احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
- ۱۰ دلو ۱۳۹۱
در حالیکه نیروهای بینالمللی برای خروج از افغانستان آماده میشوند و نگرانیها در مورد دورنمای اقتصادی- سیاسی افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ افزایش مییابد، چین برای ایفای نقش گستردهتری وارد عمل میشود.
به گزارش صدای امریکا، نایکی چینگ، خبرنگار امور سیاسی بخش چین در صدای امریکا، در زمینۀ علاقهمندی بیجنگ به مسایل غیر اقتصادی در افغانستان اشاره کرده و میگوید که امنیت ساحات هم مرز چین با افغانستان همواره از اولویتهای مقامهای چینایی بوده است.
چینگ میگوید که بیجنگ بیم دارد که مبادا منطقۀ سین جیانگ که هم مرز با افغانستان است، به دروازهیی برای ورود دهشتافگنان به چین مبدل گردد.
از جانب دیگر، به باور خانم چینگ منابع طبیعی افغانستان نیز برای چین – کشوری تشنۀ منابع سرشار طبیعی است – نهایت جذاب و پرمنفعت جلوه میکند.
عملکرد محتاطانۀ چین
اما، آیا چین پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان در سال ۲۰۱۴ برای مقابله با دهشتافگنی و ایستادهگی در برابر طالبان عملاً سهمی خواهد گرفت؟
خانم چینگ میگوید که چین بیگمان از خلای قدرت که شاید با خروج سربازان خارجی در افغانستان به وجود آید، نگران است. او ادامه میدهد که بیجنگ به هیچ صورت خواهان بازگشت طالبان به قدرت نیست، اما با آنهم حکومت چین در این زمینه به شکل بسیار محتاطانهیی عمل میکند.
در این حال، ادریس رحمانی، تحلیلگر امور سیاسی–اقتصادی به این باور است که با در نظرداشت سابقۀ سیاست خارجی کشورها که از نبض جامعه برخواسته و به سادهگی تغییر نمیکند، چیناییها که در صد سال گذشته بیشتر از یک سیاست دفاعی پیروی کرده اند، بعید به نظر میرسد که خواهان درگیری در سیاست یک کشوری چون افغانستان گردند.
آقای رحمانی استدلال میکند که اگر قرار باشد چین با تغییر سیاست نظامی خود، سیاستهای توسعه طلبانه را در پیش گیرد، بیشتر آن را تایوان، کوریای شمالی و آبهای جنوب چین به پیش خواهد بود.
نقش سایر بازیگران منطقهیی
نکتۀ قابل عطف دیگر، نفوذ گستردۀ پاکستان – متحد نزدیک چین – بر تندروان اسلامگرا است. آیا چین خواهد توانست با استفاده از نفوذی که بر پاکستان دارد سد راه طالبان و سایر تندروان اسلامگرا به افغانستان گردد؟
آقای رحمانی میگوید که جریانهای افغانستان به همگان ثابت ساخت که حکومت پاکستان از این پس نفوذی در میان بنیاد گرایان اسلامی ندارد. او میافزاید که از سوی دیگر افغانستان به جهانیان نشان داد که محاسبۀ آنان در مورد اینکه پاکستان در ادارۀ تندروان دست بالا دارد، نادرست بوده است.
آقای رحمانی دلیل می آورد که جنگ در منطقۀ قبایلی وزیرستان یا اشغال سوات توسط تندروان تا حدی این اندیشه را قوت میبخشد. پس به باور این تحلیلگر سیاسی، چین نیز در حال حاضر مانند سایر بازیگران منطقهیی در این خصوص، بالای پاکستان حساب نخواهد کرد.
روابط دپلوماتیک میان چین و افغانستان به گونۀ رسمی نزدیک به شش دهه پیش بر قرار شد. در آن زمان افغانستان یکی از نخستین کشورهایی بود که رژیم کمونیستی ماوتسونگ را به رسمیت شناخت، اینک یکبار دیگر با خروج قوای بینالمللی از افغانستان، حضور بیجنگ بر دورنمای اقتصادی افغانستان – فراتر از سال ۲۰۱۴– سایه افگنده است.
شایان یادآوری است که بیجنگ در تابستان سال گذشته سند همکاریهای ستراتیژیک را با افغانستان به امضا رسانید.
Comments are closed.