گزارشگر:هارون مجیدی/ شنبه 21 حوت 1395 - ۲۰ حوت ۱۳۹۵
پارههای پیوسته که مجموعهیی از خاطرات رحمتالله بیگانه است، به روز پنجشنبه(۱۹ حوت) در دفتر روند سبز افغانستان رونمایی و بررسی شد.
در محفلی که به همین مناسبت راهاندازی شده بود، در آن شماری از فعالان فرهنگی، سیاسی، پژوهشگران و دانشجویان اشتراک کرده بودند.
به گفتۀ منتقدان، نویسندۀ کتاب پارههای پیوسته تلاش کرده است که خاطراتش را به زبان ساده و روان بیان کند.
منتقدان به این باور اند که با خواندن پارههای پیوسته، از یکسو با برخی از مسایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی سیسال گذشتۀ کشور آشنا میشویم و از جانب دیگر، با نکات مهم نیز بر میخوریم و برای کسانی که به عرصۀ سیاست علاقهمندی دارند و همچنان برای آنانی که در آینده میخواهند دربارۀ تاریخ و رویدادهای گذشته کشور تحقیق کنند، منبع بسیار خوب و قابل اعتماد میتواند باشد.
امرالله صالح، رییس روند سبز افغانستان در آغاز محفل گفت، سبکی که رحمتالله بیگانه برای روایت خاطراتش در این کتاب انتخاب کرده، منحصر به خودشان است.
به گفتۀ آقای صالح: «پارههای پیوسته» به نحوی واقعهنگاری است و با نگاه ژرف و عمیق و با ظرافتها و لایههایی که اکثریت ما توانایی دیدن آن را نداریم و یا اگر میبینیم توانایی روایتش را به زیبایی نداریم.
رییس روند سبز افغانستان گفت: این اثر باگذشت هر روز ارزش بیشتر پیدا میکند، چون با بخش زیادی از این خاطرات و روایتها بیشتر فاصله میگیریم و نسلی که از در خلق این خاطرات نقش داشتهاند، به دلایل گوناگون از صحنه بیرون میروند.
به گفتۀ آقای صالح: تاریخی که در چهل سال اخیر در افغانستان نوشته شده، توانایی اندکی برای گرهزدن خوانندهگان با اتفاقاتی که افتاده را دارند و اما روایتهای آقای بیگانه به گونهیی است که خواننده یا با شخصیتها آشنا میشود و یا با محیطی که روایت از آن برخاسته بیشتر آشنا میشود و حوادث را پیش چشمانش به تماشا میگیرد.
در این حال، جاوید فرهاد، منتقد و شاعر و یکی از سخنرانان این محفل در سخنانی گفت: پارههای پیوسته، روایتگر حوادثی که در یک تسلسل از لحاظ محتوا در برگیرندۀ موارد مختلف است و احساس میشود که گزینش در این مجموعه گنجانیده شدهاند.
به گفتۀ آقای فرهاد: یکی از ویژهگیهای این کتاب تسجیل رویدادهایی است که اتفاقاند و نویسنده به عنوان یک راوی هیچ وقتی محورگرایی نمیکند و این یکی از عناصر مهم واقعهنگاری است.
آقای فرهاد در ادامۀ سخنانش گفت: “من شماری از کتابهای خاطرات که در دو دهۀ اخیر نوشته شدهاند را خواندهام، خیلی از نویسندهگان این کتابها دروغهای شگفت گفتهاند، اما خواننده صمیمت و صداقت بیگانه را در روایتهایش حس میکند.”
به گفتۀ آقای فرهاد: کتاب «پارههای پیوسته» میتواند یکی از بهترین منابع برای نوشتن تاریخ چند دهۀ افغانستان است. سادهنویسی، یکدست و بیادعایی از ویژهگیهای دیگر «پارههای پیوسته» به گفتۀ آقای فرهاداند.
همزمان با این، نظری پریانی، مدیر مسوول روزنامۀ ماندگار و یکی از سخنرانان محفل رونمایی کتاب «پارههای پیوسته» گفت: یکی از حُسنهایی که کار آقای بیگانه در خود دارد، این است که برای همنسلانش یاد میدهد تا چگونه خود را بعد از مرگ ماندگار سازند و وقایع را به نسل امروزی انتقال دهد.
به گفتۀ آقای پریانی: کتاب «پارههای پیوسته» میتواند سرمشقی برای روایت کسانی باشد که در حوادث چندین دهۀ اخیر نقش داشتهاند و نوشتن خاطرات خود تاریخنویسی افغانستان را کمک کنند.
مدیر مسوول روزنامۀ ماندگار همچنان بیان داشت: تاریخ افغانستان در نبود خاطرات کسانی که در ایجاد رُخدادها نقش داشتهاند، تحریف شده و ما با تاریخ جعلی روبهرو هستیم و این سرزمین در بخشهای گوناگون با جعل و تقلب خو گرفته است.
آقای پریانی اظهار داشت که آیینهداری واقعیتها تنها با سهم شخصیتها به یادگار گذاشته شود و تاریخنگاران با اتکا به این منابع میتوانند روایت درستی از تاریخ را بنویسند.
آقای پریانی نیز روایتگری نویسنده در «پارههای پیوسته» را خالصانه گفته و خاطر نشان کرد: نویسنده روایتگر امین بوده و توانسته از عهدۀ بیان روایتها به درستی به در شود.
در حین حال، مجیب مهرداد، شاعر و سخنگوی وزارت معارف در این محفل که در پیوند به حافظۀ جمعی صحبت میکرد، گفت: حافظه جمعی در انسجام جمعی و ملی نقش برازنده دارد و الهامبخش ایجاد همدگرپذیری در میان شهروندان میشود.
به گفتۀ او: حافظۀ جمعی با نوشتن و روایت خاطرات چهرههایی که در شرایط خاصی نفس کشیدهاند، میتواند سمت و سوی درست پیدا کرده و استمرار پیدا کند.
از سویی هم، داکتر شمسالحق آریانفر و عبدالحفیظ منصور منتقدان دیگر این محفل بودند که در پیوند به اهمیت خاطرهنویسی و ایجاد روایتهای درست از وقایع تأکید کرده و گفتند که نوشتن خاطرات زمینۀ ایجاد گفتمانها میکند و نقش شهروندان و ملتهای حاضر در حوادث را برجسته میسازد.
گفتنیست که آقای بیگانه در این کتاب ۳۸ پاره از خاطرات خود را نوشته است. در هر خاطرۀ که در این مجموعه نوشته شده است، پارۀ از تاریخ کشور را میتوان در آن خواند. تاریخی که با فراز و فرودهای زیاد روبهرو است و دشوار است واقعیتها را از میان آن بتوانی پیدا کنی، اما در خاطرات او واقعیتهای بسیار نهفته است.
رحمتالله بیگانه در هفتم جوزای ۱۳۴۰ خورشیدی در پنجشیر به دنیا آمده و آموزشهای آغازین و رسمی خود را در کابل به به سر رسانده است.
آقای بیگانه سالهای درازی در ادارۀ رادیو تلویزیون ملی افغانستان، هفتهنامۀ پیام مجاهد، وزارت عدلیه، روزنامۀ دریز و وزارت اطلاعات و فرهنگ کار کرده و بنیانگذار شبکۀ رادیویی آموزگار نیز میباشد و فعلاً به عنوان رییس عمومی رادیو تلویزیون تعلیمی و تربیتی مصروف خدمت است.
نمای بهتر، دیروز و امروز رادیو تلویزیون تعلیمی و تربیتی و رادیو تلویزیون آموزشی در افغانستان از رسالههای دیگر آقای بیگانه است که پیش از این، به نشر رسیدهاند.
Comments are closed.