احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:منو چهر - ۱۶ میزان ۱۳۹۲
رییس جمهور کرزی در مصاحبهیی با شبکۀ بی بی سی اظهاراتی داشته که هر چند موضوع جدیدی نیست اما با توجه به شرایط سیاسی افغانستان از چند منظر قابل تامل است و نمیتواند همینگونه صحبتهای بدون مقصدی باشد.
آقای کرزی با انتقاد از عملکرد یازده سالۀ ناتو در افغانستان گفته است که:«در عرصۀ امنیت، عملکرد ناتو باعث رنج افغانستان شد، جانهای بسیاری گرفته شد و هیچ پیشرفتی به دست نیامد و افغانستان امنیت ندارد.» او ضمناً تاکید داشته که پالیسی مبارزه با طالبان در روستاهای افغانستان از سوی ناتو یک حرکت نادرست بوده و باید در آن سوی مرزها با آنها مبارزه میشد.
اشارۀ موکد آقای کرزی به ادامۀ گفتوگوهای صلح و نشان دادن این پروسه به عنوان راه حل اصلی، نیز در این گفتوگو مکرر اما هنوز هم جالب است. او یک بار دیگر اعلام کرده که طالبان افغان اند و باید با آنها صلح صورت بگیرد.
در نظر نخست ایراد این سخنان نه چندان جالب مینماید، زیرا بدیهی است که هر رییس جمهوری در آستانۀ پایان کارش بر عملکرد گذشتهاش مهر تایید میگذارد. اما اندکی تامل نشان میدهد که این سخنان مقاصدی را نیز در پی دارد که احتمالاً رییس جمهور آن را آگاهانه بیان داشته است.
این درست است که ناتو آن چنان که مسالۀ مبارزه با تروریسم را علم کرده بود، عمل نکرد و در اثر سهلگیری، این مبارزه به ناکامی منجر شد. اما یکی از دلایل عمدۀ ناکامی ناتو، غیر از سیاستهای ارگ ریاست جمهوری نبوده است. چون این آقای کرزی بود که با انتقاد از سیاستهای ناتو در پیوند با مبارزه با تروریسم، فشار را کاست. او با اتکا به سیاست قومی چنان تبلیغات علیه تروریسم را کاهش داد که حتا این فشارها باعث شد تا ناتو نیز از مبارزۀ آنچنانی دست بردارد. اشارۀ دیگر آقای کرزی بر اینکه طالبان افغان استند و باید علیه آنان مبارزه نشود، در واقع ادامۀ همان سیاستشان است که به گفتۀ خودشان در سال ۲۰۰۵ آغاز شده بود. این ادعا که مبارزه علیه تروریسم در آن سوی مرزها باید ادامه مییافت، یک بخش مساله است. به این معنا که فعالیت طالبان و تروریستان نه تنها در پاکستان، بل در مناطق جنوب نیز قابل توجه بود. حتا گفته میشود که حکومت برای به کرسی نشاندن ادعاهای خودش در این زمینه، در گسترش جنگ از جنوب به شمال نقش داشت تا به این وسیله، جنگ را عمومی نشان دهد.
بنابراین منصفانه نیست که در امر ناکامی امنیت، آقای کرزی تنها کوتهکاریهای ناتو را علنی میکند. او از سیاستهای قومی که باعث ناکامیتامین امنیت سراسری شد، چشم میپوشد که این تنها میتواند مردم فریبی باشد و بس.
اما باید دید که آقای کرزی چه مقصودی از بیان این سخنان خود دارد. به نظر میرسد که تاکید کرزی بر ادامۀ سیاستهایش از چند نکته میتواند قابل تامل باشد.
منظور نخست میتواند آن باشد که این تاکیدات آقای کرزی به شماری از نامزدانی است که اینک در انتخابات او از آنها حمایت میکند. به این معنا که او حامل پیامیاست به نامزدان مورد حمایتش که در صورت برنده شدن باید گام جای پای او بردارند و باید برای رسیدن به صلح، دست از مذاکره و مصالحه با طالبان نکشند و نیز اگر قرار باشد همکاریهای جامعۀ جهانی با حکومت جدید ادامه پیدا کند، باید در چارچوبی باشد که او قبلاً آن را طرح کرده بود.
هدف دیگر آقای کرزی برائت دادن خودش است. این که او هیچ تقصیر در امر برگشت صلح نداشته است و این تنها جامعۀ جهانی و ناتو بوده که باعث عدم استقرار صلح شده است. در حقیقت او در ضمن آن که دولت خود را خود یک دولت ناکام خوانده است، دلایل این ناکامی را بر دیگران ارجاع داده است.
اما هدفی دیگر و مهمتر نوعی پابندی به سیاست قباحتزدایی از طالبان است که در آستانۀ انتخابات آن را مانور میدهد. آقای کرزی گمان میبرد که طالبان مخالف حضور زنان در اجتماع نیستند و اجازه میدهند که این طبقه درس بخوانند، کار کنند و در نهادهای اجتماعی سیاسی سهم فعال داشته باشند، به همین دلیل با اطمینان خاطر توصیه میکند که طالبان در انتخابات سهم بگیرند.
این توصیه میتواند نقشی در انتخابات داشته باشد. به گونهیی که نامزدان انتخابات، به ویژه آنانی که مورد حمایت خودش هستند، حضور طالبان را در کنار خود فراموش نکنند و بیتردید که این نکته مورد توجه نامزدانی که از سیاستهای آقای کرزی تبعیت میکنند قرار خواهد گرفت و به اینترتیب طالبانیسازی نظام حتا در عدم حضور آقای کرزی ادامه خواهد یافت.
بنابراین، مقاصد آقای کرزی میتوانند تاثیرگزار باشند و احتمالاً، با نزدیک شدن انتخابات اینگونه موضعگیریها شدیدتر و مشخصتر خواهد شد که آنگاه در انتخابات هم تاثیر به جای خواهد گذاشت.
Comments are closed.