امسال پیش از همه، در ولایت بلخ، زنگِ معارف به صدا درآمده است. عطا محمد نور، والی این ولایت، با به صدا درآوردنِ زنگ معارف بلخ، عملاً سال تعلیمی را در کشور آغاز کرد. اما هنوز سال تعلیمی در کشور آغاز نشده است!
همه‌ساله دوم و سوم حمل، آغاز سال تعلیمی بوده است؛ اما حالا با نواختن زنگ در ولایت بلخ و با توجه به خوبی آب‌وهوا، همۀ نقاط کشور آمادۀ آغاز سال تعلیمی شده‌اند. امیدواری این است که امسال، وزارت معارف بتواند سال تعلیمیِ نمونه‌یی را به نمایش بگذارد؛ زیرا معارف افغانستان به تحول نیاز دارد!
همه‌ساله با فرا رسیدن فصل بهار، مدارس کشور نیز رسماً آغاز به کار می‌کنند تا نزدیک به هشت میلیون دانش‌آموز مشغول به تحصیل گردندـ اگرچه این آمار با توجه به وفرت مکاتب خیالی، اصلاً درست نمی‌نماید.
سال جدید تعلیمی در حالی آغاز می‌شود که طی چند سال گذشته، بسیاری از شاگردان مکاتب در بخش‌های مختلفِ کشور از عدم دسترسی لازم به کتاب، استادان مسلکی و فضاهای مناسب برای آموزش به‌شدت شکایت داشته‌اند؛ و همچنین در مورد مقدار و نحوۀ پرداخت معاش معلمین نیز، مسایل بسیاری به وجود آمده و گفته می‌شود که در مناطقی که ناامن است، مکاتب بسته می‌شود.
بر همه‌گان روشن است که وزارت معارف، یکی از زیربنایی‌ترین پایه‌های هر کشور است؛ زیرا پایه‌های فکری و اصول اعتقادیِ اشخاص در همین حوزه ریخته می‌شود. ولی متأسفانه در دولت قبلی، این موضوع بسیار کم‌اهمیت جلوه نمود. در همه جای دنیا مرسوم است که وزیر معارف، شخصی متخصص و کارآمد و همچنین آشنا به نظام‌های جدید آموزشی در سراسر جهان باشد تا بتواند با یک مدیریت صحیح، آن نظامی را که برای کشور مناسب‌تر است، جایگزین نظام‌های آموزشیِ قدیمی نماید. ولی متأسفانه حامد کرزی در دور دومِ ریاست‌جمهوری‌اش، کسی را به عنوان وزیر معارف تعیین نمود که هیچ تخصص چشم‌گیری در معارف نداشت و بعد رفتنش، معلوم شد که تنها دستاورد او، غارت کمک‌های میلیون دالری معارف و فساد گسترده در این وزارت و تک‌ولایتی و تک‌قومی ساختنِ این وزارت و افزایش مکتب‌های خیالی بوده است!
اما چندی‌ست که آقای اسدالله حنیف بلخی به عنوان وزیر وزارت معارف کار می‌کند؛ اما وی نیز هنوز موفق نشده که تغییرات و اصلاحاتِ لازم را در این وزارت به وجود بیاورد. باید به این نکته توجه داشت که در حال حاضر، چندین میلیون بی‌سواد در کشور ما وجود دارد و نیروهای باسواد ما نیز از تجربه و مهارتِ کافی برخوردار نیستند. مبارزه با این وضع، باید از معارفِ کشور آغاز شود؛ معارفی که بتواند آموزشِ معیاری و مدرن را ـ فارغ از همۀ سلیقه‌های سیاسی و قومی ـ در اختیارِ جامعه بگذارد و پایۀ سوادِ همۀ دانش‌آموزان و دانشجویانِ کشور را محکم بنا نهـد.
امیدواریم در سال جدید تعلیمی، وزیر معارف جرأت به خرج دهد و با دانش و درایتی که دارد، به اصلاحاتِ بنیادی در معارفِ کشور و حلِ مشکلات اقدام کند. مطمیناً شاگردانِ مکاتبِ افغانستان و معلمانِ محروم و بی‌بضاعتِ آن‌ها، از کمبودها و مشکلاتِ فراوانی رنج می‌برند که فقط گوشِ شنوا و سنگِ صبوری به کار است تا آن را بازگو کنند. آرزومندیم که در سال جدید تعلیمی، وزیر معارف کشور، شنوندۀ صبورِ مشکلاتِ معارف و مصلحِ قاطعِ این عرصه باشد!