انتخابات بعدی چه زمانی برگزار خواهد شد؟ آیا حکومت وحدت ملی آن گونه که وعده می‌دهد، روند برگزاری انتخابات را تغییر خواهد داد؟ اگر خواسته باشیم به چنین پرسش‌ها پاسخ دهیم، باید به کار و فعالیت نهادها و سازمان‌هایی توجه کنیم که مسوولیت برگزاری انتخابات را دارند. کارنامۀ این گونه نهادها نشان می‌دهند که چه تدابیری برای برگزاری انتخابات در کشور روی دست گرفته شده است.
کمیسیون انتخابات که حالا با چهره‌های جدیدی مزین شده، ظاهراً تلاش‌های را آغاز کرده که انتخابات آینده با تفاوت‌های نسبت به گذشته، برگزارشود. مسوولان این کمیسیون برای نشان دادن فعالیت‌های خود به صورت پیوسته تاکید می‌ورزند که برنامه‌های تازه و ابتکاری را برای برگزاری انتخابات شفاف و قانون‌مند در کشور در نظر دارند. یکی از مواردی که به باور کمیسیون انتخابات و نهادهای ناظر بر انتخابات می‌تواند در برگزاری انتخابات شفاف موثر واقع شود، طرح الکترونیک سازی برگزاری انتخابات است. براساس این دیدگاه کمیسیون انتخابات هیاتی را موظف ساخته بود که طرح اجرایی شدن انتخابات الکترونیکی را ارریابی و نتایج بررسی‌های خود را همراه با طرح پیشنهادی‌شان به کمیسیون انتخابات ارایه کند. حالا اما کمیسیون انتخابات که طرح برگزاری انتخابات الکترونیکی را دریافت کرده، متوجه شده است که این طرح ناقص و خالی از موثریت است. به گفتۀ کمیسیون انتخابات طرحی را که هیأت ارزیابی انتخابات الکترونیکی به کمیسیون ارایه کرده فاقد انسجام لازم بوده که نمی‌تواند انتخابات شفاف را ضمانت کند.
آن گونه که گفته می‌شود، هیأت ارزیابی کننده طرحی را به کمیسیون ارایه کرده است که براساس آن فقط فهرست رأی دهنده‌گان قابلیت الکترونیکی شدن را دارد و باقی روند انتخابات که شامل شمارش آرا و اعلام نتایج است، با همان روش‌های پیشین باید انجام شود. این طرح به دلیل این که کل روند انتخابات را در بر نمی‌گیرد از سوی کمیسیون رد شده، اما گفته نشده که کمیسیون دیگر چه گزینه‌های را برای وارد کردن اصلاحات در نظام انتخاباتی کشور روی دست دارد.
از سوی دیگر، گمان برده نمی‌شود که طرح برقی سازی برگزاری انتخابات چنان پیچیده و دور از دسترس باشد، که نتوان کُل روند را شامل آن ساخت. معلوم نیست که واقعاً کمیسیون انتخابات می‌خواهد طرح برقی سازی کُل روند انتخابات انجام شود و یا این که طرح فعلی نتیجۀ اجماع کمیسیون با هیأت ارزیابی کننده است. از جانب دیگر، نقش قوه مجریه و بویژه ارگ را نیز نباید در این میان دست‌کم تلقی کرد. ارگ به شدت به روند انتخابات را زیر نظر دارد و می‌خواهد در آینده نقش اساسی را همان گونه که همیشه این نهاد در مساله انتخابات داشته، بازی کند. انتخابات در افغانستان واقعاً زمانی می‌تواند با معیارهای لازم برگزار شود که نقش ارگ در آن به کمترین حد ممکن تقلیل یابد. تا زمانی که رییس حکومت وحدت ملی چشم از صندوق‌های انتخاباتی برنداشته بحران نیز از انتخابات افغانستان رخت برنخواهد بست.
حالا برای این که انتخابات با معیارهای حداقل پذیرفته شده برگزار شود، یکی از کارهای که کمیسیون انتخابات می‌توانست برای چنین امری انجام دهد استفاده از شیوۀ الکترونیکی برگزاری انتخابات است. این شیوه شرایطی را فراهم می‌سازد که دست تقلب، تزویر و جعل‌کاری از دامن انتخابات به میزان قابل توجهی کوتاه شود. تجربۀ دیگر، کشورهای جهان نشان داده که انتخابات بدون برقی سازی موفقیت چندانی نخواهد داشت. امروزه دیگر ممکن نیست که با شیوه‌های منسوخ شده هم چنان انتظار برگزاری انتخابات شفاف را داشت. انتخابات افغانستان همان قدر که چوب دست اندازی‌های صاحبان قدرت را می‌خورد به همان میزان از داشتن شیوه‌های ناکارآمد و قرون وسطایی نیز صدمه می‌بیند. شاید چشم طمع صاحبان قدرت را به دلیل فضای حاکم برجامعه نتوان به آسانی از انتخابات کوتاه کرد، اما می‌توان با کارشیوه‌های بروز شده و عصری به میزان زیادی آن را کاهش داد. طرح برقی سازی انتخابات یکی از بهترین طرحی های بوده که تا به حال ارایه شده و باید از آن استقبال صورت گیرد. نباید گذاشت که ثمرۀ انتخابات آینده نیز به کام صاحبان قدرت بریزد. اگر از حالا متوجه وضعیت نبود بدون شک کمیسیون یا با کار شیوه‌های گذشته و یا هم طرح برقی سازی ناقص، انتخابات آینده را نیز به سرنوشت انتخابات سال ۱۳۹۳ خورشیدی دچار خواهد ساخت. از جانب دیگر بحث مهم در برگزاری انتخابات فراهم‌سازی هزینه‌های آن است. گفته می‌شود که انتخابات آینده پارلمانی به بیشتر از ۲۰۰ میلیون دالر نیاز دارد، اما تا به حال هیچ کشوری تمایل خود به تأمین آن را اعلام نکرده است. وقتی کمیسیون انتخابات تا هنوز هیچ منبعی برای تامین هزینه‌های انتخابات ندارد، پس چگونه می‌توان منتظر برگزاری انتخابات بود؟ به نظر نمی‌رسد با کُند کاری‌هایی که در کار کمیسیون انتخابات مشهود است بتوان در سال روان از برگزاری انتخابات سخن گفت.