شورای هم‌بسته‌گی تاجیکان، دیروز (سه‌شنبه ۶ بهمن) نشستی را زیر عنوان “مذاکرات چهارجانبه، آجندا و پیامدها” در کابل برگزار کرد.
در این نشست، ده‌ها تن از مورخین، استادان دانشگاه، فعالین مدنی و دانشجویان شرکت کرده بودند.
اشتراک‌کننده‌گان این برنامه، با ابراز نگرانی از نبود کشورهای دخیل در قضیۀ افغانستان از جمله هند، ایران و روسیه در نشست‌های اخیر پیرامون مذاکره با طالبان، خواستار حضور نهاد‌های داخلی، احزاب سیاسی و جامعۀ مدنی کشور نیز در این نشست‌ها گردیدند.
غلام‌محمد محمدی، معاون شورای هم‌بسته‌گی تاجیکان در این نشست گفت:
اگر واقعاً سازمان ملل، کشورهای منطقه و کشورهای بزرگ می‌خواهند بحران افغانستان حل گردد، باید کنفرانس‌های صلح چهارجانبه نه، بلکه چندین جانبه باشد، چون از یک طرف نهادهای مستقل، احزاب سیاسی و نهادهای جامعۀ مدنی افغانستان در این کنفرانس‌ها و گفت‌وگو‎ها نقش ندارند و از سوی دیگر، باید کشور‌های مثل هند، روسیه، ایران و کشورهای آسیای مرکزی که از بحران افغانستان متأثر و آسیب‌پذیر هستند نیز در این گفت‌وگوها اشتراک داشته باشند.
او تصرح کرد: در این بحران، افغانستان، پاکستان و هندوستان مثلث شوم هستند. افغانستان متهم به مداخله در امور پاکستان است، پاکستان متهم به مداخله در امور هند و افغانستان و همین‌گونه، هندوستان متهم است به این‌که از طریق خاک افغانستان در امور پاکستان مداخله می‌کند؛ بناً موجودیت هندوستان در این کنفرانس ضروری و اساسی است. چون افغانستان به میدان جنگ نیابتی میان هند و پاکستان تبدیل شده است.
آقای محمدی گفت: افغانستان در امور داخلی پاکستان مداخله کرده و ادعای اراضی دارد، به همین دلیل این بحران هم منطقه‌یی، هم جهانی، هم داخلی و بسیار وسیع و عمیق است.
معاون شورای تاجیکان در مورد طرح این شورا گفت: افغانستان طی سال‌ها و دهه‌های اخیر دو مشکل اساسی داشته است: یکی اختلاف ملی داخلی و دوم اختلاف ۶۸ ساله با پاکستان. اختلاف‌های ملی و داخلی به حدی عمیق است که تمام توان مردم افغانستان را ضایع کرده است. حفظ جنگ در شمال کشور که ده سال سازماندهی کردند تا جنگ را به شمال ببرند، برادر و مخالف سیاسی خواندن و حمایت قومی از طالبان، همه ناشی از اختلافات داخلی است.
محمدی حکام افغانستان را به مداخله در امور پاکستان متهم کرده اظهار داشت: “وقتی پاکستان به مانند طفل نوزاد در گهواره به وجود آمد، دولت افغانستان به مداخله در این کشور شروع کرد، قبل از تجزیۀ هندوستان به پاکستان، بنگله‌دیش، کشمیر و بخش‌های دیگر و وقتی انگلیس در منطقه بود، هجده سال حکومت‌های افغانستان یک جمله هم در مورد پشتونستان نگفتند و همین که هند تجزیه شد و پاکستان به وجود آمد، قضیۀ پشتونستان در کابل آغاز شد و حکومت افغانستان شروع به مداخله در امور پاکستان کرد”.
همچنان، عبدالفتاح همدرد عضو هیأت اجرایی این شورا گفت: یکی از مباحثی که همیشه این کشور را در پرتگاه نابودی قرار داده، خط دیورند است؛ این خط به غدۀ سرطانی برای افغانستان تبدیل شده است، حالانکه این خط توسط یازده حاکم ما امضا و مهر شده است، بناً این خط شناخته شده و خط بین‌المللی است و نمی‌توان آن را به مثابۀ یک داعیه لاینحل برای دو کشور قلم داد کرد.
او بیان داشت: با دریغ و تأسف، رییس جمهور پیشین بعد از چندین دورۀ تاریخی یک‌بار دیگر از این خط به مثابۀ یک خط ناشناخته شده دفاع کرد.
او در مورد کنفرانس چهارجانبۀ صلح گفت: این کنفرانس بسیار گنگ به پیش می‌رود. مردم نمی‌دانند در عقب این کنفرانس چی جریان دارد.