بخش دوم 

نویسنده: دانیل کوالیک

منبع: کانترپانچ

همان‌طور که از گزارش «کمیسیون حقیقت‌یاب سازمان ملل» در سال ١٩٩٣ می‌دانیم، مؤلفان فکریِ قتل یسوعی‌ها، سرهنگ اینوسنته اورلاندو مورالس و سرهنگ رنه امیلیو پونسه ـ فارغ‌التحصیلان آموزشگاه نظامی امریکا (SOA) واقع در فورت بنینگ، ایالت جورجیا، ایالات متحده بودند. و همان‌طور که جک نلسون‌پالمیر در کتاب خود به نام «مدرسه برای قاتلان» (انتشارات اوربیس، ١٩٩٩) می‌گوید، در ٧۵ درصد تمرین‌های تعلیماتی در این آموزشگاه، کشیش یا دیگر چهره‌های مذهبی در پایان کشته یا زخمی می‌شود.
تلگرام‌های ویکی‌لیکس
اخیراً، من تصمیم گرفتم برای «الهیات رهایی‌بخش» در ویکی‌لیکس جست‌وجو کنم تا ببینم درباۀ موضع کنونی ایالات متحده نسبت به آن فلسفه و افرادی که بر اساس آن زنده‌گی می‌کنند، چیزی پیدا می‌شود. مجموعاً، ٣١ تلگرام از طریق این جست‌وجوی واژه‌‌یی پیدا شد، و این تلگرام‌ها پیرامون کشورهای متعددی شامل السالوادور، کیوبا، اکوادور، پرتگال، کوریای جنوبی، فیلیپین، هاییتی، برازیل، ونزویلا، لبنان و خود واتیکان می‌شود. این تلگرام‌ها ادامۀ مشغولیت ذهنی وزارت امورخارجۀ ایالات متحده با الهیات رهایی‌بخش و خصومت مشترکِ ایالات متحده و واتیکان با این دکترین را برملا کرد.
به عنوان مثال، سفارت ایالات متحده در واتیکان ـ در تلگرامی به نام «شرکا برای ترقی: کار با آژانس‌های توسعۀ واتیکان» به تاریخ ٢۴ می ٢٠٠٣ ـ این را روشن می‌کند که ایالات متحده و واتیکان در حال‌ حاضر وقتی به مخالفت آن‌ها با الهیات رهایی‌بخش و چالش‌های آن نسبت به ساختارهای ناعادلانۀ بازار که فقر را دایمی می‌کنند می‌رسند، در یک خط هستند.
لذا، سفارت می‌گوید:
«خود سریر مقدس به‌نظر می‌رسد در سال‌های اخیر یک تغییر فلسفی در رویکرد خویش به توسعه داده است. گرچه گزارش‌های راهبردی کثیری هنوز بیش از یک اشاره به پیام توسعه‌یی که ریشه در ایام خوشِ گذشتۀ الهیات رهایی‌بخش و تیوری توسعۀ بین‌المللی اواخر دهۀ ۶٠ دارد را نشان می‌دهند، اما اظهارات اخیر ـ به‌عنوان مثال در نشست ژوهانسبورگ پیرامون توسعۀ پایدار ـ موضع نزدیک‌تری را با دولت ایالات متحده منعکس می‌کنند. از دریافت کننده‌گان کمک برای توسعه خواسته می‌شود در توسعۀ خودشان فعال و شریک شوند. مفاهیمی مانند شفافیت، حکمرانی خوب، پاسخ‌گویی و آزادسازی بازار اکنون برای مقابله با مقصر قلمداد کردنِ «ساختارهای ناعادلانه» یا «سرمایه‌داری مهارنشده» برای مشکلات جهان ارایه می‌شوند. پاپ در پیام‌ها و اظهارت اخیرِ خود این مفاهیم را تقویت کرده است، که نشان‌گر آن است که چشم‌انداز جدید از سریر مقدس به آژانس‌های توسعه سرازیر خواهد شد و به سیاست‌ها و استراتژی‌های آن‌ها شکل خواهد داد. با توجه به اهمیت صدای واتیکان در سرتاسر جهان در حال توسعه، سفارت معتقد است برای ایجاد حمایت از سیاست‌ها و پیشنهادات توسعه‌یی ما و برای ایجاد اشتراک مساعی با بسیاری از آژانس‌های توسعۀ مرتبط با واتیکان، آژانس‌های توسعۀ دولت ایالات متحده باید به دنبال گسترش ارتباطات با سریر مقدس باشند. پایان پیام.»١
در یک تلگرام سفارت به تاریخ ۶ می ٢٠٠٧، در ارتباط با سفر پاپ بندیکت شانزدهم به برازیل، سفارت ایالات متحده این موضوع را مشروحاً بررسی می‌کند. به عنوان مثال، زیر عنوان «خطر الهیات رهایی‌بخش» سفارت می‌نویسد:
«یک موضوع فحوایی برای سفر، چالش کلیسای سنتی از طرف الهیات رهایی‌بخش است. پاپ جان پل (به کمک پاپ کنونی زمانی که کاردینال راتزیگنر بود) تلاش زیادی به خرچ داد تا این تحلیل مارکسیستی از مبارزۀ طبقاتی را سرکوب نماید. الهیات رهایی‌بخش از طرف تعداد چشم‌گیری از روحانیونِ کاتولیک و مردم عادی، که در یک مصالحۀ سیاسی گاهی اوقات خشونت «به نماینده‌گی از جانب مردم» را اعمال می‌نمودند، تبلیغ می‌شد. ارتدوکس‌ترین شکل الهیات رهایی‌بخش که در کنار فقرا و ستم‌دیده‌گان بود، قرائتی تقلیل‌گرایانه داشت که واتیکان درصدد تصحیح آن بود. پاپ جان پل دوم تا حدی «الهیات رهایی‌بخش» را سرکوب کرد، اما در چند سال گذشته، این در بخش‌های گوناگون امریکای لاتین از نوظهور کرده است.»٢
همین تلگرام ناخواسته به نتایج حملۀ ایالات متحده – واتیکان به این فلسفه ـ ادامۀ توزیع ناعادلانۀ ثروت در امریکای لاتین ـ اشاره می‌کند. سفارت در این تلگرام توضیح می‌دهد که در کنفرانس مطبوعاتی که در پی سفر پاپ به برازیل برگزار شد، «اسقف‌ها از “توزیع ناعادلانۀ ثروت و اختلافات بسیار ژرف در توزیع منابع” در منطقه شکایت کردند. آن‌ها پرسیدند موقعی که اکثریت روسای جمهور، سرمایه‌داران و صاحبان مشاغل حرفه‌یی امریکای لاتین ادعا می‌کنند کاتولیک هستند، این چه‌گونه ممکن است.»
البته، این پرسش پاسخِ خود را می‌دهد. ادامۀ وضعیتِ ناعادلانۀ امور در امریکای لاتین به میزان زیادی نتیجۀ اقداماتِ خود واتیکان است، که با کمک نیروهای سرکوب‌گر ایالات متحده، در ارتقای گونه‌یی از مذهب کاتولیک تلاش می‌کند که به‌ صاحبان ثروت و قدرت در امریکای لاتین اجازه می‌دهد خیال‌شان راجع به ثروت‌شان راحت باشد ـ یعنی باور کنند برخلاف هشدار مسیج، آن‌ها از شتری که می‌خواهد از سوراخ یک سوزن عبور کند، شانس بیشتری برای ورود به بهشت دارند ـ و روحانیون الهیات رهایی‌بخش را که گام‌های فعال واقعی دنیوی برای به چالش ‌کشیدن سلطۀ صاحبان ثروت و قدرت بر منابع و زمین ملت خود برداشتند، «سرکوب» نماید. به طور خلاصه، ادامۀ بی‌عدالتی به نحو کاملاً طبیعی، و کاملاً قابل پیش‌بینی و عامدانه، از خود اقدامات واتیکان و ایالات متحده ناشی می‌شود.