نشانه‌های نامطمینِ حـکومت وحـدتِ مـلی

گزارشگر:5 میزان 1393 - ۰۴ میزان ۱۳۹۳

دو روزِ دیگر مراسم تحلیفِ حکومتِ جدید برگزار می‌شود. طبق گزارش‌ها، قرار است این تحلیف، ویژۀ رییس‌جمهور باشد و مراسم ویژۀ تحلیفِ رییس اجرایی و معاونانش، در مجلسِ دیگری برگزار گردد. گمان بر این است که هنوز هم آقای عبدالله و اشرف‌غنی سعی دارند که دم و دستگاه‌شان، استقلالیتِ خود را داشته باشند و هر کدام به‌صورتِ جداگانه به تطبیقِ برنامه‌های‌شان بپردازند. حال آن‌که هر دو وعدۀ تشکیل دولت وحدتِ ملی را داده‌اند.
بی‌تردید که برگزاری جداگانۀ مراسم تحلیف، به هر شهروندِ این کشور چنین تلقین می‌کند که دو حکومت در حال شکل‌گیری است؛ همان‌گونه که پیش از این، پخشِ گزارش‌های تقسیمِ قدرت و سهمیه‌بندیِ وزارت‌خانه‌ها این تلقین را زمینه‌سازی کرده بود. اما اگر بنا بر آن باشد که دولت وحدتِ ملی با تقسیم قدرت و ادغام دو تیم انتخاباتی شکل بگیرد، راهش این نیست که در حرکت‌های جداگانه آن را تمثیل کرد.
هنوز زمانِ زیادی از بی‌اعتمادی‌ها و بدگمانی‌های دورۀ انتخابات نگذشته است. همه می‌دانند که حکومتِ کنونی حاصلِ یک توافق سیاسی است و هیچ‌گونه مشروعیتِ خود را از انتخابات نگرفته است. هنوز اثر تقلب‌های میلیونی و شرم‌آور از اذهانِ مردم پاک نشده است و همین اکنون بخش اعظمِ شهروندانِ این کشور، به توافق سیاسیِ اخیر بدگمان اند، چون به‌نحوی به آرای آن‌ها بی‌احترامی شده است. بنابراین، فقط عمل‌کردهای سیاسیِ مشترک می‌تواند این حسِ بد را از ضمیرِ مردم پاک کند.
مراسم تحلیف که حکم باز کردنِ دروازۀ حکومت وحدت ملی را دارد، تمثیلِ آن به‌صورت جداگانه، مثل آن است که دو صاحب‌خانه به دو قفلِ جداگانه کلیـد ‌‌اندازند. این نوشته در پیِ آن نیست که در حکومت وحدتِ ملی تقسیم قدرت نباید مساویانه باشد؛ بلکه تقسیمِ مساویانه باید مکانیسمِ سنجیده و تعریف‌شده و عقلانیِ خود را داشته باشد که طی آن، شیوۀ درستِ حکومت‌داری مختل نگردد. مسلماً این‌که دو رهبرِ متخاصم در یک اقلیم حکمرانی کنند و هر روز، یکی بر دیگری مانورِ قدرت بدهد، هرگز نمی‌تواند ممثلِ دولت وحدتِ ملی باشد. چنان‌که بارها گفتیم، نخستین لازمۀ تشکیل دولت وحدت ملی، گذار از فضای رقابت و به فضای رفاقت و هم‌فکری است.
بی‌گمان که در چنین وضعی (تحلیف جداگانه و تطبیق مستقلانۀ برنامه‌های تیمی) حتا اگر اقناعِ طرفین فراهم شده باشد، حکومت‌داری و نظام‌سازی به‌شدت آسیب خواهد دید. چنین طرز کاری، خواه ناخواه فسادآور است، تفرقه‌ و فرقه‌گرایی را به‌ اوج می‌رساند، فساد موجود را هرگز ریشه‌کن کرده نخواهد توانست و نظام پوسیدۀ کنونی را فرسوده‌تر از گذشته خواهد ساخت، چنان‌که همۀ میراث‌های بدِ آقای کرزی سیر صعودی خواهد یافت تا جایی که کشوری به نام افغانستان را ازهم بپاشانـد.
بنابراین، بسیار مهم است که یک مکانیسمِ عاقلانه و دوراندیشانه در حکومتِ وحدتِ ملی روی دست گرفته شود و آغازِ این کار نیز باید با برگزاری مراسمِ مشترکِ تحلیف کلید بخورد.
طرح دولت وحدتِ ملی، ناگهانی ظهور نکرده است که چنین ناشیانه به اجرا گذاشته شود. چند سال ‌است که از نشانی کنفرانس آجندای ملی، روی این طرح کار جریان دارد و تمام راه‌ها و روش‌های آن، از قبل توضیح و تبیین شده است. یک کتاب نیز به همین منظور تدوین و نشر شده که در آن پیرامونِ اهمیت و چه‌گونه‌گیِ طرح تشکیل دولت وحدتِ ملی و شیوۀ تحققِ آن صحبت شده است. کارگزاران حکومت وحدت ملی، دست‌کم از این بابت باید خُرسند باشند که می‌توانند با مراجعه به کتاب «آجندای ملی؛ ریفورم سیاسی و ایجاد صلح پایدار در افغانستان» و استفاده از محصولاتِ اندیشه‌ییِ تیم نخبه‌گانیِ آجندای ملی به‌رهبری احمدولی مسعود، خود را از سرگردانیِ بسیار در اجرای موفقانۀ این طرح فارغ سازند.
اما اگر سران دولتِ آینده به این تلاش‌های چندین‌ساله بی‌اعتنایی کنند، حکومت وحدتِ ملی به یک دالِ بی‌مدلول شباهت می‌رساند که تشتت و ناکامی سرنوشتِ محتومِ آن خواهد بود!

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.