سه شنبه ۳۰ سرطان ۱۳۹۴

بخش بیست‌ویکـم
عبدالحفیظ منصور
یک دسته از مجاهدین تحت تربیتِ پزشکی قرار گرفتند که به حیث داکتران سیار، مجروحین و مریضان را تحت تداوی قرار می‌دادند.
در قسمت اقتصادی، به‌خاطر تقویت بنیۀ اقتصادی جهاد در چهارچوب قوانین اسلامی، مقرراتی وضع شد که بر اساس آن «عشر» حاصلات زراعتی، «خمس» محصولات معدنی (زمرد و لاجورد) و «جعل» (پنج فیصده) معاش مامورین دولتی و کسبه‌کاران آزاد به مجاهدین تعلق می‌گرفت و تنظیم این امور به عهده «کمیته مالی» هر قرارگاه قرار داشت.
در فرجام، محصول عملکردهای مجاهدین و روس‌ها به نفع مجاهدین انجامید. طوری که روس‌ها خلاف توقع‌شان در خارج پنجشیر، مورد حملات کوبندۀ مجاهدین پنجشیر قرار گرفتند و متحمل خسارات و تلفات فراوانی گردیدند و با ترتیبات اداری سالم و منظم در پنجشیر، اعتماد مردم نسبت به مجاهدین برعکسِ آرزوی روس‌ها، فزونی گرفت. اما از جانب دیگر، در اثر بمباردمان قوای شوروی در طول سال، ده‌ها تن از مجاهدین و افراد غیرنظامی به شهادت رسیدند که در آن زمره، جگرن محمد غوث رییس کمیتۀ نظامی جمعیت اسلامی(۱۲) و برادرش غلام‌علی قوماندان قطعۀ متحرک نیز شامل‌اند.(۱۳)

حملۀ چهارم
وقتی برنامۀ شوروی‌ها بی‌ثمر ماند، بار دیگر به لشکرکشی پرداختند و برای بار چهارم به تاریخ ۲۳ اسد ۱۳۶۰ قوای جنگی خویش را به پنجشیر سوق دادند. البته دو هفته قبل از آن، اولتیماتومی از طریق هوا در نواحی سفلای پنجشیر پخش نمودند. (رجوع کنید به سند شماره ۳)
در این حمله، سربازان پیاده‌نظام در پیشاپیش قوای زرهی قرار داشت و قبل از ورود عراده‌جات، به اشغال نقاط مرتفع می‌پرداختند. با این تکتیک، شوروی‌ها از یک‌سو می‌خواستند از انداخت سلاح‌های ثقیلۀ مجاهدین که در نقاط مرتفع بود جلوگیری نمایند؛ و از جانب دیگر، ماین ضد وسایط فرش‌شده از سوی مجاهدین را با دقت خنثا سازند. اما پیشروی سربازان پیادۀ نظامی بطی و خسته‌کن بود؛ زیرا افراد دشمن مجبور بودند که بدون استفاده از هلیکوپتر، نقاط مرتفع را متصرف شوند، طوری که در ظرف یک هفته جنگ، تا ۲۵ کیلومتری داخل پنجشیر (رخه) پیش رفتند.
سرانجام نیروهای شوروی با دادن صد کشته، مجبور به عقب‌نشینی شدند. از مجاهدین در این حمله، دو تن و از اهالی منطقه، کم‌تر از ده نفر به شهادت رسیدند.

زورآزمایی روس (۱۳۶۱ش)
حملات پی‌همِ مجاهدینِ پنجشیر در خارج از آن دره، بالای قوای شوروی و رژیم کابل در سال ۱۳۶۰ و پیروزیِ چشم‌گیر مجاهدین در امر ادارۀ مردم ملکی، باعث گردید تا از یک‌سو قوای شوروی خلاف نظرشان تلفات و خسارات فراوانی را متحمل شوند و از جانب دیگر، پنجشیر به حیث یک جبهۀ پیشتاز در میان سایر جبهات هم‌جوار خویش، توجه مردم و مجاهدین را به خود جلب کند، که برای روس‌ها خیلی خطرناک تلقی می‌شد.
بنابراین در بهار سال ۱۳۶۱ روس‌ها برای سرکوب کردنِ این جبهه، تصمیم جدی اتخاذ کردند و به تاریخ ۲۵ ثور پس از دو روز بمباردمان شدید با استفاده از ۲۰۰ فروند هلیکوپتر و ۶۰ فروند جت، به حملۀ پنجم‌شان به درۀ پنجشیر مبادرت ورزیدند.(۱۴)
تعداد افراد مهاجم شوروی و رژیم کابل در این حمله به ده‌ تا پانزده‌هزار سرباز می‌رسید که ۱۵۰۰ عرادۀ نظامی اعم از تانک و توپ و لاری‌های نفربر در اختیار داشتند.(۱۵)
قوای شوروی در حملات قبلی به پنجشیر از تاکتیک‌های کلاسیک کار می‌گرفتند که معمولاً از قوای پیاده، هوایی و توپخانه‌ استفاده می‌شد و در مقابل، استراتژی «مسعود» در برابر آن‌ها طوری بود که اجازه می‌داد که ستون‌های شوروی به داخل دره پیشروی نمایند و ستون مهاجم از پیش رو و عقب مورد حملات چریکی قرار می‌گرفت. چون پنجشیر دره‌یی‌ست طویل که به درازا افتاده است، لذا قوای دشمن در حین پیشروی، با هر یک از قرارگاه‌های مجاهدین مواجه می‌شدند و به هر پیمانه‌یی که آن‌ها به داخل دره نفوذ می‌کردند، بر ساحۀ جنگ و نقاط درگیری با مجاهدین اضافه می‌گردید که در نتیجه، نیروی‌شان تجزیه می‌گشت.