یونان روز دوشنبه اعلام کرد که علیه کشور مقدونیه به دلیل بستن مرزش به روی مهاجران افغانستانی به اقدامات دیپلوماتیک دست می‌زند. مقدونیه روز یک شنبه مرز خود با یونان را به روی مهاجران افغانستانی بست.
یوانس موزالس، معین وزارت داخله یونان در امور مهاجران روز دو شنبه به تلویزیون پارلمانی کشورش گفت: «ما اقدام‌های دیپلوماتیک را شروع کرده ایم… ما معتقدیم که این مشکل حل می‌شود.»
پولیس یونان گفته است که بعد از مسدود شدن مرز مقدونیه با یونان به روی پناهجویان افغانستان، حدود پنج هزار مهاجر در منطقه مرزی گیر مانده اند.
منابع حکومتی یونان گفته اند که حدود سه هزار مهاجر دیگر که از جزایر اژه به شهر بندری پیرو انتقال داده شدند، به آتن فرستاده شده اند و مقام‌ها در تلاش فراهم کردن سرپناه برای آن‌هاست.
به گزارش رسانه‌های محلی، بس‌هایی که قرار بود این مهاجران را به منطقه مرزی در شمال یونان انتقال دهند به محل نرفته اند و ظاهراً مقام‌ها تلاش کرده اند با این تصمیم از ازدحام بیش از حد در منطقه مرزی جلوگیری کنند.
یک مقام حکومتی یونان به فرانس پرس گفت: «ما انتظار نداریم که راه حل (دیپلوماتیک) امروز پیدا شود. ما در عین زمانی که به افغان‌ها جای می‌دهیم تلاش می‌کنیم تا از ازدحام بیش از حد در سرپناه‌های کنونی جلوگیری کنیم.»
این تحولات پس از آن رخ می‌دهند که اتریش روز جمعه محدودیتی را برای ورود روزانه پناهجویان به خاک‌اش روی دست گرفت. این تصمیم اتریش نگرانی‌ها را در اتحادیه اروپا برانگیخته است که مبادا دیگر کشورهای مسیر بالقان به اقدام مشابه دست بزنند.
بعد از ماه نوامبر کشورهای مسیر بالقان تنها به مهاجران کشورهای افغانستان، عراق و سوریه اجازه عبور می‌دادند. مهاجران با عبور از این کشورها عازم آلمان، سویدن و دیگر کشورهای اروپایی می‌شدند.
موزالس گفت: «ما آمادگی می‌گیریم که اگر این مشکل حل نشود، اگر مقدونیه و صربستان تصمیم‌های اتحادیه اروپا را نقض کنند، بتوانیم این مشکلی را که در یونان ایجاد می‌شود مدیریت کنیم.»
آیا آلمان هم مرزهایش را می‌بندد؟
اتریش سیاست پناهجویی خود را تغییر داده است: این کشور برای شمار پناهجویان حد و مرزی تعیین کرده و به جای فرهنگ «خوشامد»، در سرحدات خود سیم خاردار کشیده است. حالا اگر آلمان چنین سیاستی را پیش بگیرد، چه خواهد شد؟
اتریش اکنون نشان می‌دهد که چطور ممکن است سیاست یک کشور در قبال پناهجویان کاملا تغییر کند. بر اساس مش جدید اتریش تنها ۸۰ نفر روزانه حق دارند تا در مرز این کشور درخواست پناهندگی بدهند و ۳۲۰۰ نفر اجازه دارند تا از این کشور عبور نمایند و به کشورهای همسایه مانند آلمان بروند. این تغییرات برای آلمان اما فرقی نمی کند؛ ورود ۳۲۰۰ نفر روزانه به معنای ورود یک میلیون نفر طی یک سال به این کشور است.
کمیسیون اروپا، محدودیت های اتریش در قبال پناهجویان را نقض قوانین بین المللی می داند که مطابق کنوانسیون حقوق بشر اروپا نیز نیستند.
اگر آلمان این سیاست را پیش بگیرد، اول از همه نیاز است تا مرزهایش را نشانه گذاری کند؛ به این معنا که این کشور باید گام های پرهزنیه و وقتگیری را برای انسداد مرزهایش بردارد از جمله کشیدن سیم خاردار و استخدام نیروی پولیس بیشتر.
اجرای چنین طرح هایی نیاز به زمان دارد و مرزها باید توسط نیروی اردو حفاظت شوند. یوخن اولتمر، پژوهشگر امور مهاجرت در دانشگاه اوسنابروک می گوید: «گزمه مرزی فقط هنگامی ممکن می شود که این مرزها با تمهیدات حفاظتی همراه شده باشند».
مردمی که در حال گریزند، به هر حال راه جدیدی برای خود می یابند حتا اگر راه های جدید با خطرات بیشتر همراه باشد. آلمان پیشتر نیروی پولیس خود را در مرز اتریش مستقر کرده است.
یونان؛ بدترین بخش سناریو
غیر از پناهجویان، ماجرای مرزها نیز بر بار دوش کشورها می‌افزاید. یکی از بدترین سناریوهایی که اتحادیه اروپا با آن روبروست، مسئله یونان است. یونان اولین کشور این اتحادیه است که پناهجویان به آنجا می‌رسند. اولتمر می گوید: «اگر ما به راه حل‌هایی در آلمان نرسیم، آن وقت کشور یونان که به لحاظ اقتصادی بی ثبات است، با یک فاجعه انسانی روبرو خواهد شد».
استراتژی انسداد مرزها برای اقتصاد اتحادیه اروپا عوارضی در پی خواهد داشت؛ چرا که کنترول مرزی آسیب جدی به بازرگانی و تجارت می زند. جان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا هراس دارد که انباشت لاری های تجاری در مرزها می تواند تا سالانه ۳ میلیارد یورو به اقتصاد این قاره آسیب بزند.
نهایتاً، انسداد مرزها چندان کارایی نخواهد داشت. راه هایی را که پناهجویان فصل تابستان پیش گرفتند، نشان می دهد که وقتی مرزها بسته شوند، آنها راه خود را تغییر می دهند اما متوقف نمی شوند.
حفاظت از مرزهای خارج از پیمان شنگن، در کشورهای بین یونان و آلمان می تواند سخت تر شود اما این کار مشکل را به ترکیه منتقل خواهد کرد؛ جایی که اکنون حدود ۲ میلیون پناهجو در آن به سر می برند.
پیش از این، اولتمر می‌گوید: «این احتمال به روشنی وجود دارد که بستن مرزها می تواند به شدت کشورهای اولیه و همسایه مناطق بحرانی، مانند لبنان و اردن را بی ثبات کند». بی ثباتی بیشتر در خاورمیانه به معنای مهاجرت بیشتر مردم است. اولمتر می گوید اروپا پیشتر «چشمان خود» را به روی موج مهاجرت در خاورمیانه بسته بود. به نظر این کارشناس، اگر آلمان سیاست اتریش را پیش بگیرد و مرزهایش را مسدود کند، آن وقت شمار پناهجویان بیش از اکنون افزایش می یابد.