های ویروسی جدید، می‌تواند نابودکننده باشد. ویروس‌هایی که یا در محیط طبیعی یا در محیط آزمایشگاهی رشد پیدا می‌کنند، می‌توانند به طور جدی، جمعیت زمین را با خطر مواجه کنند. متأسفانه نگرانی دربارۀ آیندۀ انسان، حیات و زمین، نگرانی‌های جدی هستند؛ اما میزان خطری که رویدادهای طبیعی و آسمانی برای ما به همراه دارند، در مقابل بلاهایی که خودمان بر سر خودمان می‌آوریم، بسیار ناچیز و کاملا قابل چشم‌پوشی است. اگر انسان مسیرِ خود در مواجهه با خویش، سیارۀ زمین و محیط زیست را تغییر ندهد، قطعا بسیار پیش از آن‌که بلایی طبیعی او را تهدید کند، خود را با انواع بلاهایی رو در رو خواهد دید که ساختۀ دست خودش است.