برخی پژوهشگران با اشاره به ائتلاف تازه‌تشکیل می‌گویند که به دلیل این‌که چنین ائتلاف‌هایی استراتژیک و مبتنی به برنامه نیست، بنابراین بسیار شکننده‌ و ناپایدار می‌باشد.
احزاب جمعیت اسلامی افغانستان، جنبش اسلامی افغانستان و وحدت اسلامی مردم افغانستان ایتلافی را به نام ‘شورای عالی ائتلاف برای نجات افغانستان ‘ شکل داده‌اند.
عبدالرشید دوستم، معاون اول رییس جمهوری و رهبر جنبش ملی اسلامی، محمد محقق معاون دوم رییس اجرایی و رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان، صلاح‌الدین ربانی وزیر خارجه و رییس حزب جمعیت اسلامی و عطا محمد نور، والی بلخ و رییس اجرایی حزب جمعیت در انقره گردهم آمدند و در پی آن، ایجاد این ائتلاف جدید اعلام شد.
رهبران این سه حزب با انتشار اعلامیه‌یی گفته‌اند که “برای جلوگیری از فروپاشی نظام و هرج و مرج سیاسی و به دلیل شرایط دشوار امنیتی، روند غیرقانونی عملکرد دولت و آسیب‌پذیر شدن شیرازه وحدت ملی”، این سه حزب تصمیم گرفته‌اند تا “شورای عالی ائتلاف برای نجات افغانستان” را ایجاد کنند.
سرپرست دفتر سخنگوی ریاست‌جمهوری، در واکنش به شکل‌گیری این ایتلاف جدید گفته که نسخه‌های کهنه نمی‌توانند شفابخش باشند و تنها طرح بدیل و مناسب می‌تواند در عبور از مشکلات کمک کند؛ بنابراین ایتلاف جدید باید طرح بدیل ارایه کند.
اما برخی از آگاهان سیاسی سخنگوی ریاست‌جمهوری را به فراموشی متهم کرده می‌گویند که این ایتلاف طرح بدیل دارد؛ اما مرتضوی یا متوجه نشده و بی خبر است، یا خود را به بی خبری زده است.
مجیب خلوتگر رییس اجرایی نی می‌گوید: به نظر من مرتضوی دچار مشکل حافظه تاریخی شده، زیرا قبلاً طرح از طرف این ایتلاف ارایه شده، طرح‌های عملی ارایه شده و موارد بسیار عملی در طرح این ایتلاف وجود دارد؛ اما اینکه غنی و عبدالله این طرح‌ها را می‌پذیرند و یا خیر، بحث جدایی است.
او اضافه کرد: زمانی‌که طرح را بخوانید به وضوح می‌بینید که طرح بدیل وجود دارد و حتا در مواردی گفته شد که اگر به خواست‌های آنان عمل نشود، چه باید بکنند، بنابراین نه تنها طرح بدیل، بل راه بیرون رفت نیز وجود دارد.
به گفتۀ خلوتگر: اگر حکومت وحدت ملی بخشی از خواست‌های این ایتلاف را برآورده ساخته و در بخش دیگر از خواست‌های آنان تعلل کند؛ به این معناست که درپی شکستن این ایتلاف است نه تحقق خواست‌های ایتلاف.
او تاکید کرد: اگر غنی و تیم‌اش و حتا داکتر عبدالله در برابر این ایتلاف از خود ایستاده‌گی نشان بدهند و تا زمانی‌که در مخالفت با این ایتلاف قرار داشته باشند، ایتلاف می‌تواند ثابت واستوار باشد.
رییس اجرایی نی گفت: اما تاریخ ثابت کرده که حکومت‌ها همواره یک بخش یا شاخه‌یی از ایتلاف‌ها را با دادن امتیاز جدا ساخته و ایتلاف را برهم زده است؛ بنابراین دوام ایتلاف‌ها بسته‌گی به چگونه‌گی کار گذاران این ایتلاف دارد که چقدر می‌توانند ایستاده‌گی کرده و خواست‌های خود را به کرسی بنشانند.
وی افزود: متاسفانه هم آقای محقق، نور و هم دوستم بارها نشان دادند که به خاطر منافع شان، دارای یک استراتیژی دراز مدت نیستند، مثلاً ما بارها شاهد بودیم که آقای محقق ایتلاف‌هایی را تشکیل دادند و مقاومت‌هایی را در برابر حکومت انجام دادند؛ اما زمانی‌که منافع ابتدایی شان تحقق یافت از مبارزه دست کشیدند، به همین مشکل در مورد آقای دوستم نیز شاهد بودیم و همین طور آقای نور؛ بنابراین نمی‌توان به این ایتلاف‌ها زیاد امیدوار بود.
با این حال، عزیز رفیعی رییس مجتمع جامعه مدنی افغانستان می‌گوید: تشکیل ایتلاف‌ها یک قدم مثبت است؛ اما در افغانستان ایتلاف‌ها همواره برمنافع شخصی استوار بوده تا منافع ملی و استراتیژی دراز مدت؛ بنابراین این ایتلاف‌ها می‌تواند خیلی خطرناک و آسیب‌پذیر باشد.
به گفته رییس مجتمع جامعه مدنی: ایتلاف جدید یک ایتلاف سیاسی پخته نیست و دولت هم یک دولت مشروع و بیرون آمده از آرای مردم نیست، حکومت براساس یک توافق‌نامه سیاسی شکل گرفته؛ بنابراین به اصطلاح عام ما با دو جاهل طرف هستیم و هردو طرف طرحی برای نجات افغانستان ندارند.
او تاکید کرد: و اما چون در افغانستان هرروز فاصله‌های قومی و زبانی بیشتر می‌شود ودر حال رشد است؛ بنابراین یک گام مثبت این ایتلاف نزدیک ساختن اقوام به یکدیگر است و می‌تواند اقوام مخلتف را گرد هم جمع کند.
رفیعی افزود: اما اگر این ایتلاف‌ها و جنبش‌ها ناکام شود، بی‌اعتمادی مردم نسبت به این پروسه‌ها زیاد شده و استبداد اجتماعی و خودکامه‌گی روز به روز افزایش خواهد یافت.
ریاست جمهوری در واکنش به این ایتلاف گفته که از هر اقدام مثبتی که در راستای منافع ملی باشد و از هر گامی که برای آبادانی افغانستان باشد، استقبال می‌کند
واما دفتر داکترعبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت افغانستان تاکنون در این مورد واکنشی نشان نداده است.