از سوم می، روز آزادی بیان روز شنبه، ۱۶ ثور در کابل گرامی داشت شد.
در محفلی که به این مناسبت در ارگ برگزار گردیده بود، در آن شماری از خبرنگاران، مسوولان نهادهای حامی خبرنگاران و سنخگویان نهادهای دولتی اشتراک کرده بودند.
رییس حکومت وحدت ملی در این نشست شماری از خبرنگاران و سخنگویان نهادهای دولتی را ستایش کرده و به آنان مدال اهدا کرد.
برخی از خبرنگاران و مسوولان نهادهای حامی‌ خبرنگاران و رسانه‌ها در این محفل از چالش‌های فراراهِ‌ خبرنگاران و رسانه‌ها ابراز نگرانی کرده و از حکومت خواستند تا مصوبۀ مصونیت و امنیت خبرنگاران را اجرایی کند.
آنان هم‌چنان سخنگویان برخی از وزارت‌خانه‌ها را متهم به برخورد دوگانه با رسانه‌ها کرده گفتند، برخی از سخنگویان در برخورد با رسانه‌ها گزینشی عمل می‌کنند.
در این نسشت، محمد اشرف غنی، رییس حکومت وحدت ملی به ۲۵ تن از خبرنگاران رسانه‌های مختلف و ۲۵ تن از سخنگویان نهادهای دولتی مدال و ستایش‌نامه اعطا کرد.
محمد اشرف غنی، در این نشست گفت که مشکلاتِ رسانه‌ها و نهادهای دولتی دو طرفه است و باید راه‌حال در تفاهم با یکدیگر حل شود.
آقای غنی افزود که آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات از دستاوردهای بزرگ حکومت وحدت ملی در راستای ارایۀ اطلاعات و پاسخ‌دهی برای مردم و رسانه‌ها است و هیچ محدودیت در این زمینه وجود ندارد.
به گفتۀ او، افرادی که با راکت‌انداز و ماشین‌دار به میز مذاکره آورده می‌شوند، در این مورد نیاز به تعامل است و جدیت سبب دشواری کار می‌شود.
این گفته‌های آقای غنی در حال بیان می‌شود که گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی پس وارد شدن به افغانستان و در نخستین سخنرانی‌اش در ولایت ننگرهار، شماری از رسانه‌ها را «لعین و شرور» خطاب کرد.
اما، اشرف غنی گفت که آزادی بیان را هیچ فردی محدود کرده نمی‌تواند و این حق مردم افغانستان است.
رییس حکومت وحدت ملی خطاب به رسانه‌ها گفت: “اگر حکومت افغانستان استبدادی باشد، شما یک ساعت فعالیت کرده نمی‌توانید.”
گفتنی است که این گفتۀ رییس حکومت وحدت ملی با واکنش‌های آگاهان روبه‌رو شده است. آنان بر این باور اند که محمد اشرف غنی با این گفته‌اش به رسانه‌ها هُشدار می‌دهد که متوجه انتقادهای‌شان از عملکرد حکومت باشند و اگر به این مورد توجه نگردد، نگاه استبدادی از سوی حکومت در برابر رسانه‌ها اعمال خواهد شد.
آقای غنی در ادامۀ سخنانش گفت که قانون اساسی چالش جانشینی را در کشور ساده ساخته و در حال حاضر نیازی به تعدیل قانون اساسی کشور احساس نمی‌شود.
این در حال است که یکی از موارد درشت در توافق‌نامۀ تشکیل حکومت وحدت ملی میان رییس حکومت و رییس اجرایی، برگزار لویه جرگه برای تعدیل قانون اساسی بود. کاری که تا هنوز صورت نگرفته است.
در عین حال، نجیب شریفی، رییس کمیتۀ مصونیت خبرنگاران گفت: افغانستان در سال ۲۰۱۶ بیش از ۱۷ تن خبرنگار قربانی داده و دومین کشور دنیا است که در آن، بیشتر قتل خبرنگاران در آن صورت گرفته است.
آقای شریفی تأکید کرد، کمیتۀ مصونیت و امینت خبرنگاران که براساس حکم رییس حکومت وحدت ملی ایجاد شده، بیش از دو ماه می‌شود که تشکیل نشست نداده است.
به گفتۀ او، برخی مشکلات کمی و کیفی در رسانه‌ها وجود دارد، اما حکومت، به‌ویژه شخص رییس حکومت وحدت ملی باید توجه جدی نسبت به مصونیت و امنیت خبرنگاران داشته باشد.
هم‌چنان، بشیر هاتف، یک تن از خبرنگاران در این نشست گفت: برخی از سخنگویان با برخی از رسانه‌ها روابط دوستی ایجاد کرده ‌و تبعیض را در اطلاعی‌دهی ایجاد کرده‌اند و به جز جند رسانۀ محدود، به سایر رسانه‌ها اطلاعات داده نمی‌شود.
از سویی هم، معصومه محمدی، یکی دیگر از خبرنگاران با ابراز نگرانی از کاهش حضور زنان در رسانه‌ها گفت: حضور اندک زنان در نشست فعلی، نشان‌گر کاهش حضور زنان در رسانه‌ها است.
بانو محمدی افزود که رییس حکومت وحدت ملی چنان‌چه در ابتدا به رعایت و پشت‌بانی از آزادی بیان و رسانه‌ها تأکید کرده بود، امیدواریم که این حمایت بیشتر تقویت یابد تا ما شاهد حضور بیشتر زنان در فعالیت رسانه‌ها باشیم.
حکومت از سوم می درحالی گرامی‌داشت می‌کند که نهادهای رسانه‌یی و حامیان رسانه‌ها از بدو شکل‌گیری حکومت وحدت ملی، همواره از چالش‌ها در برابر رسانه‌ها و خبرنگاران سخن گفته و از حکومت خواسته‌اند تا به این چالش‌ها رسیده‌گی کند، چیزی که به آن از سوی حکومت کمتر پرداخته شده است.
ارگ گزینشی عمل کرده
یک روز پس از محفل گرامی‌داشت از سوم می، نی یا نهاد حمایت از رسانه‌های آزاد افغانستان اعلام کرد که ارگ از آنان خواهان فهرستی از خبرنگاران شده بود و آنان با حکومت همکاری کردند، اما ارگ براساس گزینش خودشان به شماری از خبرنگاران مدال و ستایش‌نامه داده است.
نهاد نی ضمن قدردانی از این اقدام ارگ، هم‌چنان گفته است: «دفتر نی و سایر نهادهای عضو فدراسیون در این کار ارگ خود را ملزم و مسوول نمی‌دانند.»