صـلح با کـدام مکانیـزم؟

گزارشگر:احمدعمران/ چهار شنبه 29 حمل 1397 - ۲۸ حمل ۱۳۹۷

جان نیکلسون، فرمانده نیروهای ناتو در افغانستان، روز دوشنبه وارد قندهار شد و با نظامیان و باشنده‌گان این ولایت جنوبی که به پایگاه طالبان نامبردار است دیدار کرد. برخی منابع که نمی‎‌خواهند نامی از آن‌ها گرفته شود، می‌گویند هدف اصلی سفر جنرال نیکلسون به قندهار، گفتگو با جنرال عبدالرازق mandegar-3فرماندۀ پولیس این ولایت بوده است. به گفتۀ این منابع جنرال نیکلسون ماموریت داشته که در مورد کنار رفتن این فرمانده، نظر مساعد اش را جلب کند. هرچند هیچ منبع بی‌طرف و رسمی این خبر را تایید نکرده ولی با توجه به گزارش‌هایی که اخیراً در رسانه‌های غربی مبنی به برکناری جنرال رازق مطرح شده، بعید نمی‌نماید که یکی از هدف‌های سفر جنرال نیکلسون به قندهار این موضوع بوده باشد. گفته می‌شود که ارگ ریاست جمهوری به شدت در پی کنار گذاشتن این فرمانده معروف جنوب افغانستان است. اما بخش آشکار سفر جنرال نیکلسون که رسانه‌ها به آن توجه نشان دادند موضوع صلح و تامین امنیت کشور بوده است. جنرال نیکلسون گفته که برای تقویت روند صلح افغانستان، فشارهای سیاسی و نظامی بر مخالفان مسلح و حامیان آنان افزایش خواهد یافت. جنرال نیکلسون که در دیدار با مقام‌ها و بزرگان ولایت قندهار صحبت می‌‌کرد گفت که اعمال فشار بیشتر سیاسی بر پاکستان و فشار نظامی بر طالبان از گزینه‌‌هایی است که برای تقویت روند صلح افغانستان روی دست گرفته خواهد شد. وی تصریح کرد: «فشارها دیپلوماتیک را بر پاکستان بیشتر می‌‌کنیم تا با روند صلح افغانستان کمک کند. فشارهای نظامی را نیز (بر طالبان) بیشتر می‌‌کنم تا حکومت از موقف قوی روند صلح را به پیش ببرد.»در همین حال معصوم ستانکزی، رییس امنیت ملی که در این سفر جنرال نیکلسون را همراهی می‌‌کرد، حضور مهاجران افغانستان را در پاکستان چالش بزرگ عنوان کرد و گفت که برگشت مهاجرین افغانستان از پاکستان، از رهگذر سیاسی و امنیتی برای تامین ثبات در افغانستان کمک زیاد می‌‌کند. این سخنان در حالی مطرح می‌شوند که افغانستان بدترین روزهای امنیتی خود را سپری می‌کند و هر روز با تهدیدهای جدی از سوی مخالفان مسلح رو به روست. هشدارهایی که از سوی امریکا علیه طالبان و حامیان منطقه‌یی آن‌ها اعلام شد، تا یک زمانی مایه دل گرمی شهروندان کشور شد؛ اما با گذشت زمان دیده شد که این هشدارها نمودهای عملی نیافتند و به همین دلیل حالا چندان امیدی به این گونه فشارها در زمینۀ تامین امنیت وجود ندارد و شهروندان کشور با شک و تردیدهایی زیاد به اقدام‌های مقام‌های ناتو و افغانستان نگاه می‌کنند. دونالد ترامپ حداقل از زمان به قدرت رسیدن برای دوبار به گونۀ جدی در مورد افغانستان اعلام موضع کرد و در هر دو مورد از وارد کردن فشارهای بیشتر بر حامیان تروریسم و به ویژه پاکستان سخن گفت و به طالبان نیز هشدارداد که دست از جنگ بردارند؛ چون به هیچ صورت در این جنگ پیروزی از آن آن‌ها نخواهد بود. ولی سرانجام این هشدارها و تهدیدها چه شد؟ آیا پاکستان دست از حمایت گروه‌های تروریستی برداشت و یا طالبان فشارهای نظامی خود را کاهش بخشیدند؟ به هیچ صورت! پاکستان هم‌چنان از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کند و حالا با نزدیک شدن با روس‌ها طرح‌های تازه برای کمک به طالبان روی دست دارد و از جانب دیگر طالبان موفق شدند که بیشترین فشارها را متوجه دولت و غیرنظامیان در کشور سازند. از سوی دیگر سیاست‌های ارگ نیز به صورت عجیبی پا در هوا و بدون استراتژی ملی است. یک روز آقای غنی به پاکستان پشت می‌کند و روز دیگر میزبان نخست وزیرآن کشور در کابل می‌شود. وقتی سیاست‌ها چنین مقطعی، فاقد نتیجه و بدون پشتوانۀ عملی باشند، بدون شک هیچ طالبی به روند صلح آن گونه که باعث کاهش جنگ شود، نمی‌پیوندد و پاکستان دست از مداخلات خود برنمی دارد. اگر برای یک بار امریکا و ناتو به شکل قاطع سیاست‌های گفته شدۀ خود را در خصوص طالبان و پاکستان در عمل نشان می‌دادند، امروز افغانستان چنین در گرداب بی‌نظمی و نابسامانی غرق نمی‌شد. چگونه می‌شود که با هشدار کشوری را که منافع ملی خود را در برهم زدن وضع امنیتی همسایه خود تعریف کرده، به قطع رابطه با گروه های تروریستی ودار کرد. مادر بمب‌ها به جای آچین ننگرار باید درمنطقۀ از آن سوی خط دیورند پرتاب می‌شد که حساب حامیان تروریست‌ها را کف دست شان می‌گذاشت. پاسخ های پاکستان به هشدارهای امریکا شرم آور است. این کشور به چنین هشدارهای حتا پشیزی اهمیت قایل نیست و می گوید امریکا پایش را از گلیمش بیشتر دراز کرده است. یکی از منتقدان سیاست‌های امریکا گفته است که پاکستان در زمان جنگ سرد در تبانی با امریکا، شوروی وقت را تکه پارچه کرد و حالا در تبانی با روسیه و چین باعث شکست و فروپاشی ابرقدرت امریکا می‌شود. این سخن شاید به شوخی شباهت داشته باشد؛ ولی در عین حال واقعیتی را نیز در خود نهفته دارد و آن این که پاکستانی ها چالاک تر و زیرک تر از آن چیزی هستند که امریکایی‌ها برآورد کرده‌اند. سخنان آقای نیکسون در قندهار نیز هیچ نتیجه‌یی در پی نخواهد داشت تا زمانی که این سخنان جنبه‌های عملی به خود بگیرد. با شعار و هشدار به هیچ صورت نمی‌توان طالبان و حامیان آن را ترساند. طالبان همین لحظه خود را پیروز میدان می‌داند و سال روان را سال پیروزی نهایی اش در افغانستان اعلام کرده است. آیا این سخن حاویی معنایی برای دولت افغانستان و حامیان بین‌المللی آن هست؟ صلح با میکانیزم فعلی عملی شدنی نیست و این را باید هم ناتو و هم دولت افغانستان به خوبی درک کرده باشند. صلح را فقط با اقدام‌های عملی قدرتمند در صحنۀ نبرد باید جنبه عملی بخشید و این یگانه راه حل برای معضل افغانستان می‌تواند باشد.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.