احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمــد عمران/ دوشنبه 27 میزان 1394 - ۲۶ میزان ۱۳۹۴
آقای کرزی از زمانی که قدرت را به دولتِ جدید واگذار شد، همچنان در صحنۀ سیاسیِ کشور حضورِ خود را با سخنرانیها و پخش اعلامیههای مطبوعاتی حفظ کرده است. او در مورد هر موضوعی، دیدگاه خاصِ خود را ابراز میدارد. آقای کرزی چنان سخن میگوید مثل اینکه افغانستان از دورانِ مملو از صلح، عدالت و برابریِ ایشان به ورطۀ جنگ، فساد و نابرابریِ دولت وحدت ملی سقوط کرده باشد.
البته این نوشته قصد دفاع از هیچ دولتی را ندارد و نویسنده بهخوبی از مشکلات و ناتواناییهای دولت جدید در مدیریتِ بحران آگاه است، اما این نیز انصاف نخواهد بود که دولت فعلی را کسانی به باد انتقاد بگیرند که خود عامل اصلیِ مشکلات امروز افغانستاناند.
آقای کرزی بهتازهگی پس از اعلام باراک اوباما در مورد افزایش نظامیان آن کشور پس از سال ۲۰۱۶ از یکهزار نظامی به بیشتر از پنجهزار، با وارخطایی نسبت به این تصمیم ابراز نگرانی کرده است. آقای کرزی حضور امریکاییها را (زیرا او با دیگر اعضای ناتو چندان سرِ خصومت ندارد) به نفع افغانستان ندانسته و گفته است که تداوم حضور امریکاییها سبب تشدید جنگ و بحران در کشور میشود.
این دیدگاه زمانی مطرح میشود که جنگ افغانستان واقعاً مراحل دشواری را سپری میکند و بسیاریها دولت را به ناتوانی در مهار بحران متهم میسازند. اما واقعاً دلیل تشدید جنگ افغانستان، کنار رفتن آقای کرزی بود؟ آیا واقعاً حضور سربازان خارجی به کاهش جنگ و در مجموع، تأمین امنیت کامل در افغانستان منجر میشود؟
فکر نکنم کسی به این دو پرسشِ بسیار بسیار ساده، پاسخ مثبت بدهد. چرا؟ چون نخست: کنار رفتن آقای کرزی (که باید هم کنار میرفت) هیچ ربطی به افزایش درگیریها ندارد، کما اینکه در زمانِ خود آقای کرزی هم به همین پیمانه جنگ و کشتار در افغانستان وجود داشت. اما فراموش نکنیم که در آن سالها هزاران سرباز ناتو در افغانستان برای تأمین امنیت و مبارزه با هراسافکنی حضور داشتند. در آن زمان حتا ارگ ریاست جمهوری برای مدتی طولانی از سوی نظامیان خارجی تحت مراقبتهای امنیتی قرار داشت. در آن زمان برای مدتی حتا حفاظت شخصیِ رییسجمهور را امریکاییها به عهده داشتند؛ زیرا ایشان به نیروهای خودی اعتماد نمیکردند.
وضعیت جنگی کشور به هیچ صورت نسبت به زمان آقای کرزی تغییر نکرده؛ بل کارایی و آزمودهگیِ نیروهای امنیتی کشور بیشتر شده است. بدترین اتفاق پس از آقای کرزی، سقوط شهر کندز است که آنهم بیشتر به عوامل سیاسی ربط دارد تا تواناییهای نیروهای امنیتی کشور. از جانب دیگر، وقتی آقای کرزی حضور سربازان امریکایی و یا هر کشور دیگر را در افغانستان که در چهارچوبهای پذیرفته شدۀ بینالمللی صورت میگیرد، تداوم جنگ میداند؛ پس چرا پس از خروج نظامیان خارجی، افغانستان وارد فضای عدم خشونت و جنگ نشد؟ امروز نه تنها مسوولیتهای کامل امنیتی کشور را نیروهای خودی به عهده دارند، بل هزاران سرباز خارجی نیز افغانستان را ترک کردهاند. تعدادی نظامی خارجی که در افغانستان باقی ماندهاند هم به دلایلِ دیگری است و نه جنگ کردن با مخالفان دولت در میدانها.
دوم: خروج نیروهای خارجی از کشور هیچ تغییری در مواضع دشمنان افغانستان وارد نکرد و خلاف آنچه که آنها ادعا داشتند که دلیل جنگِ فعلی حضور سربازان خارجی در افغانستان است، آنها حتا با بیرون شدن سربازان خارجی وارد مرحلۀ تازهیی از نبردها با نیروهای امنیتی افغانستان شدند.
تروریستها بیرون شدن سربازان خارجی را البته به فال نیک گرفتند و خود را نزدیکتر از هر زمانِ دیگر به پیروزی احساس کردند. این مسألهیی نیست که کسی از آن خبر نداشته باشد. طالبان عملاً خروج نیروهای خارجی را به «سقوط دولت کابل» تعبیر کردند. آنها ادعا کردند که دولت افغانستان هیچ حمایتِ مردمی ندارد و به محض بیرون شدنِ سربازان خارجی، به دست آنها سقوط میکند. طالبان این پیام را به تک تکِ افراد خود رساندند که پس از این، کمر خود را برای جنگهای بیشتر و کوبندهتر آماده کنند.
اکنون شرایط افغانستان به دلیل مشکلاتی که با برخی از کشورهای همسایه دارد و حضور صدها جنگجوی خارجی، ایجاب میکند که از حمایتهای نظامیِ بیشتری برای سالهای بیشتری برخوردار باشد. مردم افغانستان حضور سربازان ناتو در افغانستان را نه آنگونه که آقای کرزی در سالهای اخیر میپنداشت، اشغال میدانند و نه هم مُخلِ امنیت و صلح فکر میکنند. آقای کرزی اگر در زمان حاکمیت چهاردهسالۀ خود بهدرستی کارهای خانهگیاش را انجام میداد، بدون شک امروز به نیروهای خارجی نیاز نبود.
نیاز امروزِ ما به نیروهای خارجی، ریشه در مدیریت ناسالمِ سیاسیِ آقای کرزی در زمان حاکمیتش دارد. آقای کرزی نتوانست تعریفِ درستی از دوست و دشمن ارایه کند و در کنار آن، نیروهای افغانستان را چنان به جنگافزارهای مدرن مجهز سازد که امروز نیاز به حمایت نظامی کشورهای دیگر پیدا نمیشد.
آقای کرزی وقتی حضور نظامیان خارجی را تداوم جنگ در کشور میخواند، مثل این است که به جای اختر محمد منصور رهبر طالبان نشسته و از دید و منظرِ او به قضایا نگاه میکند و نه کسی که چهارده سال سکان سیاستِ این کشور را به دست داشته است!
Comments are closed.