احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:9 قوس 1392 - ۰۸ قوس ۱۳۹۲
قرار است امروز (شنبه) آقای نوازشریف نخستوزیر پاکستان وارد افغانستان شود. البته بعد از پیروزی آقای شریف در انتخابات، حامد کرزی از او دعوت کرده بود که از افغانستان دیدار کند، اما پاکستان با توجه به دیپلماسی غالبی که در برابر دیپلماسی آقای کرزی دارد، این سفر را در تاریخ تعیینشدهاش عملی نکرد و حالا در یک فرصت بسیار مهم، رهسپار افغانستان میگردد. اکنون این رهبر و سیاستمدار مدبر پاکستانی، در شرایطی به افغانستان سفر میکند که این کشور از سه ضلع بههم پیوسته در شرایط خاصی قرار گرفته است.
به چالش تبدیل شدنِ امضای سند امنیتی از جانب آقای کرزی و در عین حال بلند رفتن گراف ناامنیها در برخی از ولایتهای شمال کشور در این شب و روز و نیز اینکه افغانستان به طرف برگزاری انتخابات میرود، شرایطیست که آقای شریف را علاقهمند سفر به افغانستان کرده است. واضح است که امضا نشدن سند امنیتی با امریکا، یکی از امیدهای پاکستان است و این کشور بهراستی حاضر نیست که امریکا در همسایهگی او خرگاه زند و اینگونه افغانستان را مورد توجه قرار دهد و جایگاه کنونی پاکستان در سیاست خارجی امریکا تنزیل یابد. از اینرو آقای شریف از موضعگیری آقای کرزی در برابر امضای سند امنیتی، قدردانی خواهد کرد و پاکستان را آماده هر نوع کمک به افغانستان در بدل عدم امضای سند با امریکا معرفی خواهد کرد.
همچنان آقای شریف در این سفر روی چهگونهگی انتخابات آینده افغانستان تأمل خواهد کرد؛ زیرا برای پاکستان بسیار اهمیت دارد که بداند چه کسی در انتخابات پیش روی افغانستان برنده میدان خواهد شد؛ بدیهیست که پاکستان انتظار دارد رییسجمهور آینده افغانستان کسی باشد که در کنار منافع این کشور قرار گیرد و پاکستان را به عنوان بازیگرِ برترِ منطقه به حساب آورد.
اهمیت سوم این دیدار، بحث مسایل امنیتی افغانستان و ایجاد صلح در این کشور خواهد بود که نوازشریف بار دیگر بر تعهدات قبلیاش برای تأمین امنیت در افغانستان تأکید خواهد کرد؛ اما تأکیدی که هیچگاه جنبه عملی به خود نخواهد گرفت.
اهمیت چهارم در این دیدار، موضوع ساختِ یک بند برق بر سر رودخانه کنر خواهد بود و نیز برخی مسایل تجارتی و بازرگانی میان دو کشور که اخیراً مشکلساز شدهاند. چنانکه از هفته گذشته، دهها کامیون بازرگانی افغانستان در بندر تورخم از جانب پاکستانیها توقف داده شده است. البته تجربه این دوازده سال نشان داده که سیاستمداران پاکستانی بیشتر بعد از آن به افغانستان سفر کردهاند که مشکلات بازرگانان افغان در آن کشور حادتر گشته و بر واردات کالا به افغانستان موانعی از جانب پاکستان وضع شده؛ اما بلافاصله پس از بازگشت سیاستمداران پاکستان به کشورشان، این کامیونها اجازه ورود به افغانستان یافتهاند.
از جانب دیگر، نوازشریف در حالی به افغانستان سفر میکند که هفته گذشته میزبان کشورهای چنین و روسیه در اسلامآباد بوده و در این نشست، بیشتر روی موضوع افغانستان صحبت شده است. ممکن است آقای شریف از این نشست نیز حکایت و برآیندی را به آقای کرزی تحویل دهد و نگاه مشترکِ این سه کشور به افغانستانِ پس از دوهزار و چهارده را ـ البته از منظر سیاست پاکستان ـ ترسیم کند.
آقای کرزی در این شرایط، نگرانیهایی دارد و دلواپسیهایی که بر سر امضای سند امنیتی به وجود آمدهاند. او هم در مورد انتخابات افغانستان و رییسجمهور آینده صحبت خواهد کرد و بر اجازه یافتن هیأت افغانی برای دیدار با ملابرادر تأکید خواهد نمود. اما چیزی که در اینجا باعث نگرانی است این است که: آقای کرزی ظاهراً در حال نزاع با امریکا قرار دارد و با توجه به پایان مأموریتش، در یک وضعیت مبهم و خطرناک قرار گرفته که احتمال سر زدن هر اشتباهی را برجسته میسازد. نگرانی این است که آقای کرزی با توجه به اهمیتی که برای پاکستان در مناسبات سیاسی و خارجی قایل است، زمینه را برای قبول شرطهای نوازشریف در افغانستان مساعد کند.
مسلم است که هر نوع امتیاز دادن به پاکستان، زمینه را برای تقویت تروریسم و از دست دادن فرصتهای موجود فراهم میسازد و افغانستان را به فرو رفتن در کام پاکستان نزدیک میکند؛ خطری که یک بار افغانستان از آن رهایی یافته است. به هر صورت، پاکستان با دست پُر از سفر برخواهد گشت و افغانستان دستاورد قابل توجهی از این دیدار نخواهد داشت.
Comments are closed.