احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران/ یک شنبه 8 میزان 1397 - ۰۷ میزان ۱۳۹۷
موضوع برگزاری انتخاباتِ پارلمانی ظاهراً حکومت را مجبور کرده که با پا درمیانیِ عربستان سعودی با نمایندهگانِ طالبان در این کشور دیدار کرده و از این گروه بخواهد که در برگزاری آرامِ انتخابات همکاری کند. هرچند هنوز زمانِ این دیدار مشخص نشده ولی به نظر میرسد که بازهم طالبان تلاش دارند که از این فرصت به نفعِ خود استفاده کنند. گزارشها میرسانند که طالبان در پاسخ به چنین درخواستی، خواهان رهاییِ زندانیانِ خود شدهاند. علاوه بر اینکه احتمال پذیرش این درخواستِ طالبان از سوی حکومت وجود دارد، طالبان استفادههای دیگری نیز میتوانند از چنین دیداری ببرند.
بحث تنها تأمین امنیت انتخابات نیست، طالبان تلاش میکنند که از این دیدار و در خواست به عنوان فرصت استفاده کرده، یک بارِ دیگر خود را در صحنۀ منطقهیی و بینالمللی نشان دهند. طالبان بازی خطرناکی را در افغانستان به پیش میبرند؛ از یکسو در حال نبرد با حکومت قرار دارند که صدمۀ اصلی آن را مردم میبینند و از سوی دیگر به شدت در عرصۀ دیپلوماتیک فعال شدهاند. روسیه و امریکا به عنوان دو رقیبِ سرسخت در مسایل منطقهیی و بینالمللی هر کدام به نوبۀ خود در حال گفتوگو و چانهزنی با گروه طالبان استند. از یکطرف بحث کنفرانس مسکو در میان است و از طرف دیگر امریکاییها به صورتِ مستقیم با برخی افراد طالبان دید و باز دید دارند.
روسیه نگران نفوذ داعش از مرزهای افغانستان به کشورهای آسیای میانه است و امریکا نگرانِ اینکه جنگ افغانستان را به صورت قطعی به حریفهای منطقهییِ خود ببازد. سرگی لاوروف وزیر خارجۀ روسیه در حاشیۀ ۷۳مین نشست سازمان ملل به صورتِ علنی از چنین نگرانییی پرده برداشت. او گفت که برخی کشورها تلاش دارند که گروه داعش را از طریق افغانستان به کشورهای آسیای میانه انتقال دهند. او افزود چنین برنامهیی مردود است و داعش باید کاملاً نابود شود. این سخنان نشان میدهد که روسیه به حریفِ امریکاییِ خود چندان اعتماد ندارد و فکر میکند که امریکاییها پس از شکست داعش در سوریه، با انتقال افراد این گروه به محدودۀ نفوذ استراتژیکِ روسیه، در پی تهدید منافع این کشور هستند.
از جانب دیگر هیچ اطمینانی وجود ندارد که طالبان در صورت دیدار با نمایندهگان حکومت در عربستان سعودی دست از تهدید انتخابات پارلمانی بردارند. تجربۀ انتخاباتهای گذشته نشان داده است که طالبان حتا در صورت پذیرش عدم حمله به مراکز رایدهی و رایدهندهگان، بازهم به عنوان تهدید در برابر انتخابات شناخته میشوند. البته گروه طالبان در افغانستان خلاف آنچه که رهبریِ آن مدعی آن است، یک گروه منسجم و دارای رهبری واحد نیست. گروه طالبان در درونِ خود به گروههای متعددی تقسیم شده که هر کدام در مناطق مختلف افغانستان، هدفهای خاصِ خود را دنبال میکنند. بیشترِ این گروهها که خود را منتسب به طالبان میدانند، در اکثر مواقع در مخالفت با گروهها و دستههای مسلحِ دیگر قرار میگیرند و جنگشان بیشتر یک جنگِ انتقامجویانه بر سرِ منافع شخصیشان است.
حکومت افغانستان به جای اینکه خود به تأمین امنیتِ انتخابات به صورتِ کامل و برنامهریزیشده اقدام کنـد و نشان دهد که حکومتی قدرتمند و مقتدر است، با توسل به گروه طالبان آنهم با میانجی یک کشور دیگر، ضعفِ خود را به نمایش میگذارد. باج دادن به طالبان به هیچ صورت کمکی به برگزاری انتخابات نمیکند. این گروه در مناطقی که نفوذ دارد، از برگزاری انتخاباتِ شفاف و عادلانه جلوگیری میکند و حتا احتمال دارد که باعث عدم برگزاری آن شود.
باج دادن به طالبان علاوه بر اینکه وضعیتِ این گروه را از نظر سیاسی ارتقا میبخشد، عملاً به تقویتِ آن کمک میکند. شاید طالبان در ظاهر بپذیرند که خطری برای برگزاری انتخابات نباشند، ولی از کجا معلوم که این گروه در پی چنین فرصتی نبوده باشد که به سربازگیری و بازتقویتِ خود بکوشد. گاهی متأسفانه حکومت خود در دادنِ فرصت به طالبان پیشقدم میشود و آنچه را که این گروه آرزوی آن را دارد، در اختیارش قرار میدهد. با چنین رویکردی نمیتوان برای صلح و تأمین امنیت سراسری در کشور روزشماری کرد. این فرصتها به صورتِ یکجانبه به تقویت و بازتولید جنگ در کشور کمک میکنند.
حکومت افغانستان به جای دادن چنین فرصتی به طالبان، باید راههای دیگری را طی یک سالِ گذشته که بحث برگزاری انتخابات مطرح بود، جستوجو میکرد. اینگونه نیست که هیچ راهی برای برگزاری انتخاباتِ آرام در کشور وجود نداشته باشد. راههای متعددی برای این امر وجود دارند که حکومت یا نخواست که به آنها توسل جوید و یا اینکه واقعاً مدیریتِ کشور را از دست داده است. هر کدام از این دو مورد اگر صحت داشته باشند که بحث پنجاه ـ پنجاه مطرح میشود، آنی که در این معادله ضرر کرده، حکومت افغانستان بوده است. به شرط این که حکومت افغانستان و به ویژه جناح ارگ تقویتِ طالبان را یک ضرر برآورد کرده باشد. ورنه اگر به صورتِ عمدی برنامههایی برای قدرتمند نشان دادن طالبان وجود داشته باشد، در آن صورت باید اذعان کرد که ارگ در برنامۀ خود موفق بوده است ولی این برنامه به هیچ صورت به تأمین امنیت و برگزاری انتخابات سالم نمیانجامد. شاید برای تقلب و جعلکاری در انتخابات پارلمانی به حکومت افغانستان مُمد واقع شود!
Comments are closed.