اشاره: سال‌های درازی است که شهر کابل در فقدان ویژه‌گی‌های شهری به سر می‌برد؛ وجود ساختمان‌های غیرمعیاری، جاده‌های خامه، نبود کانالازیسیون برای دفع فاضلاب و وجود زباله‌ها و انبار فراوان کثافات، چهرۀ اصلی پایتخت افغانستان در قرن بیست و یک است.
زباله‌هایی‌که روزها و شاید هفته‌ها در اطراف زباله‌دانی‌ها باقی می‌مانند، بوی متعفن آن هر رهگذری را آزار می‌دهد و چهرۀ شهر را نیز بد نمودتر می‌سازد.
از سوی دیگر، کارشناسان محیط زیست به این باوراند که توده‌های کثافات روی سرک‌ها و کوچه‌ها تنها باعث مناظر ناخوش‌آیند و بوی متعفن نمی‌گردد؛ بلکه مشکلات جدی صحی را نیز برای باشنده‌گان نیز ایجاد می‌کند.
اما مسوولان در شهرداری کابل می‌گویند که امکانات کنونی آنان جواب‌گوی نیازمندی ۵ میلیون باشنده کابل نیست؛ در حالی که نفوس شهر به دلیل مراجعۀ مهاجران از ولایات دیگر که برای جست‌وجوی کار و محیط امن‌تر به پایتخت می‌آیند، هر روز در حال افزایش است.
به گفته مسؤولان حکومتی، در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد خانه‌های کابل به طور غیرقانونی ساخته شده و این امر بر حجم مشکلات موجود افزوده است.
در عین حال، شماری از شهروندان از افزایش کثافات در سطح شهر به روزنامۀ ماندگار شکایت آورده بودند که ما این شکایت و پرسش‌ها را با نثار احمد حبیبی غوری، رییس تنظیف شهرداری کابل در میان گذاشته‌ایم که حاصل آن را اینک می‌خوانید:

==============================================================================

*آقای غوری! با سپاس از این‌که برای این گفت‌وگو فرصت می‌گذارید، شماری از شهروندان از افزایش روز افزون کثافت در سطح شهر کابل دارند، آیا این را می‌پذیرید؟
ما دو-سه ماه پیش مشکل داشتیم، اما فعلاً مشکل تنظیفی به سطح شهر کابل نداریم در هر نقطه‌یی از شهر اگر تجمع کثافات شده باشد، من از شهروندان خواهش می‌کنم تا به شماره تلفون ۰۷۹۷۹۹۹۹۷۷ تماس بگیرند، آدرس بدهند ما توانایی آن را داریم تا کثافات را انتقال دهیم.
زباله‌ها در شهر کابل مانند دریایی است که هیچ‌گاه توقف نمی‌کند، در هر بیست و چهار ساعت بیش از پنج هزار تُن کثافت تولید می‌شود و ما ناگذیر هستیم تا جواب‌گو باشیم؛ تنها در ناحیۀ پنجم شهر کابل مشکلات بیشتری داشتیم که یادداشت گرفته‌ام و در قسمت رفع مشکلات اقدام خواهد شد، همچنان در چند قسمت ناحیۀ هفده نیز مشکلاتی داریم که برای رفع آن تلاش جریان دارد.
*در کنار این، بعضی از شهروندان شکایت داشتند که در بسیاری از نواحی کثافات یا به وسیلۀ کارمندان شهرداری و یا هم اهالی ساحه آتش زده می‌شود، در این زمینه ریاست شما چه اقداماتی داشته است؟
اگر بدانم کارگری از ریاست تنظیف شهرداری کابل زباله‌ها را آتش زده، همان لحظه برکنارش می‌کنم، این استحضاریه از همه کارمندان گرفته شده، این‌که شهروندان دست به این‌کار می‌زنند، عمل شخصی، خلاف قانون، محیط زیست، عرف و عادات انسانی است، از همه شهروندان خواهش می‌کنم تا زباله‌ها را آتش نزنند.
*پیش از این گفته می‌شد که ریاست شما مشکلاتی در قرارداد تیل داشت که این‌کار سبب کُندی در روند کارتان شده بود، برای رفع این مشکل چه اقداماتی صورت گرفته است؟
مشکلات تخنیکی شهری در همه شهرهای دنیا معمول است. ما هم مدتی در این زمینه مشکلاتی داشتیم که رفع شده و ریاست ما نگرانی‌یی در زمینه سوخت وسایط ندارد.
*همه روزه به چه مقدار کثافات از سطح جمع‌آوری و به کجا انتقال داده می‌شود؟
تولید زباله‌های شهری در همۀ جهان معیار دارد. شهروندانی که در کشورهای امریکایی به سر می‌برند، روزانه هر نفر یک کیلوگرام تولید دارد، در اروپا پنج‌صد گرام برای یک نفر است، در کشورهای آسیایی میان پنج‌صد تا هفت‌صد گرام است که ما هم پنج‌صد زبالۀ اصلی برای هر نفر و پنج‌صد گرام هم گِل و خاک‌روبه را در نظر گرفته‌ایم؛ اما تا هنوز شمار جمعیت اصلی شهر کابل برای ما روشن نیست و با استانداردهای موجود نمی‌توانیم برخورد کنیم، اما بین سه و نیم تا چهار هزار تُن کثافت انتقالات داریم.
این انتقالات را به فاصلۀ چهل و پنج کیلومتری کابل می‌بریم و در آن‌جا نیز عملیات ثقیل انجام می‌شود تا کثافات جابه‌جا شوند، پلاستیک آن پروسس و شیرآبۀ آن به چاهی که آماده کرده‌ایم، انتقال می‌یابد تا در ذخایر گازی جابه‌جا شود و زمانی که امکانات پیدا کردیم، آن را به انرژی برق تبدیل می‌کنیم.
*ریاست تنظیف شهرداری کابل به چه مشکلاتی روبه‌رو است و شما به عنوان رییس این نهاد، مشکلات خود را به مسوولان مطرح کرده‌اید، چقدر به آن رسیده‌گی شده است؟
با توجه به جمعیت انبوهی که در کابل سرازیر شده، کیفیت ماشینری ما بی‌نهایت پایین است، اگر قرار باشد مطابق به استانداردها به شهروندان جواب‌گو باشیم، وضعیت فعلی ما تنها به سه ناحیۀ شهر کفایت می‌کند، اما کابل دارای بیست و دو ناحیه است، خدمات‌رسانی به این نواحی هم ظرقیت ماشینری و هم نیروی انسانی نیاز دارد.
ما پیشنهادات خود را همواره مطرح کرده‌ایم و در پیوند به تشکیلات نیز طرح خود را ارایه داشته‌ایم، اما تا هنوز جواب مثبتی مبنی بر بالا رفتن ظرفیت ماشینری و ظرفیت انسانی نداریم، ما مطابق به هدایت رییس‌جمهور در روزهای نزدیک چند ناحیه را به بخش خصوصی واگذار می‌کنیم که روی پروسۀ تدارکاتی آن نیز کار جریان دارد.
*پیش از این تجربۀ انتقال کثافات به بخش خصوصی را داشته‌اید، این‌کار چه سهولت‌های را به بار می‌آورد؟
تا حال ناحیۀ یازدهم شهر کابل به بخش خصوصی واگذار شده که نسبت به ریاست تنظیف شهرداری کابل بهتر کار می‌کنند و ما از کارشان راضی هستیم.
طبیعتاً هر ناحیه‌یی را که ما به بخش خصوصی واگذار کنیم، ظرفیت‌های ریاست تنظیف را در نواحی دیگر استفاده می‌کنیم.
*بخش زیادی از کارمندان ریاست تنظیف از اندک بودن حقوق‌شان شکایت دارند، در کنار این‌که شما چقدر کارمند دارید اگر بگویید که در این زمینه چه کارهای انجام داده‌اید؟
حقوق کارگران و کارمندان ریاست تنظیف شهرداری کابل مطابق به قوانین نافذۀ کشور است که کارگران ما ماهیانه شش هزار افغانی معاش می‌گیرند و مأمورین ما بین نُه تا دوازده هزار افغانی، در شرایط فعلی حقوقی را که کارگران به دست می‌آورند، اندک است که با آن امرار زنده‌گی کرده نمی‌توانند. در این زمینه تلاش‌های زیادی کرده‌ایم تا از آدرس مسوولان بالایی دولت در این زمینه توجهی صورت گیرد.
*در اخیر این گفت‌وگو از برنامه‌های جدیدتان برای سال آینده و پیام‌تان به شهروندان بگویید.
شهروندان باید با زباله‌ها برخورد خوب کنند و این زباله‌ها را به دسترس اطفال قرار ندهند تا آنان زباله به کوچه بیندازد و همچنان از آن‌ها می‌خواهم تا از طرف شب زباله‌های خود را در محلات بگذارند.
برای سال پیش‌رو با چندین شرکت شدید مذاکره داریم تا پروسۀ باز تولید را فعال سازیم.
*بسیار زیاد تشکر از این‌که برای این گفت‌و‌گو فرصت گذاشته و معلومات دادید.
از شما هم تشکر.