پس از بازگشت جنرال عبدالرشید دوستم معاون نخست ریاست جمهوری از ترکیه، ایتلاف جدید سیاسی زیرنام « ایتلاف بزرگ ملی» طی همایشی در کابل رسما اعلام موجودیت کرد. اعضای این ایتلاف را جنرال دوستم معاون نخست ریاست جمهوری، عطامحمد نور والی پیشین بلخ و رییس اجرای جمعیت اسلامی، احمد ضیأ مسعود معاون پیشین ریاست جمهوری، صلاح‌الدین ربانی وزیرخارجه، محمد محقق معاون دوم ریاست اجرائیه، محمد یونس قانونی معاون پشیین ریاست جمهوری، اسماعیل خان وزیر پیشین انزژی و آب، همایون همایون معاون نخست پارلمان و در مجموع ۳۵ جریان سیاسی دیگر تشکیل میدهند. رهبران ائتلاف در این همایش کارکردهای حکومت وحدت ملی و کمیسیون مستقل انتخابات را مورد نقد قرار دادند و هدف این ایتلاف را معرفی کاندید واحد ریاست‌جمهوری، تغییر سیستم نظام انتخاباتی از «رای واحد غیرقابل انتقال» به «رای واحد قابل انتقال» ویا حزبی شدن نظام انتخاباتی عنوان کرده اند. گرچه پیش از این هم شاهد شکل گیری ایتلاف های سیاسی از سوی برخی ازاعضای این ایتلاف بودیم که آخرین مورد آن را می توان به تشکیل ایتلاف «جبهه ملی» میان احمد ضیأ مسعود، دوستم و محمد محقق اشاره کرد که همزمان با برگذاری انتخابات ریاست جمهوری فروپاشید.
شکل‌گیری اپوزیسیون سیاسی در نظام‌های دموکراتیک امر معمول، ضروری و حق قانونی تمامی احزاب و جریان های سیاسی به حساب می‌آید که وظایف مهم آن را نظارت بر عملکرد دولت، نقد کارکردهای تیم بر سراقتدار و ارائه برنامه های بهتر برای رسیدن به قدرت تشکیل میدهد. اما در افغانستان به دلیل قانونشکنی و عدم رعایت قانون از سوی حکومت، ایتلاف ها و اپوزیسیون ها نیز همواره بدون در نظرداشت و ظایف اصلی و فلسفه وجودی خویش شکل گرفته است. امر معمول و پذیرفته شده در تشکیل اپوزیسیون اینست که چهره ها و احزابی که ایتلاف مخالف حکومت را شکل میدهند خودشان در تیم خارج از حلقه حکومت باشند که از اصل و مبنا با برنامه ها و شیوه کاری تیم برسر اقتدار مخالف باشند نه اینکه هروقت منافع فردی مورد تهدید قرارگرفت از درون حلقه یی بر سر اقتدار «اپوزیسیون» سر بلند کنند و ایجاد ایتلاف با چنین شیوه های خلاف آموزه های حقوقی و روند رایج در جهان امروزاست.
کارشناسان ایجاد ایتلاف ( اپوزیسیون) از درون تیم بر سر اقتدار را نشانه پوسیدگی و فروپاشی حکومت وحدت ملی ارزیابی و از سوی دیگر در مورد پایداری و تداوم چنین ایتلاف هایی که بتوانند اهداف شان را عملی بسازند؛ باورمند نبوده و تجربه نا کام توصیف می کنند.
اشراق حسینی استاد دانشگاه تشکیل ایتلاف جدید را نشانه فروپاشی حکومت وحدت ملی میداند و وی می‌گوید: کسانی که این ایتلاف را شکل داده اند نیروهایی اند که از درون نظام برخواسته و فعلا در برابر حکومت و تیم ارگ قرار دارد و حکومتی که معاون اول و وزیرخارجه اش در صف اپوزیسیون باشند، نشانه‌ی‌ فروپاشی و ازهم پاشیده‌گی آن قابل پیش بینی است. آقای اشراق همچنین تشکیل ایتلاف جدید را ناپایدار و بی ثبات عنوان کرد: نیروهای که ایتلاف جدید را شکل و گرد هم جمع شده اند، نه براساس ارزش ها و برنامه مشترک، بلکه به خاطر حفظ منافع شخصی است؛ چون در این ایتلاف افرادی کنار هم قرار گرفته اند که هیج سنخیت با یک دیگر ندارند و از بنیادگرا ها تا لبرالیست ها در ساختار این ایتلاف حضور دارد و عامل پیوند باید باور به ارزش ها ی مشترک باشد نه شخص محور.
یکی دیگر از استادان دانشگاه که نخواست نامش گرفته شود عملکرد قوم محورانه آقای غنی را عامل ایجاد ایتلاف از درون حکومت خواند و تاکید کرد: گرچه ایتلاف جدید که به وجود آمده با معیار حقوقی زیاد هم خوانی ندارد، نباید فراموش کرد که عامل پیدایش آن عملکرد های قوم گرایانه آقای غنی است و گسترش نارضایتی از درون حکومت زمینه های زوال و فروپاشی حکومت وحدت ملی را فراهم کرده است. این استاد دانشگاه بقاء و ماندگاری ایتلاف جدید را به دور از احتمال نمی داند و معتقد است که فشارهای ناشی از سوی تیم ارگ که با انگیزه های قومی صورت می گیرد، دوام و اتحاد ایتلاف جدید را تقویت می بخشد.