گزارشگر:روحالله بهزاد/ چهار شنبه 11 حوت 1395 - ۱۰ حوت ۱۳۹۵
اتاق تجارت و صنایع افغانستان از حضور در نشست ایکو در اسلامآباد خودداری کرده است.
وزارت خارجۀ افغانستان نیز میگوید که سفیر این کشور در اسلامآباد در نشست ایکو اشتراک میکند.
خیرالله آزاد، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه در گفتوگو با روزنامۀ ماندگار میگوید: با توجه به اینکه این نشست در اسلامآباد برگزار میگردد و به دلیل حساسیتهاییکه در این اواخر به وجود آمده است، سران حکومت در این نشست اشتراک نکردند و به نمایندهگی از افغانستان، عمر زاخیلوال، سفیر افغانستان در اسلامآباد در نشست ایکو اشتراک میکند.
آقای آزاد در پیوند به اهمیت این سازمان برای افغانستان گفت: “از آنجا که تأکید بیشتر این سازمان بر تسهیل تجارت و ترانزیت بین کشورهای عضو است، این سازمان برای افغانستان اهمیت مییابد. افغانستان میتواند در چارچوب این سازمان، اهداف همکاریهای اقتصادی منطقهیی تعیین شدهاش را دنبال کند.”
معاون سخنگوی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: افغانستان یکی از چهارراههای اتصال منطقهیی است که جنوب آسیا را با آسیایمیانه و همچنان خاورمیانه را با آسیای میانه وصل میکند و این مسیر، مسیر بسیار مهم انتقال انرژی میان منطقۀ آسیا به حساب میآید، برهمین اساس، عضویت افغانستان در این سازمان اهمیت پیدا میکند.
با این حال، اتاق تجارت و صنایع افغانستان از تحریم این نشست خبر میدهد.
خانجان الکوزی، معاون اتاق تجارت و صنایع میگوید کهآنان این نشست را در پاکستان تحریم کرده و در این مورد شکایات زیادی را به سکرتریت سازمان ایکو ارسال میکنند.
او افزود:”فردا(امروز) اول مارچ جلسه رهبری اتاقهای تجارت سازمان ایکو در اسلامآباد است؛ اما ما رسماً آن را تحریم میکنیم. تا نورمهای اصولی و قانونی در سازمان ایکو و سارک در نظر گرفته نشود، این سازمان یک سازمان به نام است.”
آگاهان اقتصادی،سازمان ایکو را یکی از غیرفعالترین، ناکارآمدترین و منزویترین سازمانهای منطقهیی میدانند.
آنان درحالیکه ضرورت و اهمیت این سازمان را بسیار مهم میدانند،اما بر این باور اند که سازمان ایکو در طول حیات خود تنها برنامهریزی کرده و طرح پیشنهاد داده است؛ اما هیج اقدام عملی از این سازمان به مشاهده نرسیده است.
به گفتۀ پژوهشگران حوزۀ اقتصاد، کشورهای عضو ایکو از آنجا که به “بلوغ سیاسی” نرسیدهاند و همۀشان درگیر مسایل سیاسی و امنیتی هستند، همکاریهای اقتصادی را بر منافع کوتاهمدت یا درازمدتِ سیاسیشان ترجیح نخواهند داد.
سیفالدین سیحون، استاد دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه کابل به روزنامۀ ماندگار میگوید: سازمان ایکو از جملۀ غیرفعالترین، ناکارآمدترین و منزویترین سازمانهای اقتصادی منطقهیی است. این سازمان اهداف و برنامههایی را برای خود تعیین کرده است که قابل دسترس نمیباشد و هیچ اقدامی هم در زمینۀ اهداف و دورنماهایشانانجام ندادهاند.
آقای سیحون با اشاره به اینکهوضعیت اقتصادی کشورهای عضو سازمان ایکو هیچگونه همنوایی و همخوانی با هم دیگر ندارد، افزود: “اعضای ایکو کشورهایی هستند که در حدود ۴۰۰ میلیون نفوس،بیش از یک تریلیون دالر درآمد و بزرگترین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارند، اما سیاستها و دیدگاههای این کشورها نسبت به هم ناهمگون و متناقض است.”
این آگاه اقتصادی بر این باور است کهاهداف نشستهای ایکو تنها روی کاغذ بوده و اینبار نیز روی کاغذ باقی خواهد ماند. او میگوید: یک اقدام نسبی در راستای خط آهن افغانستان-ایران-ترکمنستان و چین برداشته شده که به باور من، عملی نیست و تنها طرحش وجود دارد.
آقای سیحون در پاسخ به این پرسش که اشتراک سران حکومت وحدت ملی در این نشست چه اهمیتی میتواند داشته باشد، گفت: اشتراک در یک بلوک، بهتر است از اشتراکنکردن؛زیرا افغانستان در سالهای گذشته، محل ترانزیت گاز،انتقال برق به جنوب آسیا و پُل ارتباطی بین جنوب آسیا و آسیایمیانه بوده است، از این جهت، افغانستان فرصت دارد تا در این نشست دیدگاههای خود را در رابطه به همکاریهای منطقهیی، توسعۀ زیرساختهای منطقهیی مطرح کند، هرچند این برنامهها جزء اهداف سازمان ایکو نیستند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد که کشورهای عضو ایکو به بلوغ و تفکر سیاسی نرسیدهاند تا بتوانند همکاریهای اقتصادی را بر منافع کوتاهمدت یا درازمدت سیاسیشان ترجیح بدهند. به باور او: آنان هنوز فرهنگ، ضرورت و نیازمندی توسعۀ اقتصادی را برای مردم نیازمند خود درک نکردهاند و همۀ این کشورهای درگیر مسایل سیاسی و امنیتی مختلف هستند.
پیش از این، سرتاج عزیر، مشاور نخستوزیر پاکستان گفته بود که سران بیشتر کشورهای عضو به شمول صلاحالدین ربانی وزیر خارجۀ افغانستان در این نشست شرکت میکنند.
روابط افغانستان و پاکستان پس از آن تیره شد که پاکستان بعد از چند حملۀ تروریستی در آن کشور، ادعا کرد که این حملات در افغانستان سازماندهی شده است.دولت پاکستان در واکنش به این حملهها مرزهایش را با افغانستان بست و عملیات موشکی را در مرزهای افغانستان آغاز کرد.
انتظار میرود در جریان این نشستها امور سازمان ایکو در سایه شرایط جدید جهانی و منطقهیی بررسی شود و با این مسأله که روند اقدامات سازمان ایکو باید مسیر توسعۀ همکاریهای اقتصادی منطقهیی را پیش بگیرد، موافقت شده است.
سازمانهمکاریهای اقتصادی)ایکو( یک سازمان منطقهیی دولتی محسوب میگردد که در سال ۱۹۸۵ از سوی سه کشورِ ایران، پاکستان و ترکیه با هدف پیشبرد همکاریهای اقتصادی، فنی و فرهنگی میان کشورهای عضو تأسیس گردید.
ایکو در واقع جانشین سازمان همکاری منطقهیی برای توسعه (RCD) میباشد که از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۹ موجودیت داشت.
در سال ۱۹۹۲، این سازمان هفت عضو کشور جدید را به عضویت پذیرفت که عبارتاند از، افغانستان، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان میباشد.
Comments are closed.