به باور من راز ماندگاری و نامی‌را شدن مسعود شهید، در خرد باوری او پنهان است. حضرت مولانا می‌فرماید:

ای برادر تو همان اندیشه‌یی مابقی تو استخوان و ریشه‌یی
بی‌تردید می‌توانم بگویم که خرد اندیشی زیرساختِ استوار شخصیت معنوی او بود؛ و این امر در تعیین جایگاه آمرصاحب به‌مثابۀ یک شخصیت محبوب ملّی و یک سیاست‌مدار خردمند از اهمیت بسزا برخوردار است.
او با حضور تاثیرگذارش در شکل‌گیری حوادث تاریخی نظریۀ هیاهو برانگیز «اشپنگلر» فیلسوف را ثابت می‌کرد که گفته بود:»یگانه تاریخی که وجود دارد، تاریخ شخصیت‌هاست، یگانه سیاستی هم که وجود دارد سیاست افراد مشخص است. زیرا»اشپنگلر» با آن‌که همیشه مورد اعتراض مخالفین نظرش قرار داشت، تاریخ را محصول خلاقیت‌های افراد نُخبه می‌دانست.
آمر صاحب به قول خودش عاشِق آزادی بود و باورش این بود که آزادی حق انسان‌ها است و هر کس این نعمت و موهبت الهی را از انسان و اجتماعی دریغ کند، درحقیقت آن اجتماع و افرادش را از رفتن و رسیدن به قله‌های کمال باز داشته و شأن و شرف‌شان‌ را به سخره گرفته است. برای همین بود که ایستاده و عاشقانه در راهِ به‌دست آوردن آزادی جان عزیزش را فدا کرد.
توماس جفرسون در مورد آزادی می‌گوید:» آزادی، دریایی متلاطم و طوفانی است، مردان ترسو آرامش استبداد را براین طوفان ترجیح می‌دهند.»
آزاده مردی چون مسعود، هیچ‌گاه آرامش استبداد را برطوفان ترجیح نداد و حاضر نگشت تا با بهانه‌های واهی آزادی و عزت مردم را در برابر آرامش همراه با استبداد و بی‌عدالتی معامله کند. مسعود حقیقتاً پیام‌آور صلح بود و در مرکزِ بینشش سرافرازی و عزت افغانستان قرار داشت. چون شخصیت معنوی او ترکیبی بود از: خرد اندیشی، مردم‌سالاری، آزاده‌گی، قانونیت و عدالت اجتماعی.

روحش‌شاد و راهش مستدام باد!