احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران/ یک شنبه 2 جوزا 1395 - ۰۱ جوزا ۱۳۹۵
روسیه به تازهگی یک بار دیگر و این بار جدیتر از گذشته نسبت به وضعیت افغانستان ابراز نگرانی کرده است. ضمیرکابلوف نماینده ویژه این کشور در امور افغانستان گفته است که روزنه صلح با طالبان بسته شده و این کشور در تابستان امسال شاید جنگها و درگیریهای شدیدتری نسبت به گذشته خواهد بود. در همین حال سخنگوی وزارت خارجه روسیه از آمادهگیهای کشورش برای میانجیگری در روند صلح با طالبان خبرداده است. ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی هفتهگی خود در شهر سوچی گفته است، مسکو آماده است تا رویکرد انعطاف پذیری را برای کاهش احتمالی تحریمها در مقابل طالبان در صورت صدمه نزدن به منافع ملی افغانستان روی دست گیرد. این اعلام موضع در هالهیی از جملات مبهم و دیپلوماتیک صورت گرفته که واقعا نمیتوان از آن ها معنای دقیقی را استنباط کرد. اما پیش از این ها گزارش های منتشر شده بود که از تماس مقامهای روسی با طالبان خبر می دادند. اگرچه سفارت روسیه در کابل این نوع گزارش رها را رد کرد اما برخی مقامات روسی گفته بودند که روسیه برای جلوگیری از نفوذ شورشیان داعشی به مرزهای کشورهای متحد با روسیه ترجیع می دهد که با طالبان وارد گفتگو شود. نگرانی روسیه نسبت به نفوذ داعش به مرزهایش همواره سبب شد که این کشور نسبت به اوضاع افغانستان در بیم و امید به سر برد. روسیه حتا زمانی ابراز آماده گی کرد که برای مبارزه با تروریسم حاضراست نیروهای افغانستان را تجهیز کند. اما این تصمیم جنبۀ عملی به خود نگرفت و ظاهرا امریکاییها به عنوان رقیب دریرینۀ روسیه خواهان بازگشت این کشور به منطقه نیستند ولی این باعث نمی شود که روسیه آرام بنشیند و نظاره گر وضعیتی باشد که مستقیما می تواند منافعش را تهدید کند. در این که جنگ افغانستان ابعاد بسیار گسترده و پیچیده دارد جای شک نیست. به گفته برخی کارشناسان چندین کشور جهان در افغانستان مشغول نبرد استخباراتی اند و به گونه هایی به نیروهای مخالف دولت افغانستان کمک های مالی و تسلیحاتی می رسد. البته این به معنای آن نیست که تماس های روسیه سبب شده باشند که این کشور به طالبان کمک نظامی صورت دهد ولی به هرحال گفتگو با طالبان از سوی روسیه می تواند در جنگ افغانستان تاثیرات منفی به جا گذارد. متاسفانه جهان به عنوان یک کل تفکیک ناپذیر نسبت به قضایای افغانستان دیدگاه واحد ندارد و به همین دلیل هر کشوری از عینک و منافع خود به این کشور نگاه می کند. روسیه نیز جزء همین کشورهاست و با داشتن منافع در منطقه تلاش دارد که اوضاع افغانستان را رصد کند. اگر کشورهای بزرگ جهان در مورد وضعیت منطقه به دیدگاه واحد و مشترک دست می یافتند بدون شک مردم افغانستان هم چنان قربانی جنگ و خشونتهای سازمان یافتۀ گروه های تروریستی و افراط گرا نمیبودند. یکی از عوامل اساسی جنگ افغانستان حضور و نفوذ بیش از حد کشورها و سازمان هایی است که به نحوی هم نگران منافع خود هستند و هم نگران وضعیت در منطقه. این دو مساله باعث شده که راه حل واحد و اجماع جهانی برای جنگ افغانستان به دست نیاید و این صورت گفته میتوانیم که در افغانستان برای یک مدت طولانی و نامعلوم ادامه پیدا خواهد کرد، چون هرکشوری براساس منافع و دیدگاههای خود تلاش میکند در آن نقش و سهم داشته باشد و متاسفانه براین اساس همه نیز خود را محق می پندارند. دولت افغانستان باید فضایی را به وجود می آورد که حداقل کشورهای دخیل در قضیۀ افغانستان به اجماع نسبی، همانگونه که در آغاز مبارزه جهانی با تروریسم رسیده بودند، می رسیدند. مواضع فعلی متاسفانه به بغرنج کردن بیشتر وضعیت در افغانستان و منطقه منجر میشود و قربانی اصلی آن هم مردم افغانستان خواهند بود، مردمی که چهاردهه است در جنگ زندهگی میکنند و حالا هم مشخص نیست که چه زمانی این جنگ به نقطه پایان خواهد رسید. در حالی که اگر کشورهای بزرگ و قدرتمند جهان به دیدگاه واحد و مشترک در قضیه افغانستان نزدیک شوند، به همان میزان میتواند منافع آنها را نیز تامین کند، به این شرط کوچک که این کشورها به دنبال منافع پنهان و بسیار ریز در منطقه نباشند. اما متاسفانه شواهد و قراین چیزهای دیگری را نشان میدهند و از جمله این که کشورهای بزرگ و قدرتمند دخیل در مسایل افغانستان بیشتر از آن که به « انسانیت در حال نابودی» بیندیشند و در پی نجات آن باشند، به منافع و استراتژی های کلان خود اعتقاد دارند. روسیه در همراهی با غرب میتواند نقش سازنده در افغانستان بازی کند، تقابل منافع میتواند وضعیت منطقه را به شدت به سمت وخامت ببرد و مشکلات بسیار بزرگ تری را برای کشورهای موجود در منطقه و قدرت های دخیل رقم زند.
Comments are closed.