گزارشگر:ضیا ورسجی/ سه شنبه 2 عقرب 1396 - ۰۱ عقرب ۱۳۹۶
افغانستان از لحاظ موقعیت جغرافیایی، یکی از نقطههای وصل کشورهای آسیایی مرکزی محسوب میشود. این موقعیت ژیوپولتیک افغانستان و همسایههای مداخلهگر و قدرتهای اتمی، بخشی از معضلات جنگهای پیهم در افغانستان است. در تشدید جنگ، وحشت و بحران در این کشور، بیشتر دست پاکستانیها دخیل بوده و همیشه از انگشت اتهام با دلایل اثبات شده به سوی پاکستان دراز شده است. این کشور به عنوان یک قدرت اتمی در منطقه از هیچ نوع تلاش برای فروکش کردن افغانستان جهت دستیابی به قدرتهای بزرگ دریغ نخواهد کرد.
از آغاز حکومت موقت تا ختم دورۀ حاکمیت حامد کرزی، افغانستان در تلاش نمایش چهرۀ دوست و همکار با پاکستانیها بوده، اما پاسخ آن کشور به گونۀ دیگری ایجاد وحشت و کشتار بیرحمانه همراه بوده است و سفرهای متعددی که حامد کرزی به آن کشور داشت با تأسف نتایج معکوسی را به همراه داشت. پس از ایجاد حکومت وحدت ملی و وعدههای رییس حکومت وحدت ملی مبنی بر تغییر رویکرد سیاست خارجی افغانستان در پیوند به پاکستان و کشورهای منطقه، با تأسف پس از چند ماهی حلف وفاداری، رییس حکومت به اسلامآباد و سپس به پایگاه ارتش آن کشور رفت و وعدههای میانتهی از سوی آنان، حکومت را بار دیگر نیز خوشبین ساخت که بعدها نتایج ملموسی نیز در پی نداشت؛ بلکه جنگ بیشتر و بیشتر شدت گرفت.
اعلان استراتیژِی جدیِ دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا، در پیوند به کشورهای آسیاسی به ویژه رویکرد حضور و جنگ آمریکایی در افغانستان، خلاف انتظار پاکستان بود، چون این کشور را امریکا مورد انتقاد تندی قرار داده و حامی تروریسم وانمود کرد. اظهارات اخیرِ نخستوزیر پاکستاد در پیوند به دست داشتن پاکستانیها در حمله بر چهارراهی زنبق دال بر حمایت پاکستان از گروههای هراسافگن در افغانستان شد که در نتیجۀ پیشنهاد شاهد خاقان عباسی، نخستوزیر پاکستان در حاشیۀ نشست سالانۀ سازمان ملل متحد در نیویورک، برای ملاقات با دونالد ترمپ از سوی ترمپ رد شد و عباسی با معاون رییسجمهور امریکا ملاقات کرد. رد این خواست و بعدش سفر اخیر جیمز متیس وزیر دفاع امریکا و ینس ستوتنبرگ، دبیر کُل ناتو به هند به عنوان رقیب سرسخت پاکستان و بعد افغانستان جهت ارزیابی از وضعیت، نگرانی پاکستانیها را نسبت به تغییر رویکرد جنگ امریکاییها در افغانستان علیه گروههای دخیل در جنگ افغانستان و حامیان این گروه تشدید بخشید.
پاکستانیها با درک وضعیت منطقه، شناختشان از وضعیت افغانستان و پیشامد فصل صلح و کاهش یافتن جنگ در فصل تیرماه و زمستان با نشان دادن چراغ سبز به پیشنهاد رییس حکومت وحدت ملی در سخنرانیاش در مقر سازمان ملل متحد برای ایجاد روند مذاکره دولت با دولت و نشست خبری مشترک اشرف غنی با وزیر دفاع جیمز متیس و دبیر کل ناتو در کابل مبنی بر اینکه حالا توپ در میدان پاکستان است که چگونه بازی را تغییر خواهند داد، پاکستانیها را واداشت تا جنرال قمر جاوید باجوه، رییس ستاد ارتش این کشور را به افغانستان بفرستند. تا بتوانند باشدت گرفتن سرما در افغانستان، در آغازین روزهای فصل تیرماه یک نوع خوشبینی فریبنده را میان رهبران حکومت وحدت ملی و شماری از سیاستمداران این کشور ایجاد کنند که تا این دم این نوع عملکرد فریبنده بوده است.
باورها بر این است که هیچگاهی پاکستان در همسایهگی خود خواهان یک کشور آرام و قدرتمندی مانند افغانستان نیست و نخواهد بود؛ آنگونه که مقامهای پاکستان اعلان کرده اند، در صورت حضور نظامی هندوستان در افغانستان برای ناآرامی این کشور از هیچ گزینهیی دریغ نمیکنند و آنچه پاکستانیها را فعلاً به بلند کردن چراغ سبز برای ازسرگیری روند گفتوگو و مذاکره در افغانستان واداشته است، اعلان استراتیژی امریکا و آغاز فصل تیر ماه و هُشدار سردی هوا است. باید یاد آوری کرد که سفر اخیر جنرال باجوه به افغانستان به معنای چرخش سیاست پاکستانیها در برابر افغانستان نه، بلکه به دلیل فشار و تهدید ترامپ است. او آماده است تا برای یک سفر فریبنده بار دیگر از امریکاییها مکافات و باج بگیرد. گرچند به عنوان یک شهروند، حضور رییس ستاد ارتش پاکستان را در افغانستان به فال نیک میگیرم و امیدوارم از این آزمون و زمان حساس حکومت افغانستان موفقانه بهدر آید و روایت ضد پاکستانی که اندکی به حکومت اعتبار بخشیده، با یک سفر کوتاه و چند ساعته و آنهم سراسر پیشانیترشی و اضطراب کلان توصیف نکرده و این سفر را یک دستآورد بزرگ برای افغانستان بدانیم و با دید واقعبینانه پا به پیش بگذاریم تا باشد یک افغانستان با ثبات و امن در آینده داشته باشیم.
به امید یک افغانستان با صلابت و امن.
Comments are closed.