- ۲۸ عقرب ۱۳۹۱
اولین دور مذاکرات رسمی میان افغانستان و امریکا روی موافقتنامه امنیتی بین این دوکشور در کابل آغاز شده است.
در آغاز جنگ علیه تروریسم و حامیانش در سال ۲۰۰۱ میلادی پاکستان متحد اصلی امریکا در منطقه بود. درحالی که در پایان همان دهه، پاکستان به عنوان مشکل یا مانع اصلی در این کارزار در برابر امریکا قرار گرفت.
دولت افغانستان پیوسته اصرار داشته است که شورشیان جنگجو در این کشور از سوی ارتش پاکستان آموزش میبینند و حمایت میشوند. پس، به اعتقاد کابل، امریکا باید جنگ را به آن طرف مرز ببرد و یا حد اقل بر پاکستان فشار لازم را بیاورد تا از حمایت از گروههای شورشی در افغانستان دست بردارد.
به گزارش بی بی سی، مذاکرهکنندگان افغان میکوشند امریکا در قالب موافقتنامه امنیتی تضمینهای مشخص دفاعی را به دولت افغانستان در مورد مداخله همسایههای این کشور بدهد. موضوعی که بخش مهمی از مذاکرات آینده خواهد بود.
کورگره پاکستان
به نظر میرسد امریکا دیگر پذیرفته است که ادعاهای کابل مبنی بر حمایت اسلامآباد از گروههای شورشی بهزودی قطع نخواهد شد. به همین دلیل امریکا میخواهد نیروهای امنیتی افغان را به حدی تمرین و تجهیز کند تا بتوانند در برابر طالبان ایستادگی کنند.
به باور امریکا تداوم جنگ بدون کسب پیروزیهای استراتژیک برای طالبان بالاخره پاکستان را وا میدارد که سیاست خود در قبال افغانستان را عوض کند.
جلوگیری از ناکامی نیروهای افغان در برابر طالبان یکی از عناصر مهم موافقتنامه امنیتی است.
داود مرادیان، رییس انستیتوت مطالعات استراتژیک، هم به این باور است که واشنگتن به این نتیجه رسیده که «پاکستان علیرغم تقاضاهای مکرر تا به حال در خط مشیاش در مورد افغانستان تجدید نظر نکرده است. بدین ترتیب به باور امریکاییها باید پاکستان را با یک واقعیت روبهرو کرد و آن عبارت است از شکست ناپذیر بودن نیروهای امنیتی افغان».
ولی آیا واقعاً تداوم جنگ و پیروز نشدن طالبان تأثیری بر دید استراتژیک پاکستان خواهد داشت؟ برخی از کارشناسان و سیاستمداران در افغانستان از نفس تداوم جنگ در افغانستان به عنوان هدف پاکستان صحبت میکنند. آنها میگویند اگر قرار باشد بعد از خروج نیروهای ناتو از افغانستان در سال ۲۰۱۴ جنگی دیگر آغاز شود، پس پاکستان دلیلی برای تغییر سیاست خود در قبال افغانستان نمیبیند.
راشد رحمان، سردبیر روزنامه دیلی تایمز پاکستان، نگاه متفاوتی به این موضوع دارد و میگوید، آغاز جنگ داخلی بعد از ۲۰۱۴ در افغانستان پیامدهای بسیار ناگواری برای پاکستان خواهد داشت. آقای رحمان میافزاید، «تمام پشتونهای افغانستان از طالبان حمایت نمیکنند و اگر جنگی آغاز شود، جنگ پشتون با پشتون خواهد بود. پاکستان به عنوان همسایه نزدیک این کشور از گزند این جنگ در امان نخواهد ماند».
تغییرات درونی پاکستان
در ده سال گذشته اتفاقاتی که در منطقه رخ داده، تغییرات بسیار زیادی را در معادلات سیاسی منطقه به بار آورده است. به طور مثال، افغانستان در ده سال گذشته شاهد پیشرفتهای چشمگیری بوده است. افغانستان نسبت به سالهای گذشته تواناتر شده است.
این در حالی است که از سال ۲۰۰۷ میلادی بدین سو جریانی به نام «تحریک طالبان پاکستان» همراه با گروههای دیگر اسلامگرا مشکلات اساسی را برای دولت این کشور ایجاد کردهاند.
به باور آقای رحمان، حد اقل از سال ۲۰۰۷ بدین سو، ارتش پاکستان متوجه پیامدهای منفی سیاست پشتیبانی از گسترش افراطگرایی شده است. به گفته او، همین خط مشی بود که تحریک طالبان پاکستان را پدید آورد و این گروه امروز عملاً در برابر دولت پاکستان میجنگد. افزون بر این، «همین گروههای افراطی پاکستان در آن طرف مرز در ولایات جنوبی افغانستان که شبکه حقانی در آنها نفوذ دارد، پناه گرفته اند».
راشد رحمان معتقد است که با توجه به تغییرات اینچنینی، ارتش نیازمند بازنگری سیاست خود در برابر افغانستان است.
امیدواری ها
اگر دولت افغانستان بتواند تضمینهای مشخصی دفاعی را که نیاز دارد از امریکا در مورد مداخلات همسایههای افغانستان بگیرد، شاید نگرانی های مردم در مورد احتمال نا آرامی ها بعد از خروج نیروهای ناتو کاهش پیدا کند. همچنین به باور آقای رحمان، نشانه های تغییر امیدوارکننده همین حالا در برخورد پاکستان دیده میشود. او آزادی ۹ طالب زندانی در پاکستان به در خواست شورای عالی صلح افغانستان، سفر حنا ربانی، وزیر خارجه پاکستان و ملاقات او با رهبران غیرپشتون در افغانستان، را نمایانگر این تغییر، هر چند بطی، در نگاه ارتش به موضوع افغانستان میداند.
Comments are closed.