اداره بازرسی عمومی امریکا برای بازسازی افغانستان موسوم به ‹سیگار› در تازه ترین گزارش خود اعلام کرد که بودجه‌یی که ایالات متحده از سال ۲۰۰۲ تا ۳۰ جولای سال ۲۰۱۳ به افغانستان کمک کرد حدود یکصد و چهار میلیارد دالر بوده که بیش از بودجه طرح مارشال برای بازسازی ۱۶ کشور اروپای غربی بعد از جنگ جهانی دوم است.
براساس گزارش سیگار، امریکا به ۱۶ کشور اروپایی برای اجرایی شدن طرح مارشال حدود سیزده میلیارد و ٣٠٠ میلیون دالر کمک کرده بود.
در گزارش جدید سیگار آمده که با محاسبه میزان کاهش ارزش پول در این مدت، ارزش یک دالر در سال ۱۹۵۰ با ده دالر در سال ۲۰۱۴ برابری می‌کند.
این گزارش افزوده که ارزش میزان کمکهای امریکا به افغانستان، براساس ارزیابی‌های اقتصادی نیز با میزان کمکهای که در طرح مارشال به اروپا شده بود، مساوی است.
اداره بازرسی امریکا برای بازسازی افغانستان افزوده است که کمک امریکا به بریتانیا، یعنی دریافت کننده بیشترین کمک در چارچوب طرح مارشال، به سه میلیارد و ٣٠٠ میلیون دالر بالغ شد که ارزش امروز آن به بیست و چهار میلیارد و ٧٠٠ میلیون دالر می رسد. تنها در سال ٢٠١۴، امریکا اندکی کمتر از یک چهارم این مبلغ را به افغانستان کمک کرد.
سیگار افزوده که تنها تفاوت بین طرح مارشال و کمک به بازسازی افغانستان این بوده که بودجه طرح مارشال برای ساختمان سازی، بازسازی ارتش و پولیس کشورهای اروپایی به مصرف نرسید ولی در افغانستان این طرحها اولویت داشتند.
این گزارش خاطر نشان کرده که تحلیلهای انجام شده برابری قدرت مالی این دو کمک اقتصادی امریکا را نشان می‌دهد.
براساس این گزارش بیشتر این کمک‌ها در بخش تامین امنیت، ایجاد حکومتداری خوب و ایجاد تسهیلات در زمینه توسعه اقتصادی و اجتماعی در افغانستان هزینه شده است.
بر اساس یافته‌های این گزارش، مسایلی که باعث شکست مصارف این پولها شده نیز نبود سیستم شفاف حسابدهی، برنامه ریزی لازم، کمبود ساخت و ساز و سایر تهدیدهای امنیتی و جانی هستند.
جورج مارشال وزیر خارجه امریکا در دوران ریاست جمهوری ترومن در ۱۹۴۸ بعد از ختم جنگ جهانی دوم پیشنهاد کرد که امریکا برای بازگرداندن ثبات اقتصادی به اروپای بعد از جنگ و بازسازی اقتصاد رو به نابودی آنها، برنامه‎ چند جانبه‌ای را با موافقت دولت­های اروپایی تهیه و اجرا کند.
در سال ۱۹۴۸ نمایندگان ۱۶ دولت ( اتریش، انگلستان، ایتالیا، ایرلند، ایسلند، بلژیک، پرتغال، ترکیه، دانمارک، سوئد، سوئیس، فرانسه، لوکزامبورگ، نروژ، هلند، یونان) برای تشکیل کنفرانس همکاری اقتصادی اروپا در پاریس گردآمدند.
این کشورها سپس برنامه‎یی اقتصادی برای سالهای ۱۹۴۸_۱۹۵۲ ریختند که طرح بازسازی اروپا نام گرفت و پس از آن سازمان همکاری اقتصادی اروپا برای اجرای آن طرح بوجود آمد.
طرح مارشال یکی از طرحهای موفق طولانی مدت امریکا در تاریخ سیاست خارجی این کشور قلمداد می شود.
واکنش دولت افغانستان
عبدالهادی ارغندیوال، وزیر اقتصاد افغانستان در گفتگو با بی‌بی‌سی رقم ۱۰۴ میلیارد دالر را رد کرد و گفت که تاکنون ۷۳ میلیارد به افغانستان کمک شده که فقط ۱۸ درصد آن در اختیار دولت افغانستان قرار گرفته است.
او جامعه جهانی را زمینه ساز فساد در افغانستان دانسته و می‌گوید که تمام بودجه‌یی که از طریق دولت افغانستان به مصرف رسیده قابل حسابدهی است و در موارد که دولت افغانستان بر مصرف بودجه کنترل نداشته امکان حسابدهی بسیار سخت است.
آقایی ارغندیوال گفت که ۸۲% بودجه‌یی که خارج از بودجه ملی افغانستان توسط خود خارجیها به مصرف رسیده به معنی این است که دولت افغانستان کنترل بودجه‌ای آن را نمی‌تواند و به همین دلیل بود که در کنفرانس توکیو کشور جاپان دولت افغانستان تاکید داشت که ۵۰ درصد از کمک‌ها از طریق دولت افغانستان و بودجه ملی این کشور مصرف شود.