بخش دوم/

نویسنده: پاتریک مونی /
مداخلۀ حکومت و مداخلۀ مذهبی معمولاً برای خود آزادی خطرناک‌تر هستند. یک حکومت، توانایی اعدام یک فرد را به جرم ارتکاب جرایمی که به شکلی مبهم تحت عنوان «اغتشاش» دسته‌بندی می‌شوند یا به جرم یک اتهام غلط مثل قتل را دارد. از نظر تاریخی، بسیاری از کلیساها افرادی را به جرم جرایمی چون «بدعت» اعدام کرده اند. این اعمال بی‌تردید بر آزادی فرد برای تأثیرگذاری بر سرنوشتِ خود تأثیر می‌گذارد. از طرف دیگر، جامعه به‌ندرت افراد را اعدام می‌کند. استثناهایی وجود دارد، مثل دار زدنِ اراذل و اوباش، اما خطر فیزیکی‌یی که یک حکومت متوجه فرد می‌کند، از خطری که جامعه متوجه او می‌کند، بزرگ‌تر است. پس پرسشِ محوری این است که آیا باشگاه آزادی پاسخی را برای مشکل ناشی از پیچیده‌گی تکنولوژیک – صنعتی ارایه می‌دهد، وقتی که این پیچیده‌گی توانایی افراد برای اتخاذ تصمیمات معنادار را از آن‌ها سلب می‌کند؟
خیر، مطمیناً پاسخی ارایه نمی‌دهد. یکی از نکات مهم، روش دفاع باشگاه آزادی از عقب راندن سیستم تکنولوژیک – صنعتی موجود است. باشگاه آزادی ادعا می‌کند، کسانی که در آرزوی عقب راندن سیستم اجتماعی موجود هستند، باید تعمداً دیگران را به منظور کشاندنِ آن‌ها به این حرکت، بفریبند. با توجه به این واقعیت که اطلاعات غلط باشگاه آزادی می‌تواند مانع از اتخاذ تصمیمات آگاهانه افراد دربارۀ زنده‌گی خود شود، پیداست که این ایده کاملاً بیهوده است.
این دفاع از انتشار تعمدی اطلاعات نادرست در سراسر این مانیفست، در چند مرحله رخ می‌دهد. شاید درخشان‌ترین نمونۀ آن در پاراگرافی رخ می‌دهد که تصریح دارد؛ شاید ایجاد یک مذهب زمین‌محور برای نابودی بیشتر سیستم تکنولوژیک – صنعتی، کاری سودمند باشد. با این حال، تحت‌الشعاع قرار دادن حقیقت از طریق پخش تبلیغات نادرست در ارتباط با اهداف اجتماعی، یکی از جرایم محوری است که باشگاه آزادی، سیستم تکنولوژیک – صنعتی موجود را متهم به ارتکاب آن می‌کند. باشگاه آزادی هم‌چنین از افرادی دفاع می‌کند که عواطف‌شان به آن‌ها این انگیزه را می‌دهد تا علیه سیستم موجود طغیان کنند، به جای این‌که به هر فرد اجازه دهد تا دست به گزینشی مستقلانه برای خود بزند. این اتفاق در آن بخش از مانیفست رخ می‌دهد که عنوان «راهبرد» را بر خود دارد. مثلاً نویسنده می‌نویسد: «در یک سطح ثانوی، ایدیولوژی باید در ساده‌سازی‌شده‌ترین شکل خود تبلیغ شود تا اکثریتی که اندیشه‌ورز نیستند را قادر سازد تضاد بین تکنولوژی با طبیعت را به شکلی واضح مشاهده کنند.» اگر چه باشگاه آزادی این امر را فقط برای اکثریت غیر اندیشه‌ورز تبلیغ می‌کند، اما آن‌ها هم‌چنان به دنبال فریب افراد هستند. حداقل آن‌ها از کسانی دفاع می‌کنند که آرزو دارند یک سیستم اجتماعی خاص مسلط باشد و دیگران را از اطلاعات محروم کنند، حتا اگر این کار به آن‌ها کمک کند که آزادی خود را به دست آورند تا بتوانند بر آیندۀ خود تأثیر بگذارند.
طبق نظر باشگاه آزادی، این نیز یکی دیگر از جنایات جرایم محوری است که سیستم تکنولوژیک – صنعتی موجود مرتکب شده است. اما مهم‌ترین مساله در این‌جا این است که باشگاه آزادی، از توجه کافی به این واقعیت قصور ورزیده که انقلاب صنعتی نه فقط تأثیرات منفی، بلکه تأثیرات مثبتی نیز بر جامعه ورزیده که انقلاب صنعتی نه فقط تأثیرات مثبتی نیز بر جامعه داشته است. با این حال، قبل از آن‌که فواید انقلاب صنعتی را بررسی کنم، قصد دارم تجزیه و تحلیل هایدگر از مشکلات تکنولوژی را مورد بحث قرار دهم. تجزیه و تحلیل هایدگر، از برخی جهات مشابه مباحث آزادی است، اما او از زاویه‌یی متفاوت به این مشکلات نزدیک می‌شود و شاید به سطحی ژرف‌تر از درک و فهم دست می‌یابد. بررسی هایدگر از این مشکلات که شاید بهترین توصیف از نویدها و خطرات ملازم تکنولوژی نوین باشد، در نطقی ابراز شد که او در سال ۱۹۴۹ در باشگاه «برمن» بیان کرد. او عنوان نطق خود را «قالب‌گیری» گذاشته بود. این نطق بعدها توسعه یافت و زمانی که او آن را در سال ۱۹۵۰ در آکادمی هنرهای باواریایی ارایه کرد، عنوان «مساله‌یی در خصوص تکنولوژی» را به خود گرفت.
به طور خلاصه، هایدگر خاطرنشان می‌کند که تکنولوژی جوهر انسانیت را بازآفرینی می‌کند و ما را تشویق می‌کند، به تمام چیزهایی که در جهان وجود دارد، به عنوان چیزی حاضر و آماده که باید به مصرف ما برسند، بیاندیشیم. او در عین حالی که بحث می‌کند که چه‌گونه بر ادراک ما از رود راین ارایه می‌دهد. به این ترتیب که هولدرلین شاعر، نمایشی خیره‌کننده از زیبایی طبیعی را در آن می‌دید و ما هم اکنون آن را به عنوان منبعی می‌بینیم که حاضر و آماده در انتظار آن است که به روی آن سد بسته شود و برای تولید برق مورد استفاده قرار گیرد. هایدگر خاطرنشان می‌کند که اگرچه جامعه هنوز راین را به عنوان چیزی زیبا می‌بیند، اما زیبایی را به عنوان جوهر رود راین نمی‌بیند. به کلام هایدگر، زیبایی راین هم اکنون «جز یک شی در انتظار بازدید از سوی یک گروه گردشگر که در نتیجۀ صنعت تعطیلات به آن‌جا رفته اند»، دیده نمی‌شود.
منبع: www.thecourier.com