احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران/ شنبه 7 قوس 1394 - ۰۶ قوس ۱۳۹۴
تشکیل کمیتۀ گزینشِ اعضای کمیسیونهای انتخاباتی، به عنوان نخستین گامِ اساسی در راستای برگزاری انتخاباتِ آیندۀ پارلمانی، بدون شک از اهمیتِ ویژه برخوردار است. این کمیته پس از هفتهها رایزنی و گفتوگو ایجاد شد و حالا قرار است که فهرستی از افراد واجد شرایط برای کمیسیونهای انتخاباتی از سوی آن به ریاست جمهوری ارایه شود. نحوۀ کارِ کمیتۀ گزینش به شکلی است که افراد در یک رقابت شرکت میورزند و اعضای کمیتۀ گزینش در مورد صلاحیتهای آنها تصمیم میگیرند.
در گذشته متأسفانه کارِ کمیتۀ گزینش خالی از اشکال نبود، به این معنی که اعضای فعلیِ کمیسیونهای انتخاباتی نیز از طریق کمیتۀ گزینش به ریاست جمهوری معرفی شده بودند. در آن زمان، این شایعه بر سرِ زبانها بود که ارگ ریاستجمهوری افرادی را در کمیتۀ گزینش جابهجا کرده است تا در نتیجه بتواند افراد مورد نظرِ خود را از صافی این کمیته بگذراند. برآیند کمیتۀ گزینش این شایعه را تقریباً به اثبات رساند و اکثریت اعضای کمیسیونهای انتخاباتی کسانی برگزیده شدند که رییس جمهورِ وقت نسبت به آنها نظر مساعد داشت. حتا پس از انتخاب اعضای کمیسیونهای انتخاباتی، کسانی در رهبریِ آنها قرار گرفتند که عملاً رابطۀ بسیار نزدیک و تنگاتنگ با ریاستجمهوری داشتند.
این موضوع حالا چیزی نیست که به حدس و گمان بتوان صحتِ آن را تثبیت کرد. انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته، محک کارِ کمیسیونهای انتخاباتی بود تا نشان دهد این کمیسیونها چهقدر غیرجانبدارانه وظایفِ خود را انجام میدهند. بحرانی که در نتیجۀ انتخابات سالِ گذشته به وجود آمد، دقیقاً ریشه در کارِ کمیتۀ گزینش دارد. اگر در آغاز کار، کمیتۀ گزینش به گونۀ بیطرفانه افراد باصلاحیت و واجد شرایط را برای کمیسیونهای انتخاباتی معرفی میکرد و نه بر اساسِ دستور و هدایت ریاست جمهوری وقت، بدون شک نتیجۀ انتخابات کاملاً میتوانست چیزِ دیگری باشد و باعث به وجود آمدنِ اینهمه اختلاف و بدنامی در روند انتخابات در کشور نشود.
کمیسیونهای انتخاباتی برای اینکه نتیجۀ خاصی از انتخابات ارایه کنند، عملاً دست به تقلب و جعلکاری در آرای شرکتکنندهگان زدند و کشور را به سمت رویارویی و تقابل سوق دادند. اگر در آن زمان، یک طرفِ انتخابات از خود سعۀ صدر و شکیبایی نشان نمیداد و جامعۀ جهانی وارد معضل بهوجود آمده نمیشد، امروز افغانستان نهتنها صحنۀ درگیریهای گروههای تمامیتخواه و خشونتطلب میبود که معضلِ دیگری به نام «جنگ داخلی» نیز در میان شهروندانِ افغانستان بهوجود میآمد.
اگر این مشکلات به گونۀ دقیق موشکافی و کالبدشکافی شوند، به یک نتیجه میرسیـم و آنهم: کارِ کمیتۀ گزینشِ اعضای کمیسیونهای انتخاباتی است! به همین دلیل کارِ کمیتۀ گزینش از اهمیتِ زیاد برخوردار است و از همین حالا که قرار است خشتِ نخستِ انتخابات آینده گذاشته شود، باید این کار با مسوولیت و دغدغۀ کامل صورت گیرد. در اینکه بازهم کسانی بخواهند در فهرست کمیتۀ گزینش اعمال نفوذ کنند، جای شک باقی نیست. شرایط افغانستان به چنین فضایی میدان میدهد و گروههای مختلف و بهویژه کسانی که در قدرت هستند، تلاش میورزند که افراد مورد اعتمادِ خود را در رهبری انتخابات آینده ببینند.
ترس از اینکه انتخابات به نفع «گروه من» و «حزب من» نباشد، همواره سیاستمدارانِ افغانستان را نگران کرده است. متأسفانه فضای سیاسی و فرهنگی افغانستان، هنوز در چنبرۀ احساساتِ قومی و تباری است و قدرت در سایۀ مناسباتِ غیردموکراتیک شکل میگیرد، هرچند که سازوکارهای دموکراتیک و مردمسالارانه زمینهسازِ آنها استند. این مسأله باعث میشود که منافع ملی، فقط روپوشی برای عواطفِ تباری و قومی ایجاد کند. هیچ کس در این مناسبات اعتراف نمیکند که دستخوش چنین احساساتی است، اما رفتار و نتیجۀ کار، عملاً در خدمت این احساسات قرار میگیرد. از همین رو کارِ کمیتۀ گزینش بسیار حیاتی و جنجالی میباشد.
کسانی که در کمتیۀ گزینش قرار گرفتهاند، دستکم اینبار باید احساسات و عواطفِ خود را پشت درهای کمیتۀ گزینش باقی بگذارند و با روحیۀ ملی به سمت یک حرکتِ بنیادین گام بردارند. انتخاباتِ آینده در دستهای کمتیۀ گزینش قرار دارد و این کمیته است که میتواند سرنوشتِ انتخاباتِ بعدی را مشخص کند. اگر به فهرست کمتیۀ گزینش، افراد دارای صلاحیتهای لازم برای انتخابات راه پیدا کنند، بدون شک اعتماد مردم دوباره به انتخابات اعاده میشود و زمینه برای برگزاری انتخاباتِ شفاف و عادلانه در کشور مساعد خواهد شد. البته عکس آن نیز کاملاً محتمل است. زیرا اربابانِ قدرت از همین حالا دست و آستین بالا زدهاند و تلاش میکنند که به فهرست کمیتۀ گزینش کسانی راه یابند که مورد باور و اعتمادِ خودشان قرار دارند.
برای ارباب قدرت، وضعیتِ خودش بیشتر از وضعیتِ یک کل مطرح است. به همین دلیل باید با دقت و بیداری، روند کار کمیتۀ گزینش را نظارت کرد و فرصت را از دستِ کسانی که میخواهند در کار این کمیته دخالت داشته باشند، گرفت. انتخاباتِ آینده زمانی میتواند مورد حمایت و پشتیبانی مردم قرار گیرد که مسوولانِ انتخابات افراد باصلاحیت و دارای روحیۀ ملی باشند. نباید گذاشت که تجربۀ انتخابات ریاست جمهوریِ سال گذشته بارِ دیگر تکرار شود و افغانستان به سمتِ بحران برود. انتخابات پارلمانی به اندازۀ انتخابات ریاست جمهوری دارای اهمیت است و فرصتِ تازهیی را فراهم میکند که پارلمانِ بعدی به مراتب از دو پارلمانِ گذشته از کارآیی بیشتری برخوردار باشد.
Comments are closed.