مسوولان وزارت صحت عامه با رد گزارش سازمان موسوم به “واچ لیست ” در مورد افزایش بیماری سرخکانمی‌گویند که این بیماری نسبت به سال‌های گذشته کاهش قابل ملاحظه یافته است.
نجیب الله صافی رییس طب وقایه‌یی وزارت صحت عامه در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار با رد گزارش نهاد موسوم به “واچ لیست” می‌گوید: گزارش این سازمان اغراق‌آمیز است.
آقای صافی افزود که در سال ۲۰۱۶ واکسیناسیون دورۀ کودکی به شمول واکسین بیماری سرخکان در ۶۰ درصد از کشور تطبیق شده است. اما، ۴۰ درصد دیگر از تطبیق این روند محروم مانده‌است. در برخی از ساحات ولایات دور دست واکسیناسیون نسبتبدامنی، نبود کلینک و عدم علاقمندی خانواده‌ها به واکسین،باعثتطبیق نشدن روندواکسیناسیون شده است.
این درحالی است که سازمان موسوم به ” واچ لیست” گفته که بیش از یک میلیون کودک در افغانستان از سو تغذیۀ حاد رنج می‌برند و این رقم ۴۰ در صد افزایش را نسبت به سال ۲۰۱۵ میلادی نشان می‌دهد. علاوه بر آن، امراض ساری افزایش یافته است و به گفتۀ سازمان جهانی صحت، در سال ۲۰۱۵ میلادی، افغانستان شاهد ۱۶۹ واقعۀ سرخکان بوده که در مقایسه با سال ۲۰۱۴ میلادی ۱۴۱ در صد افزایش را نشان می دهد.
اما، آقای صافی با بیان این‌که نسبت مشکلات در برخی از ولایات روند واکسیناسیون از تطبیق باز می‌ماند، می‌گوید که در سال‌های که کمپاین آگاهی دهی از بیماری سرخکان و سایر بیماری‌های در ولایات صورت می‌گیرد، سهم گیری کودکان در واکسیناسیون بیشتر می‌باشد و واقعات این بیماری کمتر؛ اما کودکان تازه تولد شده که از این روند محروم می‌ماند، باعث افزایش واقعات این بیماری در قریه و قصبات می‌شود. آماری که از این بیماری در سال‌های گذشته ثبت شده به هزارها واقعه می‌رسد.
آقای صافی گفت که در قریه‌ و قصبات چالش‌ها به کمک محاسن سفیدان و اهالی منطقه تا اندازۀ حل شده است؛ اما بازهم این مشکلات وجود دارد. دربرخی موارد خانواده‌ها حتا نمی‌گذارند که کودکانشان واکسین شوند، در ولایات شرق و جنوب شرق کشور که مهاجرانی پاکستان نیز حضور دارند، مراکز صحی وجود دارد؛ اما پذیرش واکسیناسیون سرخکان و سایر واکسین‌ها از طرف خانواده‌ها کمتر است. بناً در این ساحات واقعات بیماری بیشتر به نظر می‌رسد.
این مسوول وزارت صحت با اشاره به ناامنی و در ولایاتی که روند واکسیناسیون در آن تطبیق نشده است، گفت: ولایات شرقی و جنوب شرق و در سال‌های اخیر ولایت کندز در شمال کشور از مناطقی‌اند کهروند تطبیق واکسیناسیون در آن‌ها به چالش‌ روبرو بوده و در حال حاضر نیز این چالش وجود دارد.
او بیان کرد که به‌خاطر حل مشکلات موجود معلومات را از طریق رسانه‌ها، عالمان دین و محاسن سفیدان در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهیم تا در روند تطبیق واکسیناسیون سهیم شوند. برای یافتن راه‌حل به این چالش‌ها پس از هر سه سال وزارت صحت عامه “کمپاین ملی قریه به قریه محو بیماری سرخکان” را راه‌اندازی می‌کند.
آقای صافی با بیان این‌که با تلاش‌‌های صورت گرفته در عملی کردن طب وقایه‌یی در برخی از ساحات از مرگ و میر کودکان به شکل چشم‌گیری جلوگیر شده است.گفت: در سروی که اخیراً صورت گرفته کاهش قاب ملاحظۀ میرک و میر کودکان را نشان می‌دهد. در حالی که در سال‌های ۲۰۰۲ – ۲۰۰۳ از هزار کودک زیر سن پنج‌سال ۲۵۷ کودک از بیماری سرخکان از بین می‌رفت. یعنی از هر ۴ کودک یک کودک از بین می‌رفت. اما، این رقم در حال حاضر به ۵۵ کودک رسیده که پنج برابر کاهش را نشان می‌دهد.
او گفت که در کاهش مرگ و میر کودکان و تطبیق واکسیناسیون دسترسی به رسانه‌ها و هم‌چنان، آگاهی دهی از طریق مکاتب و دانشگاه‌ها نقش مهمی داشته است.
پیش از این داکتر نورالحق یوسفزی رییس شفاخانه صحت طفل، از نبود امکانات و مراجعه بی‌حد کودکان بیمار به این بیمارستان که یگانه بیمارستان کمپلکس رسمی است و در هفت بخش اساسی مصروف تداوی کودکان است ابراز نگرانی کرده‌بود.
آقای یوسفزی گفته که مراجعه بیش از حد کودکان بیمارکه روزانه به ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ تن می‌رسد، از ظرفیت بیمارستان بیشتر بوده و روند تداوی کودکان را به مشکل مواجه کرده است.
هم‌چنان، کریستین موناگان، محقق در سازمان Watch List گفته که حملات هدفمند بر تاسیسات طبی، سیستم شکنندۀ صحی افغانستان را نابود کرده است و موجب شده است تا بسیاری از غیر نظامیان به مواظبت‌های حیاتی طبی دسترسی نداشته باشند.
به گفتۀ موناگان، در نتیجۀ این حملات کودکان متاثر شده اند و “ما شاهد مرگ و میر، زخمیان بیشتر بوده ایم و بیماری نیز شیوع یافته است”.بر اساس این گزارش سازمان جهانی صحت، ۴.۶ میلیون نفر به شمول ۲.۳ میلیون کودک در سراسر افغانستان به مواظبت‌های جدی صحی نیازمند هستند.
در همین حال، دفتر معاونت ملل متحد برای افغانستان یا یوناما، گزارش داده است که تلفات کودکان در سال ۲۰۱۶ در مقایسه با سال ۲۰۱۵ در افغانستان ۲۴درصد افزایش یافته است.
اما، سخنگوی در وزات دفاع حمله بر تأسیسات طبی از طرف نیروهای امنیتی را رد کرده گفته‌ است که به استثنای حملۀ طیاره‌های امریکایی بر بیمارستانی در شهر کندز، “آنان جای را نشان بدهند که بر مراکز صحی حمله صورت گرفته است”.