احمد ولی مسعود، رییس عمومی بنیاد شهید مسعود، دیروز یکشنبه (۱۶ میزان) در محفلی‌که به مناسبت گرامی‌داشت از روز آموزگار در بنیاد شهید مسعود برگزار شده بود، گفت که تلاش ما این است تا در آینده در نظام آموزش و پرورش و جایگاه سنتی آموزگاران تحول بینادی را ایجاد کنیم.
آقای مسعود افزود که تمام پیشرفت و ترقی کشورها به دست جوانان قرار دارد و آموزش جوانان به دست آموزگاران است. اگر ما خواهان ایجاد تغییرات و تحولات مسالمت‌آمیز هستیم و طرف‌دار شگوفایی نظام سیاسی می‌باشیم، همۀ این موضوعات به نسل جوان و تحصیل یافتۀ کشور ارتباط دارد.
آقای مسعود تأکید کرد که بنیادترین سرمایه‌گذاری بالای آموزگار، دانش آموزان و سامانۀ آموزش و پرورش باید صورت بگیرد که برای تمام اقشار جامعه اهمیت خاص دارد. به باور وی، به هر اندازه‌یی‌ که سرمایه‌گذاری بالای نظام آموزشی به دقت و به اساس نیازمندی‌های روز صورت گیرد، به همان اندازه عدالت، ثبات و آزادی در کشور تأمین می‌شود.
رییس عمومی بنیاد شهید مسعود با تأکید افزود: در حالی‌که سیاست‌های امروز همۀ فرصت‌ها را به هدر داده است، گفت: اگر در آینده در سیاست‌گذاری کشور حرفی داشتیم، آموزگاران و نظام آموزش و پرورش در اولویت ما قرار خواهد داشت.
او گفت: وقتی باورها بر این است که فرهنگ محور یک زنده‌گی سالم است، آموزش و پرورش جان‌مایۀ فرهنگ است. بنابراین، به‌حاطر متحول ساختن کشور نیاز به فرهنگ‌سازی است، اما این امر بدون آموزش و پرورش که جان‌مایه آن را تشکیل می‌دهد صورت گرفته نمی‌تواند.
او با اشاره به زنده‌گی در قرون اولیه انسان، گفت: وقتی انسان‌ها در مغاره‌ها زنده‌گی می‌کردند، برای خوردن چیزی‌هایی پیدا می‌کردند، اما سیر نمی‌شدند و همیشه در جدال بودند. اما پس ایجاد فرهنگ دام‎داری و زراعت انسان‌ها به رفاه رسیدند.
به باور آقای مسعود، در افغانستان با وجود زراعتی بودن این کشور نه تنها فرهنگ زراعتی وجود ندارد، بل این کشور فاقد فرهنگ سیاسی – اجتماعی و گفتمان نیز است تا از طریق آن بتوان تغییرات را در کشور ایجاد کرد. بناَ وقتی می‌توانیم تغییرات را ایجاد کنیم که سرمایه‌گذاری بالای نظام آموزشی صورت بگیرد.
آقای مسعود با بیان این‌که مردم ما امروز به سبب توسعه نیافتن نظام آموزش و پرورش در حالت بحرانی قرار دارد، گفت: افغانستان در چهارراه تمدن‌ها قرار دارد، اما بنا به فقدان فرهنگ‌سازی این کشور نتوانسته از این فرصت استفاده کند.
آقای مسعود خطاب به آموزگاران گفت: فرزندان این کشور در دست‌های شما قرار دارند و شما در گرو فضای سیاسی کشور قرار دارید. چون در حال حاضر آموزش و پرورش، زراعت و فرهنگ در انحصار سیاست‌گران قرار دارند. اما، رهبران سیاسی در انحصار ذهنیت و فضای حاکم کنونی قرار گرفته‌اند و این دور باطل در حال گردش است.
رییس بنیاد شهید مسعود باتأکید به‌ این‌که جوانان داکتران اصلی جامعه هستند و به دردهای این جامعه مرهم می‌نهند، گفت: جوانان باید فضا را برای گفتمان‌های داخلی ایجاد کنند و چالش‌ها را حذف ‌کنند. هم‌چنان، در راهبرد دولت سازی پیشتاز باشند.
آقای مسعود در ادامه با بیان این‌که آموزگاران ره نمایان زنده‌گی، معماران ملت‌سازی و شکل دهندۀ بزرگ کشور هستند، گفت که رستاخیز فرهنگی با فراگیری علم و دانش صورت می‌گیرد.
آٌقای مسعود با انتقاد از بی‌پروایی در مورد آموزش و پرورش در یک‌ونیم دهه اخیر گفت: ما در مورد دورۀ سیاه طالبان که با نظام آموزش و پرورش به‌ویژه با تحصیل دختران که بیش از نصف جامعه را تشکیل می‌دهند، چه‌کردند، صحبت نمی‌کنیم. ما از فساد بزرگ سیاسی در نظام آموزشی و مکاتب خیالی نیز چیزی نمی‌گوییم. از نبود تعمیر برای مکاتب در پایتخت که میلیون‌ها دالر در این زمینه صرف شد نیز نمی‌گوییم. اما پرسش ما از کسانی است که می‌گویند که نظام آموزش و پرورش میراث حکومت گذشته است، در حالی که آنان مهره‌های تصمیم گیرندۀ نظام گذشته بودند. امروز که آموزگاران ما زنده‌گی راحت ندارند، به دلیل‌ تقصیر همین سیاست‌ گران است.
هم‌چنان، اشراق حسینی استاد دانشگاه در این محفل با بیان این‌که گرامی‌داشت از هفتۀ آموزگار در افغانستان به‌شکل سطحی است، گفت: شأن و منزلت آموزگار خیلی بالاتر از گرامی‌داشت‌هایی است که در روزهای خاص صورت می‌‌گیرد.
آقای حسینی افزود که در کشور ما به شکل جدی بالای نظام آموزش و پرورش سرمایه‌گذاری صورت نگرفته است و سیاست‌ بازی‌ها در نظام آموزش و پرورش سبب منحرف‌شدن از مسیری اصلی شده است.
به گفتۀ او، نقش آموزش و پرورش در تمام جوامع بشری به‌ویژه در افغانستان مهم است و به سازی نظام آموزش و پرورش یک ضرورت زنده‌گی است. از آغاز زنده‌گی بشریت وقتی آموزش و پرورش وارد صحنه می‌شود تمدن‌ها معنا پیدا می‌کند. اما در تمدن‌هایی که فرهنگ و آموزش و پرورش وجود ندارد، زمینه‌های توسعه‌ نیز در آن نیست و به زوال رفته‌اند.
او گفت: نظام آموزشی به‌جز از رهایی انسان از جهل و تاریکی چیزی را به‌نام قوم و سمت به رسمیت نمی‌شناسد. نظام آموزشی از یک‌طرف در رهنمایی جامعه نقش بازی می‌کند و از طرفی تأمل انسانی را سازماندهی‌ می‌کند.
به باور او، آموزش و پرورش ظرفیت‌های انسان را چنان بارور می‌سازد که زمینۀ رهایی انسان از جور گرایش‌های قومی و قبیله‌یی، اقتصادی، جورهای توسعه‌ نیاقتگی مساعد می‌شود، به همین منظور است که همۀ دانشمندان رسیدن به رفاه یک جامعه را در ترقی نظام آموزش و پرورش آن دانسته‌اند.
او گفت: آدم اسمیت پدر علم اقتصاد در کتاب ثروت ملل‌ می‌گوید که یکی از ثروت‌های مهم سرمایه‌ منابع بشری است. منابع بشری آنانی هستند که در تولید و مصرف دانش سهم بگیرند. اما امروز یکی از چالش‌های بزرگ ما بحران در سامانۀ آموزش و پرورش است.
از سویی هم، اسدالله کوهستانی مدیر لیسه عالی غلام حیدرخان، گفت: آموزگار تنها موجودی است که برای نجات بشریت تلاش می‌کند.
آقای کوهستانی با انتقاد از رهبران گفت: آموزگاران با هزار چالش مواجه اند و وعهده‌هایی که برای نظام آموزش و پرورش و آموزگاران صورت گرفته است، عملی نشده است. بناَ آموزگاران نمی‌توانند با خاطر آسوده به مکلفیت‌ خود بپردازند.
به گفتۀ او، آموزگار نان، خانه و حتا کرایه‌ موتر ندارد.
هم‌چنان، مسافر یکی از آموزگاران لیسه نسل نو بیان داشت: آموزگاران با مشکلات فراوان در روزگار کنونی قرار دارند.
آقای مسافر افزود که آموزگاران بهترین رهبران و مخترعان جهان را تربیه می‌کنند، اما وضعیت آنان در حاضر در افغانستان در بدتر حالت قرار دارد.