احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:شنبه 22 عقرب 1395 - ۲۱ عقرب ۱۳۹۵
سرانجام انتخاباتِ امریکا در عالمی پُر از حیرت، ترامپ را در برابر کلنتون واردِ کاخِ سفید کرد. بسیاریها فکر میکنند که او یک آدمِ ناهنجار با عقایدِ کاملاً افراطی است که میتواند برای امریکا و تمامِ جهان مضر تمام شود. چنانکه برخی کشورها بعد از برنده شدنِ او، نگرانیهای خودشان را بهنحوی در اعلامیهها و پیامهایشان بازتاب دادند. در این میان، دولت افغانستان نیز از پیروزیِ غیرمترقبۀ ترامپ نگران شده و از این رهگذر، به حسابوکتابِ پیرامونِ خود و جمهوریخواهانِ امریکا وادار شده است.
ولی همانطور که ترامپ در دورانِ انتخابات یک چهرۀ متفاوت از خود ترسیم کرد و همین امر هم برایش مفید و رایآور تمام شد، در دنیای واقعیت و سیاست نیز میتواند یک چهرۀ متفاوت برای جهان و امریکا ارایه کند.
فراموش نکنیـم آقای ترامپ در شرایطی نامزد ریاستجمهوری امریکا شد که امریکا در کُلِ جهان با مشکلاتِ کلان مواجه است. مبارزه با تروریسم، رقابت با قدرتهای تقریباً نوظهور و ترسیمِ نقشۀ جدید در منطقه، از جملۀ این مشکلات است که این ابرقدرتِ جهانی را اندیشناک کرده است. به نظر نمیرسد که با ورودِ ترامپ به کاخ سفید، تغییراتِ بنیادینی در سیاست خارجیِ امریکا رونما شود، اما با توجه به آشفتهگی وضعیتِ جهان و جنگهای جاری در کشورهای خاورمیانه که پایِ امریکا نیز شاملِ آن است، مسوولیتها و تصمیمهای کلانی به دوشِ آقای ترامپ افتاده و خواهد افتاد.
از آنجایی که رییسجمهوری حرفِ اول را در مناسباتِ خارجیِ امریکا مطرح میکند، همه منتظرند که ببینند ترامپ با مسایلِ افغانستان و منطقه چگونه برخورد خواهد کرد. مردم افغانستان و دستکم آن عدۀ بیشماری که در شبکههای اجتماعی فعالیت دارند، نسبت به انتخابات امریکا بدونِ نقد و نظر نبودند و بدون شک دولت نیز برداشتها و انتظاراتِ خویش از انتخاباتِ این کشور را جستوجو میکرد. اما اکنـون که نتیجۀ انتخابات مشخص شده و ترامپ برندۀ میـدان معرفی گشته، انتظار اصلی مردمِ افغانستان این است که رییسجمهورِ جدیدِ ایالاتِ متحده بتواند تأثیراتِ مثبتی را در فضای افغانستان وارد کنـد. البته این امید و انتظار در حالیست که افغانستان در مرکز توجه نامزدان انتخاباتیِ امریکا قرار نداشت و ترامپ و کلینتون آنقدر از ایران و سوریه و عراق سخن گفتند که افغانستان کشوری فراموششده به نظر رسـید. ولی با اینهمه، روز پنجشنبه سفیر امریکا در کابل به مهمانانِ افغانستانیاش این مژده را داد که افغانستان هرچند علیالظاهر در حاشیۀ کمپاینهای انتخاباتیِ امریکا نیز قرار نداشت، اما قطعاً در اولویتِ سیاستِ خارجیِ این کشور جای دارد. تُردگویی و نداشتنِ زبانِ سیاسیِ شسته و رُفته و نیز برخی حرفهای هنجارشکنانۀ ترامپ، حالا هم در سطح داخلی و هم در سطح خارجی، او را یک سیاستمدارِ غیرمنتظره عنوان کرده که بدون شک اقداماتِ غیرمنتظرۀ او میتواند جهان را به مسیرِ درست یا بد سوق دهد.
بدون شک افکار سیاسی و کنشهای انتخاباتیِ ترامپ در کنار آنکه مخالفانی برای او چید، موافقانِ زیادی را نیز از میانِ تودههای مردم برای او تدارک دیده است. او حالا میتواند رییسجمهوری با شخصیتِ متفاوت از شخصیتِ دوران انتخاباتیاش برای امریکا باشد. زیرا مردمِ امریکا مستحقِ داشتنِ یک رییسجمهورِ خوباند و جهان نیز مستحق قرار گرفتنِ یک فرد خوب در رأسِ قدرتِ جهانی. از این میان، افغانستان نیازمندِ آن است که همکاریهای دو کشور از سطحِ موجود ارتقا یابد و ترامپ بهسانِ آقایان بوش و اوباما، در امور افغانستان از سیاستها و رهنمودهای غلطِ برخی دیپلماتهای کج اندیش فتنهانداز و نیز دیپلوماتهای فریبخوردۀ امریکایی تبعیت نکند؛ آنهایی که از پاکستان متأثر هستند و از نگاه ابزاریِ این کشور در افغانستان حمایت میکنند.
ترامپ باید سیاستِ درستتر و متفاوتتری را در قبالِ افغانستان تعقیب کند. اینکه ترامپ در کارزارهای انتخاباتیاش بر پاکستان به عنوانِ کشوری ناسپاس و مولدِ تروریسم انگشت گذاشت، نشانۀ روشنی برای آغازِ رویکردی درست در افغانستان است؛ اما باید دیده شود که ترامپِ پس از پیروزی حاضر است اعمالش را مطابق وعدهها و اظهاراتش تنظیم کند یا خیر.
مسلماً امریکا کشوری ساده و فردمحور نه، بلکه پیچیده و سیستممحور است که هیچ رییسجمهوری قادر به آوردنِ تغییراتِ یکصدوهشتاد درجهیی در سیاستهای آن نخواهد بود؛ اما در عین حال رییس جمهوری امریکا تصمیم گیرنده اصلی در مناسبات خارجی است و بنابراین ترامپ میتواند تغییراتِ نسبیِ فراوانی در نوعِ تعاملِ امریکا با جهان در جهاتِ مثبت و منفی وارد آورد.
Comments are closed.