دیروز رهبران دولت وحدت ملی، به مراکز ثبت‌نامِ رای‌دهنده‌گان رفته و این روند را افتتاح کردند. آن‌ها از مردم خواستند که در پروسۀ ثبت‌نام شرکت کنند و به نامزدانِ مورد نظرشان رای بدهند. ثبت‌نامِ رای‌دهنده‌گان در انتخابات‌هایِ قبلی وجود نداشته است و این‌که چنین روندی می‌تواند به شفافیت در انتخاباتِ پیشِ رو کمک کند، هنوز مشخص نیست؛ اما این نخستین گام برای برگزاری انتخابات است که می‌تواند در سه مرحله به ترتیب ولایت‌ها، ولسوالی‌ها و روستاها به اتمام برسد.
اولین قدم برای برگزاری انتخابات پارلمانی درحالی برداشته شده است که رهبران دولت وحدت ملی از همین حالا و قبل از کمپاین‌های نامزدان انتخابات پارلمانی، کمپاین انتخابات ریاست‌جمهوری‌شان را به‌راه انداخته‌اند. آقای غنی، اخیراً افتتاح برخی از پروژه‌های مهم در کشور را به مبحثِ انتخابات گره زده و همین‌گونه رییس اجرایی تلاش‌هایی را به هدف تبلیغاتِ انتخاباتی رونما ساخته ‌است. در همین حال، احزاب و سازمان‌ها و جریان‌های سیاسی نیز سعی دارند که در انتخابات پیش رو، روی سهم و جایگاهِ خودشان بحث و تبادل نظر کنند.
این‌همه درحالی‌ست که مردم افغانستان به دلیلِ تجاربِ تلخی که از انتخابات گذشتۀ ریاست‌جمهوری و پارلمانی دارند، هنوز علاقه‌یی به رفتن به پروسۀ ثبت‌نام و در نهایت حضور در پای صندوق‌های رای نیافته‌اند. تقلباتی که در انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته صورت گرفته است، چنان بر ذهن و روانِ مردم سایه افکنده‌ که دیگر آن‌ها به برگزاری یک انتخاباتِ سالم و متفاوت از گذشته امیدوار نیستند. مردم فکر می‌کنند که آرایِ آن‌ها بارِ دیگر قربانیِ تقلبِ متقلبان ـ به‌ویژه متقلبانِ انتخابات ریاست‌جمهوری ـ می‌گردد. از همین‌رو احتمال می‌رود که حضور مردم در روند ثبت‌نامِ رای‌دهنده‌گان و سپس در انتخابات پیش رو، به مراتب کمتر از حضور آنان در انتخابات‌های قبلی باشد. تنها راه برای علاقه‌مند‌سازیِ مردم به انتخابات و پذیرشِ زحمتِ ثبت‌نام در آن این است که ضمانت‌هایِ موثق و مستحکمی برای رعایتِ عدالت و شفافیت در انتخابات فراهم گردد. مسلماً چنین ضمانتی را نه حکومت می‌تواند فراهم آورد و نه نامزدان انتخاباتی، فقط مراجع معتبرِ بین‌المللی به‌ویژه سازمان ملل می‌توانند این اعتمادِ ساقط‌شده را دوباره بازگردانند.
شاید برخی‌ها چنین استدلال کنند که نامزدان انتخاباتِ پارلمانی و ریاست‌جمهوری با تبلیغات و مصارفِ انبوه در این راه می‌توانند مردم را به پای صندوق‌های رای بکشانند، اما چنین امیدواری‌یی از آن‌جا خام می‌نماید که وقتی مردم از همین حالا و قبل از پایانِ مهلت ثبت‌نام به مراکز ثبت‌نام نروند، چگونه می‌‌توانند در روز انتخابات ـ بر فرض اثرگذاری تبلیغاتِ نامزدان ـ آرای‌شان را به صندوق‌ها بریزند.
در کنار این عوامل، گفتنی‌ست که پروسۀ ثبت‌نامِ رای‌دهنده‌گان نیز با خطرِ سیاسی‌شدن و تقلباتِ جدید مواجه است. نفوس‌شماری هوایی و ارایۀ آمار و ارقام‌های تازه و مغشوش از جمعیتِ ولایات، از نظر اکثریتِ مردمِ افغانستان مقدماتی جدی برای اجرایِ تقلباتِ تازه است. در این نفوس‌شماری، جمعیتِ شماری از ولایات در شمالِ کشور کاهش و جمعیت شماری از ولایات در جنوب و شرق افزایش یافته است. این افزایش و کاهش، مسلماً افزایش و کاهش در شمار واجدین شرایط برای رای‌دهی در این مناطق نیز شمرده می‌شود. توزیع شناس‌نامه‌های کاغذی برای واجدینِ جدیدِ شرایط رای‌دهی و همچنین ثبت‌نامِ رای‌دهنده‌گان می‌تواند بر همین مبنا صورت بگیرد و حلقاتِ سیاسیِ خاصی را در داخل و بیرون از حکومت به تقلب سوق دهد.
این دغدغه‌ها و احتمالات، همه از تجاربِ تلخِ انتخابات‌هایِ گذشته و تقلباتِ وسیعِ صورت‌گرفته در آن‌ها آب می‌خورد. حکومت از این نگرانی‌ها کاملاً آگاه است و مسوولیت دارد برای رفعِ آن‌ها اقدام نماید. اما از آن‌جا که حکومت همواره خود در تقلبات دست داشته و حتا آن‌ را سازمان‌دهی کرده، بهترین وسیله برای اعادۀ اعتمادِ مردم به انتخابات، به‌ویژه انتخابات ریاست‌جمهوری، درخواستِ یاری از سازمان ملل در این زمینه است. حکومت (البته اگر صداقت و خیراندیشی دارد) و احزاب و جریان‌هایِ سیاسی می‌توانند رسماً از سازمان ملل و جامعۀ جهانی برای تضمینِ سلامت و شفافیت در انتخابات، درخواستِ یاری و مشارکت کنند.