شاید افغانستان از جمله کشورهایی باشد که بیشترین بیمار را دارد؛ اما عرضۀ خدمات صحی و بهداشتی ارزان از سوی دولت فراهم نشده است و این مساله سبب شده که بیشتر بیماران جهت مداوا به کشورهایی چون هند و پاکستان بروند؛ ولی زمینۀ رفتن به هند و پاکستان برای کسانی فراهم است که از لحاظ مالی وضعیت خوبی داشته باشند.
هرچند در شهر کابل بیشترین مکان‌هایی که به چشم می‌خورد، بیمارستان‌های شخصی است؛ اما اینکه از چه امکانات برخوردار است و چه پول‌هایی از بیماران جهت تداوی دریافت می‌شود، بحث جدایی‌ست که اگر روی آن بحث کنیم، زمان زیادی را خواهد گرفت.
اما مساله اصلی این است که بیشترین داکتران افغانستان در کنار این‌که در شفاخانه‌های دولتی و شخصی کار می‌کنند؛ بعد از ساعت ۵ یا ۴ در معاینه خانه‌های شخصی مصروف معاینۀ بیماران هستند.
در این شک نیست که بیشترین مشتریان را داکتران اعصاب و روانی دارند و یا بهتر است بگویم که بیشترین پول‌ها را داکتران عقلی و عصبی دریافت می‌کنند.
این ادعا را که بیشترین مشتریان را داکتران اعصاب و روان دارد، گفته‌های چندی پیش مسوولان وزارت صحت عامه که گفته بودند، تحقیقات نشان می‌دهد که بیشتر مردم افغانستان به مشکلات عقلی و عصبی دچار اند و دلیل اصلی آن را جنگ‌های مداوام و طولانی، انفجار و انتحار عنوان کرده بودند، ثابت می‌کند و اینکه اگر به داکتر عقلی و عصبی مراجعه کنید، به خوبی در خواهید دریافت که میزان بیماران اعصاب روان در افغانستان بیش از سایر بیماران است.
برای رفتن نزد داکتران عقلی و عصبی باید دو روز قبل نمره دریافت کنید و بعد از دو روز انتظار شمار را ویزیت خواهند کرد, این‌که اگر بیمار اورژانسی (عاجل) باشد و باید آن را زودتر نزد داکتر ببرید؛ برای داکتران عزیز ما هیچ مهم نیست و مشکل دیگر این‌که شما باید دارو را از دواخانه که خود داکترصاحب هدایت می‌دهد، باید خریداری کنید.
مساله بسیار مهم و اصلی این‌ است که داکتران معروف و مشهور اعصاب و روان روزانه بعداز ساعت ۴ بیش از ۳۰ تا ۴۰ و حتا ۵۰ مریض را ویزیت می‌کنند و از هر بیمار ۲۰۰ و یا ۳۰۰ افغانی دریافت می‌کنند یعنی گرفتن فیس دل‌بخواهی است نه این‌که دولت نرخ را تعیین کرده باشد؛ حالا اگر شما ۲۰۰ را ضرب ۴۰ کنید، می‌شود ۸۰۰۰ هزار افغانی یعنی اکثریت داکتران مخصوصاً داکتران عقلی و عصبی روزانه از ۸ تا ۱۰ هزار افغانی درآمد دارند که ماهانه بیش از ۳۰۰ هزار افغانی خواهد شد.
در حقیقت این داکتر صاحبان استند که پول‌های گزافی را از طریق مریض شدن مردم به جیب می‌زنند، میانگین درآمد روزانه شان از ۸ تا ۱۰هزار افغانی است و میلیونرهای اصلی افغانستان هستند.
و ا ما سوال اصلی این است که روند مالیه دهی این داکتران چگونه است؟ زیرا برای ثبت نام بیماران یک میکانیزم و برنامه مشخصی که براساس آن مالیات به جیب دولت واریز شود, وجود ندارد.
اکثریت داکتران برای ثبت نام بیماران شان از کتابچه‌های معمولی استفاده کرده و در آن کتابچه یا یک کاغذی عادی ثبت نام کرده و ویزیت را دریافت می‌کنند.
دفترچه ثبت نام بیماران مهر و امضا ندارد و یا یک دفترچه مانند دفترچه شرکت و موسسات خصوصی رسمی نیست که براساس آن به دولت مالیه پرداخت شود.
با وجود این‌که وزارت مالیه می‌گوید: داکتران مکلف اند در پایان هرسال در فرم اظهار نامه وجه دریافت سالانه خود را ذکر نموده و براساس آن به دولت مالیه پرداخت کنند؛ اما باورها براین است که نوشتن فرم اظهار نامه تضمین کننده پروسه شفاف مالیه دهی نیست.
ولی مسوولان در وزارت مالیه تاکید دارند که اگر اظهار نامه درست و دقیق نوشته نشده باشد, هیات تعیین شده از سوی وزارت مالیه آن را بررسی می‌کند و اگر تخلف صورت گرفته باشد, آن را بررسی و به وزارت گزارش می‌دهند که دراین صورت داکتران متخلف جریمه خواهند شد.
اما آگاهان اقتصادی بدین باور اند که تحویل دهی فرم اظهار نامه که طبق میل داکتران نوشته می‌شود, نمی‌تواند تضمین کننده پروسه شفاف مالیه دهی باشد؛ زیرا داکتران چون نام‌های تعداد مریضانی را که روزانه وزیت می‌کنند در کاغذهای معمولی می نویسند و رسمیت و مهر و امضا ندارد؛ بنابراین بسیار به ساده‌گی می‌توانند مبلغ دریافت شده از سوی مریضان را اندک و ناچیز نوشته و از دادن مالیه فرار نمایند.