شنبه  ۶ سرطان ۱۳۹۴

یادداشت: از چندی بدین‌سو کندز ناآرام‌ترین شب‌ها و روزهایش را سپری می‌کند. هر روز یک ولسوالی سقوط می‌کند و ولسوالی دیگری واپس گرفته می‌شود.
این وضعیت صدها تن از باشنده‌گان کندز را از مناطق‌شان کوچانده و به شهر کندز آواره کرده است. برای بررسی وضعیت کندز گفت‌وگویی با عبدالودود پیمان نمایندۀ مردم کندز در مجلس انجام داده ایم که اینک می‌خوانید:

گفت‌وگوکننده: هارون مجیدی
– از چند ماه بدین‌سو وضعیت امنیتی کندز خراب است و هر روز طالبان بخشی از این ولایت را تصرف می‌کنند، شما به عنوان نمایندۀ مردم کندز در مجلس، علت این ناآرامی‌ها در چه می‌بینید؟
در گذشته‌ها از طریق پارلمان ما جمعی از نماینده‌گان مردم کندز اوضاع این ولایت را به رییس‌جمهور و رییس اجرایی گزارش داده بودیم؛ اما رهبران دولت هیچ‌گاهی به آن توجه نکردند.
پیش از ایجاد دولت وحدت هم ولایت کندز مشکلاتی داشت، اما تا این حد شکننده نبود. طبیعتاً والی‌های پیشین این ولایت مانند انجنیر محمدعمر و یا آمر صاحب نقیب که از میان فرماندهان جهادی بودند و از دفع و طرد دشمن و ادارۀ ولایت تجارب خوبی داشتند؛ طالبان از گذشته هم در کندز بودند، اما جرأت پیشروی را نداشتند به خاطری‌که رابطه و باور مردم نسبت به حکومت در گذشته بیشتر بود.
حالا معلوم است که بعضی ولایات مانند کندز، هلمند، ارزگان، بادغیس و سرپل نا امن هستند. در همچو شرایط نیاز است که رییس‌جمهور و همکارانش در مشوره با اعضای هر دو مجلس در نصب والیان و فرماندهان کار کنند؛ داکتر اشرف غنی شناختی از کندز ندارد و به گپ والی، وکیل و متنفذ گوش نمی‌دهند و انتصاب شان به مشورۀ خارجی‌ها صورت می‌گیرد. کسانی که در شرایط بحرانی توان مدیریت را ندارند به عنوان والی به این ولایت می‌فرستند. در داخل اردوی ملی هم بر اساس شایستگی، لیاقت و تجارب جنگی افراد معرفی نمی‌شوند و کار به کسی سپرده می‌شود که اهلیت کار را ندارد.
زمانی که اندکی وضعیت کندز خراب می‌شود، والی صاحب-محمدعمر صافی- توان ماندن در دفتر خود را ندارد و شب در میدان هوایی خواب می‌کند و یا به طرف تاجیکستان و کابل فرار می‌کند.
به این حساب، زمانی که در اردو مشکل است و والی منسوب شده هم شناخت دقیق از اقوام ساکن در کندز ندارد، ادارۀ این ولایت برایش مشکل است.
خواست ما این است، دولت زمانی‌که کسانی را در اردو می‌فرستند چهره‌هایی باشند که بر اساس سهمیۀ قومی انتخاب نشوند؛ کسانی باشند که تجربۀ جنگ را داشته باشند و جنگ را مدیریت کنند؛ اما از انتصاب وزیر دفاع فعلی- معصوم استانکزی- دانسته می‌شود که وضعیت چگونه است و در داخل اردوی افغانستان چه می‌گذرد. سپردن کار به کسانی‌که اهل آن نیستند، رفته رفته وضعیت افغانستان را به این حالت کشانده که امروز یا فردا شاهد یک فاجعۀ بزرگ در کندز خواهیم بود.
-این فاجعۀ بزرگ چیست؟
مردم کندز مال‌دار و زمین‌دار هستند، در هر فصل کاری‌شان جنگ‌ها شروع می‌شود و مردم با خانواده‌های‌شان آواره می‌شوند؛ در این ماه مبارک رمضان مردم در گرمای بالاتر از ۴۵ پناه‌گاه ندارند و در هر تصرف و عقب‌نشینی دولت این خانواده‌ها خساره‌مند می‌شوند. خانه‌های‌شان از بین می‌رود باغ‌ها و زمین‌های زراعتی‌شان از بی آبی خشک می‌شود؛ این فاجعه تا حدی است که مردم حتا در شهر کندز هم نگران و پریشان هستند.
داکتر اشرف غنی زمانی که عمرصافی را که به عنوان والی به کندز فرستاد نه تفاهمی با مردم کندز داشت و نه هم از رییس اجرایی پرسید. زمانی که آقای صافی به کندز رفت دروازۀ ولایت را به روی مردم بست و بزرگان کندز نمی‌توانستند او را ببینند. با چند سگِ روسی – انگلیسی پوسته‌های ولایت خود را محکم کرد و خود را مصروف ملاقات‌های رسمی و مطبوعاتی در درون ولایت ساخت.
ما از وضعیت کندز آگاه بودیم و همیشه ما- نماینده‌گان کندز- جلسه گرفتیم و شفاهی به مقامات بالایی این موضوع را رساندیم که آنان گوش نکردند تا بلاخره، دو سه هفتۀ پیش در خانۀ رییس مجلس نماینده‌گان آقای عبدالروف ابراهیمی، بازهم جمع شدیم و برای مقامات بالایی نوشتیم که والی کندز را تبدیل کنید و تغییرات گسترده در ارگان‌های ولایت کندز امنیتی بیاورید؛ آنان بیشتر به بدخشان توجه کردند و مسألۀ کندز را دست کم گرفتند، ما نمی‌گوییم که به بدخشان توجه نشود؛ اما راه بدخشان از کندز می‌گذرد. کندز یک ولایت سرحدی است و بیشتر ازبک‌ها و چیچینی‌ها در کندز جابجا شده‌اند، آوازه‌یی را که می‌شنوم این است که در جنگل امام‌صاحب که ساحۀ میان دو دریا است و مربوط افغانستان می‌شود و به شکل یک جزیره افتاده است، کشور مستقلی برای طالبان ساخته شده و روی هم‌آهنگی و توطیۀ بیرونی طالبان به این ساحه آورده شده و اکمال می‌شوند. اکمالات طالبان نسبت به نیروهای امنیتی افغانستان بسیار قوی است.
-چرا مقامات مرکزی به پیشنهادات شما توجه نکرده‌اند؟
حکومت فعلی هیچ‌گونه توجهی به نمایندۀ مردم و متنفذ مردم ندارند، دروازه‌های خود را به روی مردم بسته اند و تک روی و راه استبداد را در پیش گرفته اند و به مشورۀ هیچ‌کسی گوش نمی‌دهند.
نقص کلانی که در این دولت وجود دارد همین است که به قول مشاوران بیرونی عمل می‌کنند که کار بسیار خطرناکی است و ما در گذشته‌ها تجربۀ آن را داشته‌ایم. هر نظامی که مشاورش خارجی بود و به قول آن‌ها عمل کرد، آن نظام دوام نمی‌آورد.
ما همه اعضای هر دو اتاق شورای ملی به رییس جمهور و رییس اجرایی نامه نوشتیم که والی کندز بی‌کفایت است و در شرایط امروزی انتظار برده می‌شود که والی آدم ملکی نباشد، والی کندز کسی باشد که از جنگ‌های گذشته تجربه داشته باشد و کندز را مدیریت کرده بتواند که به پیشنهادات ما توجه نکردند.
– نا امن‌شدن کندز چه مشکلات را به ولایات هم‌جوار کندز بار خواهد آورد؟
به یاد داشته باشید که پیروزی حکومت طالبان هم از کندز شروع شد. امروز کندز برای پایگاه بسیار قوی برای خارجی ساخته شده است و شماری هم در درون و بیرون دولت و بر اساس توطیه پاکستانی جنگ کندز را جنگ قومی وانمود کنند که گویا در کندز بر بعضی اقوام ظلم شده که بر بنیاد آن طالب به وجود آمده است؛ این گونه فکر کردن ساده‌لوحانه است که از سوریه عراق گرفته تا کندز یک توطیۀ بزرگ جهانی است و کسانی که برای جنگ در کندز آمده اند، همه خارجی‌ها هستند.
-کدام ولسوالی‌های کندز بیشتر زیر تهدید اند؟
فعلاً تنها در مرکز کندز دیگر در همه ولسوالی‌های آن شورش و ویران‌گری شروع شده است؛ پیشتر از این، دشت ارچی و چهاردره بود که به دست طالبان سقوط کرد، ولسوالی خان آباد و امام‌صاحب نیز زیر تهدید اند که اگر تحولات و تغییراتی در سطح رهبری کندز نیاید این ولسوالی‌ها نیز با سرنوشت ولسوالی‌ها سقوط کرده مواجه شوند.
– کسانی‌که در برابر دولت می‌جنگند طالب‌اند و یا داعش؟
فعلاً داعش در کندز نیست و یک تعداد از مردمان محل هستند که فریب دشمن را خورده اند و از آدرس‌های مختلف به حمایت خارجی‌ها جنگ می‌کنند. شماری هم که پیشرو جنگ اند و اختیارات بیشتری را در سطح مخالفین به دست دارند، خارجی‌ها هستند. اتباع عرب، چچین، ازبکستان، تاجیکستان هستند، مردمانی که از کشورهای خود شان رانده شده اند و هر کدام مجرمینی هستند که دوسیه‌های بین‌المللی دارند و این جنگ را رهبری می‌کنند.
– در اخیر اگر از خواست مردم کندز بگویید که چه می‌خواهند و دولت چه کارهای را باید انجام دهد؟
مردم هیچ خواستی ندارند، به آدرس دولت و وکیل دشنام می‌دهند و به این آدرس‌ها لعن و نفرین می‌فرستند.
دولت باید به همان طرحی که ما برای‌شان سپرده‌ایم توجه کند و تغییرات عمده را در سطح رهبری ولایت کندز بیاورند و کار را به اهل کار بسپارند؛ در شرایط امروزی هر کسی که ولایت کندز باشد باید برخاسته از حوادث میان مردم باشند و تجربۀ حوادث گذشته را داشته باشند تا این ولایت را درست مدیریت کنند.
-ممنون از این که وقت گذاشتید.
تشکر از شما هم.