تاریخ سینما از تولد تا به امروز شاهد همکاری خلاقانۀ چندین برادرِ سینمایی بوده است؛ از برادران فرانسوی که سینما را اختراع کردند تا آن‌هایی که به تاریخ سینمای کلاسیک و معاصر غنا بخشیدند و فیلم‌های ماندگاری را در اذهانِ سینمادوستان به یادگار گذاشتند.
«برادران لومیر» در ۱۱ جولای ۱۸۹۵ با تولید تصویر متحرک و پایه‌گذاری اولین نمایش عمومی در سالون نمایش سینما به شکل امروزی، نامِ خود را در تاریخ به عنوان پدران سینما ثبت کردند.
«آگوست» و «لوییس لومیر» در سال‌های ۱۸۶۲ و ۱۸۶۴ در شهر «بزانسون» فرانسه متولد شدند و در سال ۱۸۷۰ برای تحصیل در بزرگ‌ترین مدرسۀ فنی «لیون» عازم این شهر شدند.
«آنتونی لومیر»، پدر برادران لومیر صاحب یک کارخانۀ عکاسی بود که لوییس به عنوان فیزیک‌دان و آگوست به عنوان مدیر در آن کار می‌کردند. پس از بازنشسته‌گی پدر برادران لومیر، در سال ۱۸۹۲ آن‌ها شروع به ساخت تصاویر متحرک کردند و در ۱۳ فبروری ۱۸۹۵ دستگاه ابداعی خود را به نام «سینماتوگراف» ثبت کردند.
«سینماتوگراف» دستگاهی بود که هم برای نمایش فیلم و همچنین برای تصویربرداری از آن استفاده می‌شد و برخلاف دستگاه «کینتوسکوپ» اختراع ادیسون، قابلیت نمایش تصاویر متحرک را برای چنین نفر به‌صورت هم‌زمان داشت و اولین فیلم سینما نیز در ۱۹ مارچ ۱۸۹۵ کارگرانِ کارخانۀ لومیر را به تصویر کشید که در حال ترک کارخانه بودند.
برادران «لومیر» در اولین نمایش فیلم عمومی به شکل امروزی در ۲۸ دسمبر ۱۸۹۵، ۱۰ فیلم کوتاه شامل اولین فیلم خودشان را در «گراند کافه»ی پاریس به نمایش گذاشتند که مدت زمان هر فیلم حدود ۵۰ ثانیه بود.
از برادان «لومیر» چند فیلمِ کوتاه باقی مانده است که نه تنها اولین فیلم‌های سینمایی جهان، بلکه اولین فیلم مستند و کمدی دنیا نیز در میان آن‌ها یافت می‌شود. اگرچه آن‌ها در ابتدا به اختراع خود با نوعی تردید می‌نگریستند و سینما را اختراعی بدون آینده قلمداد می‌کردند، اما اختراع آن‌ها تمام مردم جهان را به خود جلب کرد و امروزه در مقیاسی وسیع‌تر، هنرهای تصویری و رسانه‌های تصویری نقطه‌یی از جهان را بی‌تأثیر نگذاشته است.
«برادران داردن»
«ژان پیرداردن» و «لوک داردن» برادران بلژیکی هستند که علاوه بر این‌که نویسنده‌گانی متبحر‌ند، کارگردانی و تهیه‌کننده‌گی نیز می‌کنند و بیشتر به ساخت فیلم‌های طبیعت‌گرایی می‌پردازند که بر کاوش در وضعیت جوانان و قشر محروم و به‌حاشیه‌رانده‌شدۀ جامعه تمرکز دارد.
افرادی از طبقۀ پایین و مهاجران‌، بی‌کارها و بی‌خانمان‌ها از افرادی هستند که در فیلم‌های برادران دارن، مجال خودنمایی و حرف زدن می‌یابند. برادران «داردن» که از دهۀ ۷۰ میلادی فعالیت سینمایی خود را آغاز کردند تا کنون دو بار با فیلم‌های «روزتا» (۱۹۹۹) و «بچه» (۲۰۰۵) موفق به کسب جایزۀ معتبر نخل طلای کن شده‌اند و در شمار معدود کارگردانانی مانند «فرانسیس فورد کاپولا»، «بیل اوگوست»، امیر کوستوریتسا» و «شوهی ایمامورا» قرار گرفتند که دو نخل طلا کسب کرده‌اند. از دیگر ساخته‌های این برادران بلژیکی می‌توان «عهد» (۱۹۹۶)، «پسر»(۲۰۰۲)، «سکوت لورنا» (۲۰۰۸)، «پسری با دوچرخه» (۲۰۱۱) و فیلم «دو روز و یک شب» (۲۰۱۴) را نام برد.

«برادران کوئن»
«جوئل» و «اتان کوئن» کارگردانان سرشناس هالیوودی، از موفق‌ترین برادران سینمایی محسوب می‌شوند که نگارش فیلم‌نامه، کارگردانی و تهیه‌کننده‌گی فیلم‌های‌شان را مشترکاً عهده‌دار هستند، هرچند طی سال‌های اخیر «اتان» بیشتر در امر تهیه‌کننده‌گی و «جوئل» در زمینۀ کارگردانی فعال بوده‌. پس از ساخت چند فیلم، اولین درخشش این دو برادر در سال ۱۹۹۱ با فیلم «بارتون فینک» رقم خورد که نخل طلای جشنوارۀ کن و نامزدی در سه بخش از جوایز اسکار را برای آن‌ها به‌همراه آورد.
فیلم «فارگو» محصول ۱۹۹۶ دیگر فیلم موفق برادران «کوئن» بود که جایزۀ بهترین کارگردانی از جشنوارۀ کن و جوایز بافتا و دو جایزۀ اسکار بهترین فیلم‌نامه و بهترین بازیگر نقش اول زن را کسب کرد. اما بدون شک سال ۲۰۰۵ نقطۀ عطف کارنامۀ سینمایی برادران کوئن بود، سالی که با ساخت فیلم بسیار موفق و البته پرفروش «جایی برای پیرمردها نیست» همراه شد و این فیلم در جوایز اسکار ۲۰۰۸ موفق به کسب چهار جایزۀ اسکار، از جمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامۀ اقتباسی و بهترین بازیگر نقش مکملِ مرد شد.
سینمای برادران کوئن چندان به سبک و ژانر خاصی پای‌بند نیست و انواع مختلف فیلم‌ها در کارنامۀ این دو برادر دیده می‌شود، از کمدی‌هایی چون «بزرگ کردن آریزونا» و «قاتلین پیرزن» تا فیلم گنگستری «گذرگاه میلر»، جنایی «فارگو»، «پیرمردها کشوری ندارند» تا اثر رمانتیک «سنگدلی بی‌نهایت» و سیاسی جاسوسی «پس از خواندن بسوزان».
برادران تاویانی
«پائولو تاویانی» و «ویتوریو تاوایانی» برادران اهل ایتالیا هستند که فعالیتِ خود را از خبرنگاری آغاز کردند و سپس به سمت ساخت فیلم‌های بلند به سبک مستند روی آوردند. این دو کارگردان اولین فیلم خود را در سال ۱۹۶۰ ساختند و تاکنون به ساختن فیلم در کنار یکدیگر ادامه داده‌اند و در شصت سال گذشته جوایز سینمایی متعددی از جشنواره‌های معتبر سینمایی چون کن، ونیز، برلین و جایزۀ «دیوید دی دوناتلو» ایتالیا را کسب کرده‌اند. از مهم‌ترین فیلم‌های آن‌ها می‌توان به «خراب‌کاران»(۱۹۶۷)، «زیر نشان عقرب»(۱۹۶۹)، «شب سنت لورنزو»(۱۹۸۲) و همچنین «پدر سالار» (۱۹۷۷) برندۀ نخل طلا و «سزار باید بمیرد» برندۀ خرس طلای برلین (۲۰۱۲) اشاره کرد.
«برادران فارلی»
«پیتر جان فارلی» و «رابرت لئو فارلی» معروف به برادران «فارلی» را برای ساخت فیلم‌های معروفی چون «احمق و احمق‌تر»، «Kingpin»، «من، خودم و آیرین» و «چیزی دربارۀ مری» می‌شناسند. این دو فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان امریکایی پس از دوران اوج هنری خود در میانه دهۀ ۹۰ میلادی برای مدتی طولانی از صحنۀ سینما دور بودند تا آن‌که سال گذشته با دنبالۀ کمدی «احمق و احمق‌تر» با بازی «جیم کری» و «جف دنیلز» دوباره به سینما آمدند؛ فیلمی که هرگز موفقیت نسخۀ اصلی خود را تکرار نکرد.
«برادران کوریسماکی»
«میکا» و «آکی کوریسماکی» برادران اهل فنلاند هستند که هر کدام به‌صورت مستقل کارگردانان پُرکاری هستندـ گرچه در فیلم‌هایی با هم همکاری داشته‌اند که «آکی» در نقش بازیگر و «میکا» به عنوان دستیار و یا فیلم‎نامه‌نویس حضور داشته‌ است.
«میکا» سال‌هاست در برزیل زنده‌گی می‌کند و بسیاری از فیلم‌های او از جمله «آمازون»، «تیگردو»، «ریتمی» و… دارای مضامینی برزیلی‌اند. «آکی کوریسماکی» که کارگردان توان‌مندتری است، تمامی فیلم‌های خود را در شهر هلسینکی می‌سازد که از آن جمله می‌توان به «دختر کارخانۀ کبریت‌سازی» (۱۹۹۰)، «ابرهای شناور» (۱۹۹۶)، «مردی بدون گذشته»(۲۰۰۲) و «لو آور» اشاره کرد. «آکی کوریسماکی» در سال ۲۰۰۳ که فیلمش «مردی بدون گذشته» نامزد نهایی اسکار بهترین فیلم خارجی شد، به سبب دخالت امریکا در جنگ خاورمیانه از حضور در مراسم اسکار امتناع کرد.
«برادران اسکات»
دو برادر،‌ یکی «ریدلی اسکات» کارگردانی رویاگرای امریکایی که همچنان ژانر علمی تخیلی سینما را شکل می‌دهد و در طیف وسیعی از دیگر ژانرهای سینمایی نیز یک استاد است و برادر دیگر «تونی اسکات» که ساخت فیلم‌های‌ «رومنس واقعی»، «اسلحۀ برتر» و چندین و چند فیلم اکشنِ دیگر را در کارنامۀ سینمایی دارد. «تونی اسکات» در تاریخ ۱۹ اوت با پریدن از پل «وینسنت توماس» در کالیفرنیا خودکشی کرد و «ریدلی اسکات» که تا کنون فیلم‌های معروفی چون «گلادیاتور» ،«تلما و لئویس»، «سقوط شاهین سپاه»، «بیگانه» و «بلید رانر» را ساخته است، اخیراً فیلم «مریخی» را به سینما آورده که تاکنون نزدیک به نیم میلیارد دالر در سطح جهان فروخته است.
«برادران نولان»
«کریستوفر نولان» یکی از برترین کارگردانان قرن بیست‌ویکم است که زنده‌گی جدیدی به مجموعه فیلم‌های «بتمن» بخشید و عصر طلایی فیلم‌های ابرقهرمانی را به اوج رساند. فیلم «میان ستاره‌یی»، نمونه‌یی از توانایی بالای «کریستوفر نولان» در پیوند دادن درام هوشمندانه و ژانر علمی – تخیلی است. «کریستوفر» در طول دوران فعالیت سینمایی خود همکاری گسترده‌یی با برادرش «جاناتان» داشته و فیلم‌نامۀ فیلم‌هایی چون «شوالیۀ تاریکی»، «شوالیۀ تاریکی برمی‌خیزد» و «میان ستاره‌یی» را با همکاری او نگاشته است.
فیلم «ممنتو» که منتقدین از آن به عنوان یکی از برترین فیلم‌های دهۀ ۱۹۹۰-۲۰۰۰ سینمای جهان یاد می‌کنند و نام «کریستوفر نولان» را به عنوان کارگردانی موفق در عرصۀ سینما تثبیت کرد نیز بر اساس داستان کوتاهی از «جاناتان نولان» ساخته شده است.
«برادران مارکس»
«چیکو»، «هارپو»، «گروچو»، «زپو» و «گومو»، پنج برادر با نام خانواده‌گی «مارکس» بودند که از مؤسسان سینمای امریکا محسوب می‌شوند و ساخت برترین آثار کمدی تاریخ سینما از جمله «سوپ اردک» (۱۹۳۳) و «شبی در اوپرا» (۱۹۳۵) در کارنامۀ آن‌ها دیده می‌شود. در طول تاریخ سینما تا به امروز شاید بتوان تنها نبوغ کمدی «چارلی چاپلین» را همتای برادران «مارکس» دانست. «چیکو»، «هارپو» و « گروچو» بیشترین تمرکز را بر سینما داشتند اما «زپو» و «گومو» پس از مدتی دیگر زمینه‌های کاری را دنبال کردند.
برادران «مارکس» در سال ۱۹۲۹ با قراردادی با شرکت «پارامونت» رسماً وارد دنیای بازیگری شدند و پس از بازی در چندین فیلم از شرکت‌های «پارامونت» و «متروگلدوین‌مایر»، در ۱۹۴۱ از بازیگری دست کشیدند و پس از آن نیز برخی از برادران گاه‌گاه در فیلم و تلویزیون ظاهر می‌شدند.
مد و مه/ چهارشنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۴