ماندگار- شماری از سیاست‌مداران کشور یک بار دیگر بر تغییر نظام سیاسی تأکید کرده و می‌گویند که متمرکز شدن قدرت یکی از علت‌های توسعه نیافته‌گی افغانستان می‌باشد.

به باور آنان، نظام متمرکز در سال‌های اخیر باعث تشنج و بحران در کشور شده است.

آنان که در گفتمانِ «نقش و جایگاه توزیع قدرت سیاسی در ایجاد هویت ملی» صحبت می‌کردند، گفتند که امروز بیشتر از هر زمان دیگری افغانستان نیازمند تغییر ساختار سیاسی است.

گفتمانِ «نقش و جایگاه توزیع قدرت سیاسی در ایجاد هویت ملی» که به روز پنج‌شنبۀ هفتۀ گذشته از سوی سازمان نخبگان افغانستان برگزار در کابل شده بود، در آن ده‌ها تن از پژوهشگران، سیاست‌مداران و دانشگاهیان اشتراک داشتند.

مسوولان در سازمان نخبگان افغانستان می‌گویند که آنان به عنوان یک نهاد اجتماعی که باورمند به ایجاد یک جامعه مترقی و مرفه می‌باشند تا بستری مناسب برای تحقق این امر فراهم گردد.

حسام‌الدین تالقانی، رییس سازمان نخبگان افغانستان می‌گوید: شناسایی نخبگان در داخل و خارج از کشور و ایجاد هماهنگی میان آنان از اهداف مهم سازمان می‌باشد، زیرا رشد و توسعه کشور متضمن استفاده از ظرفیت نخبگان در بخش‌های مختلف است.

دُکتر محمدنظیف شهرانی نخستین سخنران این گفتمان در سخنان خود به هویت‌ها و علت سیاسی شدن آن در فرهنگ معاصر افغانستان پرداخته و ابعاد مختلف این بحث را به تحلیل گرفت.

او سیاسی شدن هویت‌ها در افغانستان را سوءاستفاده و رسیدن به قدرت عنوان کرد. به باور او، نیاز است تا هویت‌های افغانستان به ارزش تبدیل شوند و این ارزش‌ها باید معیار کلان هویتی برای یک ملت محسوب شود.

محمدیونس قانونی، معاون پیشین ریاست‌جمهوری در این گفتمان گفت: “جامعۀ افغانستان به عنوان جامعه‌یی که در آن تکثر قومی، مذهبی و سیاسی شناخته شده است باید ساختار وجود داشته باشد که همه خود را در آن ببینند و احساس حضور داشته باشند”.

آقای قانونی که نقطه ضعف‌های نظام ریاست متمرکز را بر می‌شمرد، گفت: “به همین خاطر بود که در تمام مراحل تسوید، تدقیق و تصویب قانون اساسی از ساختار پارلمانی دفاع کردیم و از تمام اقدام برای نهادینه‌سازی دموکراسی حمایت کردیم”.

معاون پیشین ریاست‌جمهوری تأکید کرد برای توسعه یافتن افغانستان و بالا رفتن میزان رضایت شهروندان از حکومت، نیاز به تغییر نظام سیاسی بیشتر از هر زمان دیگری متصور است.

آقای قانونی، با تأکید بر حل مساله هویت‌های قومی در افغانستان، از نخبگان سیاسی خواست تا با راه‌اندازی گفتمان‌های علمی به این مسأله راه حل‌های منطقی پیدا کنند.

در این حال، عبدالغفور لیوال مشاور ارشد رییس حکومت وحدت ملی در این نشست، فاصله گرفتن از تعصب را مهمترین عامل پیدا کردن هویت ملی خوانده و اشاره کرد: در جامعۀ افغانستان هنوز فرصت و شرایط توزیع قدرت سیاسی وجود ندارد، زیرا نبود امنیت و عدم تفکیک نظام اداری از ساختار نظامی در نظام سیاسی این موضوع را با چالش مواجه ساخته و باید در قدم نخست نظام سیاسی را از وضعیت نظامی تفکیک کرد و سپس به ساختار سیاسی با رویکرد دموکراتیک پرداخته شود.

این گفتمان با خوانش قطع‌نامه‌یی به پایان رسید. در بخشی از این قطع‌نامه آمده است: در تاریخ معاصر افغانستان حکومت‌های ملی و مردمی وجود نداشته است و مشارکت سیاسی تحقق پیدا نکرد؛ هویت ملی با ایجاد گفتمان‌های کلان علمی تحقق پیدا می‌کند، اندرزهای اخلاق هیچ کمکی به این کار نمی‌کند.