چه‌گونه می‌توان از بحران‌ احتمالی پس از انتخابات جلوگیری کرد؟
امیدوار هستم که احتمال بحران‌های بعد از انتخابات در حقیقت ثابت نشود. ملت افغانستان سال‌های جنگ و دربدری را پشت سر گذشتانده اند؛ مردم افغانستان در طول‌های سال‌های گذشته و با تجربه از انتخابات‌های گذشته آب‌دیده شده اند.
جلوگیری از هر پیش‌آمد اتفاقی را، از مسوولیت‌های اول هر نامزد ریاست جمهوری می‌دانم. اگر نامزدان محترم انعطاف پذیر باشند، حقیقت را بپذیرند و اگر برنده‌شدند مغرور نشوند و اگر بازنده شدند، مأیوس نگردند، بحران کنترل خواهد شد.

نامزدان محترم منافع علیای کشور را که صلح و وحدت ملی مردم کشور است، نسبت به پیروزی در انتخابات باید ترجیح بدهند، بدین صورت من اطمینان دارم کدام اتفاق ناگواری در پایان کار نخواهد افتید.

در این میان شرط دوم این‌ است: حکومت در انتخابات مداخله نکند و انتخابات شفاف، عادلانه و عمومی باشد و از جانب دیگر کمیسیون مستقل انتخابات باید استقلالیت خود را به اثبات برساند و تحت هیچ نوع تأثیری نرود، اگر زورمندانی – دولتی و یا غیر دولتی- در مسایل انتخابات مداخله کنند، بی‌درنگ باید به ملت افغانستان شریک ساخته شود و جلو آن گرفته شود؛ چون افشای هویت مداخله‌گران از مداخله‌های دیگر جلوگیری می‌کند.

نامزدان مطرحِ انتخابات ریاست‌جمهوری، برای گذارِ انتخابات به مرحلۀ ثبات چه راهکارهایی باید در پیش گیرند؟
نامزدان ریاست‌جمهوری به دورۀ حساس کاروزارهای خود داخل شده اند. اگر از انصاف نگذریم تا چند روز پیش کمپاین‌های این نامزدان طوری تلطیف شد که هیچ‌گونه اندیشه‌یی را در نزد مردم ایجاد نمی‌کرد و حالا دیده میشود که این روحیه تغییر کرده است.
آرزومند هستم که نامزدان ریاست جمهوری با ادعای بزرگی که همانا زعامت افغانستان است وارد میدان شده اند با یک فکر نوین، حوصلۀ همدلی و همپذیری را در خود نشان بدهند تا مردم به آینده اطمینان پیدا کنند.
دولت وحدت ملی که از آدرس کنفرانس اجندای ملی مطرح شده، در شرایط کنونی از چه اهمیتی برخوردار است؟
در دموکراسی‌ها دولت‌ها به طور گوناگون تشکیل می‌شوند، اگر یک حزب و یا نامزد توانست تا قدرت قاطع را از مجلس نماینده‌گان به‌دست آورد می‌تواند، حکومت را تشکیل دهد، اگر این توان وجود نداشت می‌تواند حکومت ایتلافی را به‌وجود آورد.
هدفِ ما در کنفرانس آجندای ملی این بوده است. چون افغانستان در شرایط حساس تاریخی قرار دارد و دولتی که به‌وجود می‌آید باید شایسته‌سالاری را مورد توجه خود قرار بدهد و کوشش کند که در حکومت‌داری آینده روحیۀ وحدت ملی حفظ شود که این مورد باعث موفقیت بزرگ در حکومت‌داری می‌شود.
هدف ما در این کنفرانس مبرا از هرگونه غرض و خواست شخصی است و دیدگاه ما یک دیدگاهِ ملی است که راه سالمی را تا حال تعقیب کرده است و می‌خواهد که وحدت ملی در کشور حفظ شود و نفاق دوباره به‌وجود نیاید.
همچنان ما می‌خواهیم که نامزدان انتخابات ریاست جمهوری در اعلان نتایج با حُسن نیت برخورد کرده و در حکومت‌داری با هم همکاری کنند و این روحیه را تقویت بخشند.
جایگاه نخبه‌گان در ساختار دولت از چه اهمیتی برخوردار است؟
تنها نقش نخبه‌گان در این خلاصه نمی‌شود که در حکومت به صفت وزیر و یا عضو حکومت بیایند؛ نخبه‌گان می‌توانند بهترین مشاورین حکومت باشند.
در کشور ما متأسفانه تا حال از مقام مشاور و این‌که چه شخصیتی باید مشاور شود، درک نشده است. یک جایی را پُر می‌کنند. درحالی که، مشاور یک انسان با تجربه، متخصص و دلسوزِ وطن می‌باشد و این‌ها می‌توانند در کنار رییس جمهور آیندۀ افغانستان خدمت کنند و موضوعات را تحلیل و ارزیابی کنند. مشاور باید مشوره بدهد که سیاست‌های حکومت افغانستان مقطعی نباشد؛ بل سیاست‌ها استراتیژیک باشد و به همین‌گونه نخبه‌گان می‌توانند در وزارت خانه‌ها منحیث مشاور با وزرا کمک کنند؛ به این‌گونه نخبه‌گان نقش مؤثری می‌داشته باشند.
ثابت شده است که بیشتر مشکلاتِ افغانستان در سیزده سال گذشته ناشی از تصمیم‌گیری‌های انفرادی در حکومت‌ بوده است. چه‌گونه می‌توان در حکومت آینده به تصمیم‌گیری مشترک رسید؟
فکر نمی‌کنم در حکومت‌داری سیزده سال گذشته تنها یک فرد تصمیم گرفته باشد، من معاونین رییس جمهور را نیز مسوول می‌دانم؛ اگر رییس جمهور تنها تصمیم می‌گرفت و آن‌ها را نمی‌گذاشت آن‌ها باید استعفا می‌دادند، ولی هیچ کدام از آن‌ها استعفا نکردند بناً مسوولیتِ شان با رییس جمهور مشترک است.
در حکومت آینده برای این که سیاست‌ها عکس‌العملی و مقطعی نباشد، ما پیشنهاد کردیم که مشاورین متخصص و با تجربه در تعیین سیاست‌های حکومت دخیل ساخته شوند و در این زمینه‌ها رییس جمهور را کمک کنند.
در کنار این رییس جمهور ناظرین قوی دارد که پارلمان کشور است و پارلمان باید نقش نظارتی خود را به گونۀ درست انجام بدهند.
وظیفه مردم افغانستان است که در انتخابات پارلمانی بعدی بهترین نخبه‌گان کشور خود را داخل پارلمان بسازند تا پارلمان بتواند نقش تقنینی و نظارتی خود را ایفا کند.
طرح نهاد ریاست‌جمهوری از آدرس اجندای ملی مطرح شده است؛ اهمیتِ این نهاد در اتخاذ تصمیم‌های مشترک چیست؟
هر نظرِ بی‌غرضانه و به مصلحت افغانستان که ارایه شود بدون تردید موثر تمام می‌شود و نظر ما هم در کنفرانس آجندای ملی، ملی است و تأثیرات مثبت خود را دارد.