ده سال گفت‌وگوی [خصوصی] با احمد شاملو منتشر شد

گزارشگر:هارون مجیدی/ دوشنبه 31 جوزا 1395 - ۳۰ جوزا ۱۳۹۵

mandegar-3در این کتاب احمد شاملو به صورت مستقیم و غیر مستقیم در بارۀ آثار و شخصیت نویسنده‌گان، شاعران و اهل هنر ابراز نظر کرده است.
ده سال گفت‌وگوی [خصوصی] با احمد شاملو را نورالدین سالمی پزشک او نوشته و به تازه‌گی نشر زریاب آن را در پنج‌صد نسخه به چاپ رسانده است.
آرش شرر طراحی جلد آن را به دوش داشته و ا.اندرابی آن را برگ‌آرایی کرده و در چاپ نخستِ بهار ۱۳۹۵خورشیدی، به نشر رسیده است.
نورالدین سالمی گفت‌وگر این کتاب در «پیش‌گفتار» نوشته است که یک شب در خدمت استاد احمد شاملو بودم، ایشان توصیه کردند که کتاب «گفت‌وگو با کافکا» نوشتۀ گوستاو یانوش را بخوانم که متأسفانه فرصتی دست نداد تا آن را مطالعه کنم، اما فکر این که من هم می‌توانم چنین کاری کنم از ذهنم بیرون نمی‌رفت.
آقای سالمی در ادامۀ یادداشتش آورده است: «ابتدا گفته‌های پراکندۀ استاد را یادداشت کردم و پس از بازگشت ایشان از امریکا کار شکل جدی‌تری به خود گرفت و طی این مدت گفت‌وگوهای‌مان را یادداشت کردم که حاصل آن کتاب ده‌ سال گفت‌وگوی خصوصی را احمد شاملو می‌باشد».
ده سال گفت‌وگوی [خصوصی] با احمد شاملو ۲۳۴ برگ دارد که از چگونگی آشنایی نورالدین سالمی با احمد شاملو آغاز می‌شود و آخرین یادداشت آن در شام‌گاه یک‌شنبه ۱۲/۵/۷۹ نوشته شده است.
احمد شاملو در این گفت‌و‌گوها در پیوند به نیما یوشیج، صادق هدایت، حافظ، سعدی، نیچه، کافکا، فروغ فرخ‌زاد، به آذین، فریدون مشیری، سهراب سپهری، نجف دریابندری، سید محمد علی جمال زاده، احمد محمود، جلال آل احمد، داستایفسکی، اخوان ثالث، محمود دولت آبادی، سیمون دوبووار، ژان پل سارتر، محمد قاضی، هوشنگ گلشیری، رضا براهنی، اندره ژید، هانریش بل، گارسیا لورکا، سیاوش کسرایی، غلام حسین ساعدی، عارف قزوینی، میلان کوندرا، ملک الشعرای بهار، مایاکوفسکی، بتهوون، پرویز ناتل خانلری، محمد علی اسلامی ندوشن، پرویز شاپور، ایرج میرزا، ذبیح الله منصوری، ابراهیم گلستان، صادق چوبک، گابریل گارسیا مارکز، فردوسی، مولوی و…، ابراز نظر کرده است.
احمد شاملو شاعر، مترجم و پژوهش‌گر نام‌آشنای زبان فارسی در ۲۱ آذر/قوس ۱۳۰۴ در خیابان صفی علی‌شاه تهران متولد شد. پدرش حیدر نام داشت که تبار او به گفتۀ احمد شاملو در شعرِ «من بامدادم» سرانجام از مجموعۀ مدایح بی‌صله به اهالی کابل برمی‌گشت. مادرش کوکب عراقی شاملو، و از قفقازی‌هایی بود که انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ روسیه، خانواده‌اش را به ایران کوچانده‌ بود. دورۀ کودکی را به خاطر شغل پدر که افسر ارتش بود و هر چند وقت را در جایی به مأموریت می‌رفت، در شهرهایی چون رشت و سمیرم و اصفهان و آباده و شیراز گذراند. دوران دبستان را در شهرهای خاش، زاهدان و مشهد گذراند و از همان دوران اقدام به گردآوری مواد فرهنگ عامه کرد. دورۀ دبیرستان را در بیرجند، مشهد و تهران گذراند و سال سوم دبیرستان را در دبیرستان ایران‌شهر تهران خواند و به شوق آموختن دستور زبان آلمانی در سال اول دبیرستان صنعتی ثبت‌نام کرد.
شهرت اصلی شاملو به خاطر شعرهای او می‌باشد که شامل اشعار نو و برخی قالب‌های کهن نظیر قصیده و نیز ترانه‌های عامیانه ‌است. به گفتۀ پژوهش‌گران و منتقدان ادبی، شاملو تحت تأثیر نیما یوشیج، به شعر نو روی آورد، اما برای اولین بار درشعر «تا شکوفۀ سرخ یک پیراهن» که در سال ۱۳۲۹ با نام «شعر سفید غفران» منتشر شد وزن را رها کرد و به‌صورت پیشرو سبک جدیدی را در شعر معاصر فارسی گسترش داد. از این سبک به شعر سپید یا شعر منثور یا شعر شاملویی یاد کرده‌اند. بعضی از منتقدان ادبی او را تنها شاعر موفق در زمینۀ شعر منثور می‌دانند.
شاملو علاوه بر شعر، کارهای تحقیق و ترجمه شناخته ‌شده‌یی دارد. مجموعه کتاب کوچۀ او بزرگترین اثر پژوهشی در باب فرهنگ عامیانه مردم ایران می‌باشد. آثار شاملو به زبان‌های: سویدنی، انگلیسی، جاپانی، فرانسوی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ارمنی، هلندی، رومانیایی، فنلاندی و ترکی ترجمه شده‌است.
احمد شاملو را سال‌های درازی بیماری شکر آزار می‌داد که با شدت گرفتن بیماریش، و پس از آن که در ۲۶ اردی‌بهشت/سنبله ۱۳۷۶، در بیمارستان ایران‌مهر پای راست او را از زانو قطع کردند، روزها و شب‌های دردناکی را پشت سر گذاشت و سرانجام، احمد شاملو در ساعت ۹ شب دوم مرداد/اسد ۱۳۷۹ درگذشت.
تصحیح دیوان حافظ یکی از کارهای معروف او است که آن را با با عنوان حافظ شیراز منتشر کرد. این کتاب در نزد خوانندهگان به حافظ شاملو مشهور است. در مقدمۀ این کتاب، شاملو روش تصحیح و اصول کار خود را بیان کرده‌است، به مشکلات و تحریف‌های موجود در دیوان حافظ اشاره کرده و در اینکه حافظ یک عارف مسلک بوده شک کرده و جایی می‌نویسد شاید رندی یک لاقبا و ملحد بوده‌است.
این کتاب با عنوان «حافظ به روایت شاملو» در دهۀ شصت خورشیدی و از نشانی اتحادیۀ نویسنده‌گان افغانستان برای نخستین‌بار در افغانستان منتشر نیز شد.
گذشته از این‌ها، نشر زریاب در کتاب‌های تازه‌یی که به نشر رسانده پیام‌های اجتماعی و بهداشتی را نیز به مشتریانش هدیه کرده که «زنده‌گی آب در دست ما و زنده‌گی ما در دست آب است؛ پس درست مصرف کنیم»، پیام ده سال گفت‌وگوی [خصوصی] با احمد شاملو می‌باشد.

اشتراک گذاري با دوستان :

Comments are closed.