نهاد خانۀ آزادی افغانستان نخستین گزارش خود را تحت عنوان «فصل سیاه غب زمین در افغانستان» به نشر رساند.
این نهاد دیروز (یکشنبه/۲ اسفند) در نشستی در کابل نخستین گزارش خود را با حضور شماری فعالان مدنی به نشر سپرد.
این گزارش در حدود سه ماه کار فشرده از سوی تیم تحقیقاتی این نهاددر سه فصل و حدود صد صحفه تهیه شده است.
خانه آزادی افغانستان، با نشر گزارش تحقیقی «فصل سیاه غصب زمین» می‌گوید که طی چند سال گذشته، میلیاردها دالر از بابت غصب زمین به جیب مافیای زمین سرازیر شده است.
این نهاد به آمارهای مختلف در مورد غصب ملکیت‌های دولتی دست یافته است. براساس آمارهای ادارۀ عالی اراضی و کمیسیون خاص پارلمان افغانستان، تاکنون ۱۲۹۷۰۰۰جریب زمین دولتی در ۳۴ ولایت کشور غصب شده است.
شاه حسین مرتضوی از مسوولان نهاد خانۀ آزادی افغانستان در این نشست گفت که بر بنیاد گزارش مااز این میان، موازی ۹۸۶۳۳۴جریب زمین توسط ۱۵۸۳۱ تن، موازی ۲۶۲۵۳۷ جریب زمین توسط مالکان۳۵۵ شهرک و موازی ۳۰۸۲۹ جریب زمین توسط ۱۳۹ ارگان دولتی غصب شده است.
براساس یافته‌های خانه آزادی، از ۱۸ولایت کشور حدود ۱۹۵۴۲۴۵ جریب زمین دولتی غصب شده است.
ریاست جمهوری برخلاف ادارۀ اراضی، آمار غصب زمین را حدود ۴٫۵میلیون جریب گفته است.
این نهاد مدعی شدهکه بیشترین زمین‌های دولتی در ولایت‌های کابل، هرات، بلخ، کندهار، ننگرهار، کندز، کاپیسا، بغلان، تخار، نیمروز، خوست، لوگر و غزنی غصب شده‌اند.
بر بنیاد این کزارش هم‌چنین، طی چند سال گذشته، کم‌ترین زمین‌های دولتی، در ولایت‌های نورستان، دایکندی، پکتیکا، پنجشیر و غور به دلیل نبود زمین برای ساخت شهرک‌ها و بلند منزل و کوهستانی بودن آن غصب شده‌ است.
در این گزارش آمده است که از جمله ۱۵۸۳۱ تن که به غصب زمین متهم هستند، برخی از سران اقوام، برخی از زورمندان محلی، شماری از فرماندهان جهادی، سران برخی از احزاب سیاسی، بزرگان قریه‌ها، متنفذان، سرمایه‌دارانیکه پول‌های سیاه و نامشروع به دسترس دارند، برخی از شهرداری‌ها، برخی از افسران اردو و پولیس، برخی از نماینده‌گان، سناتوران، اعضای شوراهای ولایتی، برخی از والیان، اعضای پیشین کابینه، فرماندهان پولیس، تعدادی از اراکین استفاده‌جو و فرست‌طلب دولتی، بیشترین زمین‌های دولتی را طی چند سال گذشته، غصب کرده‌اند.
این گزارش افزوده که از زمین‌های غضب شده برای ساخت شرک‌های رهایشی، ایجاد مجتمع‌های مسکونی، بلند منزل‌ها، ساحات تجارتی، سرپناه‌های خودسر، تانک تیل‌ها، سرای‌ها، باغ‌ها و زمین‌های زراعتی استفاده شده است.
بر اساس اسناد ارایه شده از سوی ادارۀ عالی اراضی به این نهاد تعداد شهرکهای قانونی و غیرقانونی در کشور به ۳۵۵ شهرک می‌رسد. ادارۀ اراضی در گزارش خود که بر اساس فرمان شماره ۴۵ حتمد کرزی –رییس‌جمهور پیشین- تهیه شده، آورده است مالکان این شهرک‌ها موازی ۲۶۲۵۳۷ جریب زمین دولتی را که بیشتر اینه شهرک‌ها در ولایت‌های کابل، مزار شریف، قندهار، غزنی، جلال‌آباد، پروان، هرات و برخی از شهرهای دیگر ساخته شده است.
بر بنیاد این گزارش‌ها شهرداری کابل تنها ۱۸ شهرک را در شهر کابل قانونی می‌داند در حالی که در پایتخت بیش از ۱۰۰ شهرک ایجاد شده و از نظر شهرداری این شهرک‌ها غیر قانونی می‌باشد.
بر اساس این یافته‌ها زورمندان حتا هزاران جریب زمین مربوط به مساجد معارف کودکستان‌ها سینماها و قبرستان‌ها را غضب کرده اند که بیشترین غضب در دورۀ حامدکرزی صورت گرفته است.
دلیل غضب زمین بر اساس این یافته‌ها نبود حاکمیت قانون، عدم پیگیری دوسیه‌های افراد متهم به غضب زمین، معافیت زورمندان و غاضبان، افزایش بهای زمین، زمینه‌سازی غضب زمین در حکومت، عدم جرم انگاری غضب زمین در افغانستان، عدم توانایی ارگان‌های عدلی و قضایی در پیگیزی از دوسیه‌ها و همچنان عدم همآهنگی میان اداره‌های دولتی از دلایل عمدۀ غضب زمین است.
از سوی دیگر یافته‌های مسوولان خانۀ آزادی پیامد‌های ناشی از غضب زمینرا نقض حقوق بشر و حقوق افراد عنوان کرده آورده است:غضب زمین در کشور پیامد‌های جبران ناپذیری از جمله عدم تطبیق برنامههای انکشافی، تخریب محیط زیست، ایجاد منازعات قومی و تخریب مکان‌ها و آبدات تاریخی را به همراه داشته است.
بنابر این یافته‌ها،یکی دیگر از پیامد‌های غضب زمین طی چند سال گذشته این بوده که بیش از ۹۰درصد زمین‌های اهل هنود در ولایت‌های کابل، خوست، ننگرهار، غزنی، هلمند و کندهار غصب شده است. در برخی از ولایت‌ها عبادت گاه و هندوسوزان، اهل هنود و سیک‌ها نیز غصب شده است. این غصب باعث شده که اکثریت آنان از کشور مهاجر شوند.
هم‌چنین، غصب زمین باعث شده که جدال میان برخی از اقوام در ولایت‌های مختلف صورت بگیرد که تاکنون ده‌ها تن کشته و زخمی شدند.
شاه حسین مرتضوی یکی از مسوولان نهاد خانۀ آزادی افغانستان در این برنامه گفت خانۀ آزادی افغانستان یک نهاد رسانه‌یی است که با رویکرد تهیۀ گزارش‌های تحقیقی مطالعات بژوهشی و آموزش ژورنالیزم تحقیقی در سال ۱۳۹۳ آغاز به فعالیت کرد.
آقای مرتضوی افزود: خانۀ آزادی افغانستان به توجه به افزایش غضب زمین‌های دولتی، افزایش شهرک‌های خودسر و افزایش مافیای زمین نخستین گزارش خود را تحت عنوان فصل سیاه غضب زمین در افغانستان اختصاص داده است.
او بیان داشت: در این گزارش از اسناد معتبر دولتی مانند ادارۀ عالی اراضی، ادارۀ عالی مبارزه با فساد اداری، لوی سارنوالی، شهرداری کابل، وزارت شهرسازی کمیسیون خاص پارلمان ادارۀ ارگان‌های محل، گزارش‌های ویژۀ ریاست جمهوری و دیگر ادارۀ‌های دولتی و خصوصی استفاده شده است.
او بیان داشت: غضب ملکیت‌های دولتی، عامه و شخصی در افغانستان سابقۀ زیادی دارد، اما بیشترین ملکیت‌های عامه طی چهارده سال گذشته در سی و چهار ولایت غضب شده اند.
خانه‌ی ‌آزادی افغانستان، یک نهاد رسانه‌یی است که با رویکرد تهیه گزارش‌های تحقیقی، مطالعات پژوهشی و آموزش ژورنالیزم تحقیقی فعالیت می‌کند.
در اخیر این نشست مسوولان خانۀ آزادی افغانستان از حکومت خواستد، از آن‌جایی که اکثریت متهمان عضب زمین افراد زورمند هستند، مقام‌های حکومتی برخی نماینده گان پارلمان و سناتوران برخی از فرماندهان پولیس، رهبران سیاسی و جهادی متنفذان و بزرگان قوم اند محاکم عادی توانایی رسیده گی به اجرای عدالت را ندارند از این جهت ایجاب می‌کند تا با ایجاد محاکم خاص و با صلاحیت به پرونده‌های افراد متهم به عضب زمین رسیده گی صورت گیرد.
آنان همچنان تأکید کردند: ریاست جمهوری باید افزاد متهم به غضب زمین را ممنوع الخروج اعلام کرده و همچنان از گماشتن این افراد در پست‌های مهم دولتی جلوگیری کند.