به نظر می‌‌رسد که دومین نشستِ چهار جانبۀ افغانستان، پاکستان، امریکا و چین برای تعیین نقشۀ راه صلح در افغانستان بدون ترسیم چنین نقشه‌یی دیروز (۲۹ جدی ۱۳۹۴) در کابل به پایان رسید. دور سوم این نشست تا سه هفتۀ دیگر (۱۷ دلو) در اسلام آباد برگزار می‌شود. و اما، این نقشۀ راه برای صلح افغانستان چیست که خبر و نشانی از ترسیم این نقشه علی‌رغم دو دور گفت‌وگوهای فشرده میان چهار طرف دیده نمی‌شود؟ از بحث بر سر «نقشۀ راه» بر می‌آید که پاکستان بیشتر از افغانستان به ترسیم چنین نقشه‌یی اهمیت می‌دهد؛ نقشه‌یی که پاکستان می‌خواهد تا نقش خود را پیشاپیش هرگونه مذاکره با طالبان و توافق به دست آمده از آن، به گونۀ روشن و مشخص در جهت اهداف و منافع‌اش مشاهده کند. اگر چنین باشد تعیین نقشه، بسیار پیچیده‌تر و سخت تر از اصل مذاکره برای صلح با طالبان است. در این حالت، نکتۀ اصلی قابل پرسش به نقش پاکستان بر می‌گردد. نقشی را که پاکستان می‌خواهد تا برای خودش در نقشۀ راه صلح افغانستان ترسیم کند، چیست؟ این سوال، نه پرسش تازه و بی‌سابقه است و نه پاسخ به آن بسیار سخت، پیچیده و ناگفته به نظر می‌رسد. این پرسش و پاسخ در مناسبات پر فراز و نشیب افغانستان و پاکستان در بیش از نیم قرن اخیر بار بار تکرار یافته است؛ مناسباتی‌که فراز و نشیب آن به دیدگاه‌ها و مطالبات طرفین بر مسایل مختلف از منازعه بر سر دیورند شروع تا روابط بر سر مسایل تجارتی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و غیره شامل می‌شود. گروه طالبان و هر مخالف دیگر دولتِ به سر اقتدار در کابل که پیوسته مورد حمایت پاکستان قرار دارد، برگ برنده و ابزار فشار اسلام‌آباد در رسیدن به مطالبات خود از افغانستان است؛ مطالباتی‌که پاکستانی‌ها آن را بخش مهم و جدا ناپذیری از اهداف و منافع ملی خود تلقی می‌کنند. با تلخی می‌توان اذعان کرد که فهرست خواست‌های اسلام آباد با توجه به نقشی‌که در تخریب افغانستان بازی کرد و با در نظر داشت فاصلۀ عظیمی‌که در تعادل و توازن عرصه‌های مختلف به خصوص در عرصۀ نظامی میان کابل و اسلام و آباد وجود دارد، به صورت فزاینده طولانی و طولانی تر شده است. در نگاه به این واقعیت‌های تلخ، مذاکره میان پاکستان و افغانستان برغم حضور چین و امریکا در میز این مذاکرات، بسیار دشوار و پیچیده خواهد بود. اما علی‌رغم این سختی‌ها و پیچده‌گی‌ها، مذاکرۀ چهارجانبه بر سر صلح برای افغانستان، هم فرصت است و هم چالش. فرصتی که افغانستان می‌تواند از آن با حضور و دخالت امریکا و چین در رسیدن به توافق پایدار و حل منازعات اساسی با پاکستان استفاده کند و چالشی که از ناکامی این مذاکرات و هدر رفتن این فرصت بر می‌خیزد. آیا افغانستان و پاکستان موفق خواهند شد تا نقشۀ واحدی را برای آینده که مستلزم و متضمن صلح و ثبات پایدار باشد، ترسیم کنند؟ آیا دولت افغانستان می‌تواند تا این مذاکرات را به فرصت مساعد رسیدن به حل مسایل مختلف مورد منازعه با پاکستان تبدیل کند و افغانستان را از شر بی‌ثبات‌سازی و تخریب بلا وقفۀ دولت پاکستان نجات دهد؟ تا اکنون هیچ نشان روشنی از چنین توانایی و اراده در دولت و دولت مداران افغانستان به ظهور نرسیده است.