یک نفتکش ازبکستان، پس از ۱۶ سال، در بندر مرزی حیرتان در ولایت بلخ لنگر انداخته است.
محمد صابر زهیر رییس مواد نفتی بندر حیرتان می‌گوید که این کشتی، حامل ۲۵۰ تن مواد نفتی است که پس از عبور از آب‌های دریای آمو به منطقه مرزی افغانستان رسیده است.
حمل و نقل کالاهای تجارتی توسط کشتی‌ها از طریق دریای آمو “مرز بین افغانستان و ازبکستان” صورت می‌گرفت اما این رفت و آمد، در سال ۱۳۷۵ همزمان با اوج گرفتن جنگ‌های داخلی در کشور متوقف شد.
به گزارش بخدی، مبادلات تجاری بین افغانستان و ازبکستان، چند سال پس از جنگ‌های داخلی در کشور نیز ادامه داشت، اما گفته می‌شود که با گسترش حاکمیت طالبان در شمال افغانستان، این کشتی‌ها از آمدن در مرز افغانستان خود داری کردند. در زمان شوروی سابق، روزانه ده‌ها کشتی حامل کمک‌های این کشور و همچنان کالاهای تجاری از طریق آب‌های دریای آمو به بندر حیرتان می‌رسیدند.
با این حال، محمد صابر رییس مواد نفتی حیرتان، از سرگیری رفت و آمد این کشتی‌ها استقبال کرد.
صابر گفت: “شروع کار این کشتی‌ها، تاثیر مستقیم در قیمت مواد نفتی دارد و ما امید وار هستیم تا با ادامه یافتن مبادلات تجاری بین افغانستان و ازبکستان قیمت مواد نفتی در کشور کاهش یابد.
او تایید کرد که به زودی از طریق بندر آبی حیرتان بیش از سه صد هزار تن تیل که دولت افغانستان از روسیه خریداری کرده نیز وارد افغانستان می‌شود.
در این حال، قاضی نجیب رییس شهرک بندری حیرتان می‌گوید که در حال حاضر، بیش از ۳۰۰ واگن از ذخایر مواد نفتی در این بندر موجود است.
آقای نجیب گفت: “هیج نگرانی در مورد مواد سوختی در کشور وجود ندارد، در صورت لزوم ما مواد ذخیر شده در واگن ها را وارد بازار خواهیم کرد.”
بندر حیرتان تنها بندر در افغانستان است که نقل و انتقالات در آن از طریق خط آهن، زمین و آب صورت می‌گیرد.
روابط تجاری افغانستان و ازبکستان
با آنکه افغانستان و ازبکستان مشترکات تاریخی و فرهنگی زبانی دارند، اما روابط بین این دو کشور در برخی مواقع به ویژه در زمان حاکمیت طالبان، تیروه و تاریک بوده است.
پل دوستی میان افغانستان و ازبکستان که بر فراز دریای آمو ساخته شده، از گذرگاه‌های عمده بین این دو کشور محسوب می‌شود.
حمل و نقل کالا های تجاری و تدارکات نیرو های بین المللی از مسیر بندر حیرتان برخلاف دیگر بندرهای افغانستان به وسیله کشتی صورت می‌گیرد و این مساله بندر حیرتان را نسبت به بنادر دیگر کشور متمایز کرده است.
سالانه بالغ به پانزده میلیون دالر کالاهای تجاری افغانستان وارد ازبکستان می‌شود. اما میزان صادرات ازبکستان به افغانستان، سالانه به بیش از دو صد میلیون دالر خوانده شده است.
دولت افغانستان در یازده سال گذشته، قرار دادهایی را برای گسترش روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور امضا کرده است. دولت ازبکستان موافقت کرده است تا افغانستان را در بخش‌های ترانزیت، انتقال انرژی برق، جاده سازی، زراعت و آبیاری و گردشگری کمک کند.
در حال حاضر، نزدیک به ۷۰ درصد مواد سوختی افغانستان از طریق ازبکستان تامین می شود.