احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
- ۲۲ سنبله ۱۳۹۲
رییس جمهور کرزی برای اشتراک در اجلاس شانگهای وارد قرغیزستان شده است. دلیل این نشست بحث روی وضعیت امنیت منطقه و جهان خوانده شده است که کشورها عضو شانگهای و نیز کشورهای ناظر بر این پیمان-که شامل کشورهای
افغانستان، هند، ایران، منگولیا و پاکستان میشود- دعوت شده اند.
به نظر میرسد که عمدۀ بحث در این نشست مسالۀ سوریه باشد. زیرا، باتوجه به مخالفتهای شدید روسیه و ایران در برابر دخالتهای ایالات متحده در سوریه، ظن این نکته که، محور اصلی بحث نشست شانگهای سوریه است، خیلی قوی مینماید. اما آنچه در این نشست برای افغانستان مهم است، موضوع مشترک امنیت منطقه و حضور کشور پاکستان است. به این معنا که امنیت افغانستان نیز در این نشست مطرح خواهد شد و راههای حل آن بدون همکاریهای پاکستان میسر نخواهد گردید. برجستهسازی این موضوع از سوی رییس جمهور کرزی باید با تاکید بیشتر صورت پذیرد، چرا که حضور پاکستان از یک سو، و جلب توجه کشورهای عضو شانگهای به این موضوع میتواند به نتیجهیی مثبتی بیانجامد. این نتیجه میشود از راه فشار بر پاکستان به میان آید، اگر سایر کشورهای عضو شانگهای معتقد گردد. حضور کشور هند در این نشست یکی از نیروهای بالقوه و همسو با خواستههای افغانستان است که مینماید رسیدن به ایجاد و اعمال فشار بر پاکستان خیلی ناممکن نیست.
نکتۀ دیگر مسالۀ منافع افغانستان است که باید در این نشست لحاظ گردد. از آن جایی که عمدۀ کشورهای عضو شانگهای از مخالفان بالقوۀ ایالات متحده است و نیز روابط افغانستان با ایالات متحده تنگاتنگ است، توقع میرود که منافع افغانستان در این میانه فراموش نگردد. مثلاً امر مبارزه با تروریسم و بنیادگرایی که بیتردید موضع کشورهای عضو شانگهای نیز با آن روشن است، به دلیل مخالفت به امریکا- منادی امر مبارزه با تروریسم- فراموش نگردد. زیرا فراموشی و کاهش این مساله، دقیقاً به معنای فراموشی منافع افغانستان است. دست کم تلاشهای رییس جمهور کرزی باید شدیدتر از آن باشد که افغانستان قربانی سیاستهای منطقهیی کشورهای بزرگتر گردد.
نکتۀ سوم تاکید بر قطع ادامۀ زورآزمایی کشورهای هند و پاکستان در افغانستان است. یافتهها بر آن است که بخشی از ناامنیها در افغانستان، نتیجۀ زورآزمایی هند و پاکستان در این کشور میباشد. با توجه به دشمنی قدیمی هند و پاکستان و نیز این که پاکستان افغانستان را حریم استیلای خود میپندارد، و هر نوع همکاری و روابط هند- افغانستان را تجاوز آشکار به منافع خودش میداند، گمان این مساله قوی است که هر دو کشور، افغانستان را میدان کشمکشهای خودشان ساخته اند.
بنابراین، نشست شانگهای به این مساله باید تاکید داشته باشد که افغانستان جای زورآزمایی کشورهای دیگر نیست. دست کم توجه کشورهای عضو از سوی رییس جمهور کرزی به این نکته جلب گردد و بر قطع ادامۀ این کشمکشها تاکید بیشتر صورت گیرد.
با آن که روابط هند و افغانستان بیشتر دوستانه بوده و کمتر دیده شده که هند در مسایل سیاسی و نیز منازعات امنیتی دخالتی داشته باشد اما آگاهان بر این باور اند که هر نوع حرکت هند در افغانستان سبب تحریک پاکستان میگردد.
در هر حال توجه به نکات بالا از فرصتهایی است که فراراه افغانستان قرار گرفته است. حضور رییس جمهور کرزی در این نشست نیز به معنای آن است که باید از این فرصتها استفاده گردد و منافع کشور تضمین بشود، اما باید دید که عملی ساختن این امور مهم از عهدۀ آقای کرزی بر میآید یا نه؟
Comments are closed.