گزارشگر:11 اسد 1393 - ۱۰ اسد ۱۳۹۳
جان کری- وزیر خارجۀ امریکا
دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری افغانستان باید برای فراهم کردن آیندهیی بهتر برای مردم خود، منافع دراز مدت کشور را بر منافع خود مقدم بدانند.
من بارها در طول سفرهایم به کشور شما (افغانستان) با حقیقت تکان دهندهیی مواجه شدهام: افغانها خواهان و سزاوار یک آینده بهترند. شما میخواهید بدون هراس زندهگی کنید، بهترین آموزش ممکن را برای فرزندان خود و نیز نظام بهداشتی داشته باشید که در شان و منزلت شما باشد و مشاغل و فرصتهایی دیگر که ملازم یک اقتصاد باثبات است.
حقیقت دیگری برای من روشن شده است: دموکراسی مسیری است که افغانها برای دستیابی به این زندهگی بهتر برگزیده اند.
برای بیش از یک دهه، حامد کرزی رییسجمهور افغانستان هدایت کشور را در میان پیروزی و ناکامی بر عهده داشته است. من از نزدیک با او کار کردهام و میدانم که یکی از ماندگارترین میراثهای او این خواهد بود که افغانستان چگونه میتواند مسیر دموکراتیک و مسالمت آمیز انتقال قدرت را طی کند.
افغانها ماه اپریل و ماه جون هنگامی که میلیونها نفر برای انتخاب رییس جمهور بعدی خود به پای صندوق های رای رفتند در مسیر حرکت به سوی دموکراسی قوی تر گام بزرگی برداشتند. هر رای به منزله تایید شجاعانه دموکراسی و بیانگر امید به آینده بود.
امریکا با نگاهی به تاریخ خود آموخته است که مسیر دموکراسی پر از دست انداز است و این سفر یک شبه به پایان نمیرسد. دموکراسی مستلزم ساختن نهادهای معتبر، فائق آمدن بر اختلافات، ایجاد اعتماد و کار گروهی برای یک آینده بهتر است.
امروز افغانستان و دو نامزد ریاست جمهوری آن با یکی از این دست اندازها مواجه اند — لحظه تصمیمگیری. توانایی آنها برای فائق آمدن بر موانع و همکاری به منظور احترام گذاشتن به آراء میلیون ها نفر از شهروندان خود تعیین کننده آینده افغانستان و روابط آن با جامعه بین المللی خواهد بود.
امریکا، سازمان ملل متحد و جامعه بینالمللی صرفاً با این انگیزه خود را درگیر روند پسا-انتخابات کرده اند تا به نهادهای انتخاباتی افغانستان برای بازگرداندن اعتماد به رای گیری کمک کنند. کارشناسان به من میگویند بازشماری کنونی در کابل بزرگترین و پیچیدهترین بازشماری آراء انتخابات است که تاکنون در جایی انجام گرفته است.
کمتر کشورهایی میتوانند به تنهایی از پس از این چالش برآیند.
کارشناسان سازمان ملل متحد در کنار همکاران افغان خود کار میکنند تا اطمینان حاصل شود که بازشماری طبق قوانین افغانستان و در عالی ترین سطح استانداردهای بین المللی و، مهم تر از همه، مطابق با انتظارات افغانها انجام میگیرد. این روند که پرزحمت و کند بوده است، با پایان عید فطر سرعت بیشتری خواهد گرفت. اما در کار دموکراسی نباید تعجیل کرد و هر رای مشروعی بایستی شمارش و به آن احترام گذاشته شود. کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، سازمان ملل متحد و دهها ناظر بین المللی شب و روز برای به پایان رساندن روند بازشماری در تلاش هستند.
این بازشماری فقط بخشی از چالشی است که دموکراسی در افغانستان امروز با آن مواجه است. اقدامات دو نامزد، یعنی دکتر اشرف غنی و دکتر عبدالله عبدالله و گروههای سیاسی آنها نیز به همین اندازه اهمیت دارد.
در ۱۲ جولای دو نامزد با یکدیگر دست دادند و توافق کردند که به نتایج بازشماری آراء احترام بگذارند. آنها همچنین موافقت کردند یک دولت وحدت تشکیل دهند که افغانستان را به سوی آینده ای بهتر رهنمون باشد. این توافق سیاسی واکنشی به اوضاع چالش برانگیزی است که مستلزم همکاری میان دو رهبر و طیف وسیع حامیان آنهاست.
دکتر عبدالله و دکتر غنی در رسیدن به این توافق کیاست باورنکردنی خود را به نمایش گذاشتند. در هر دموکراسی، پس از یک رقابت فشرده و سخت به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری بسیار دشوار است که به لحظهیی برسیم که در آن شما باید آمال و آرزوهای شخصی خود و هوادارانتان را در برابر منافع دراز مدت بزرگتر کشورتان در درجه دوم اهمیت قرار دهید. آنها همان کیاستی را که ما از آنها انتظار داشتیم نشان دادند.
چالش کنونی آنها تبدیل کردن این توافق به یک رابطه کاری محکم در دولت جدید است که هر کس برنده شد تشکیل خواهد داد. زمان رقابت پایان یافته است. زمان همکاری فرا رسیده است. وقت را نباید تلف کرد و من تیم هر دو نامزد را تشویق می کنم در مسائل حساس و حیاتی که کشورشان با آن مواجه است و حتی زمانی که روند بازشماری آراء ادامه دارد با یکدیگر همکاری کنند.
بیرونیها نمیتوانند محتویات چارچوبی سیاسی را که دو نامزد چند روز قبل پذیرفتند تشریح کنند. اما من آنجا در اتاق بودم و میتوانم از چیزی به شما بگویم که در آن سند یک صفحهیی به چشم نمیخورد.
این سند قانون اساسی افغانستان را نقض نمیکند بلکه به نهادهای افغان و نقش رییس جمهور به عنوان رییس دولت احترام می گذارد. این سند یک نظام پارلمانی به وجود نمیآورد — بلکه سمت جدیدی را به عنوان رییس اجرایی خلق می کند. این رییس اجرایی نیز تا زمانی که رییس جمهور یک لویه جرگه تشکیل دهد که در آن مشخص شود آیا ایجاد یک تغییر دایمی در راستای بهترین منافع کشور است یا خیر، به او گزارش خواهد داد.
این توافق فرصتی حیاتی برای هر دو نامزد فراهم کرده است تا فراتر از رقابتهای سیاسی به عنوان سیاستمدارانی واقعی عمل کنند. این فرصتی برای آنهاست تا در کنار هم برای تشکیل یک دولت فراگیر تلاش کنند که نماینده همه بخشهای جامعه – پشتونها ، تاجیکها ، ازبکها و هزارهها و مردان و زنان- باشد.
آری، دموکراسی یک روند تکاملی است. کار آسان نیست. اما هر دموکراسی به لحظه تعیینکنندهیی میرسد که در آن منافع کشور بر منافع سیاستمداران تقدم مییابد. افغانستان امروز در چنین برهۀ حساسی قرار گرفته است. رهبران آن نباید فرصت برای آوردن زندگی بهتر برای مردمی را که خواهان و سزاوار آنند از دست بدهند. این چالشی است که هر دو سیاستمدار که هر دو نیز به افغانستان عشق می ورزند، با آن مواجه اند.
Comments are closed.