بحث گفت‌وگوهای صلح در هفده ‌سال گذشته به این پیمانه جدی نبوده است. وارد شدنِ روسیه، امریکا و کشورهای دیگر به قضیۀ صلح افغانستان و تلاش‌هایی که صورت می‌گیرد، نشان می‌دهد که افغانستان باید شاهد تحولاتِ جدیدی باشد. به نظر می‌رسد که امریکا به دلایلِ زیادی سعی می‌کند وضعیتِ موجود را تغییر بدهد و کشورهای منطقه هم به همین مسـیر روان اند. تنها مسالۀ باقی‌مانده این است که پاکستان نخواهد و نگذارد. گفت‌وگوهای صلح همان‎گونه‌یی که خلیل‌زاد نمایندۀ خاصِ امریکا در روند صلح با طالبان ـ در نشستی با شماری از مسوولانِ رسانه‌ها در سفارت امریکا در کابل در آغاز مأموریت جدیدش ـ مطرح کرده بود، بحثی بسیار جدی برای امریکا و ادارۀ ترامپ است.
اکنون این قضیه با ‌شدتِ زیادی به پیش برده شده است و کشور روسیه هم از ‌طرفِ دیگر آن را دنبال می‌کند. با این حال به نظر می‌رسد که این رقابت بتواند میان امریکا و روسیه به یک تعامل بر سرِ طالبان و بحث صلح با آنان تبدیل شود و طالبان دوباره به صحنۀ سیاسی برگردند. این تلاش‌ها و با چنین نتایج احتمالی، درحالی جریان دارد که هیچ توجهی به بحث مخالفانِ طالبان و آنانی که در برابر طالبان قرار داشته‌اند و قرار دارند، صورت نگرفته است. به همین دلیل، آن اعتراضات از یک‌طرف آفتابی نشده‌اند که نشود چنین دریافت گردد که مردمانی در افغانستان مخالفِ صلح اند و از جانب دیگر در برابر برنامه‌های جهان قرار دارند. اما این اعتراض‌ها در شکل‌های پنهانیِ خودش همچنان ادامه دارد، به‌خصوص نگرانی‌هایی در میان مخالفان سنتی طالبان و مخالفانِ امروزِ آنان افزایش یافته است.
اکنون تشویش از طالبان به شکلِ بی‌پیشینه‌یی افزایش یافته است؛ زیرا برخی‌ها باور دارند که با ورود مجدد طالبان که نیروهای خارجی وادار به خروج از افغانستان می‌شوند، طالبان حسِ غرور‌آمیزی خواهند یافت و در همسویی با گروه‌های افراطی قومی به تصفیۀ این کشور می‌پردازند و این وضعیت باید قبل از این‌که عملی شود، مورد مطالعه قرار گرفته و اقداماتی در برابر آن سامان داده شود. به این خاطر ذهنیت شکل دادنِ یک مقاومتِ جدید در برابر طالبان از همین اکنون به‌شدت مطرح است. چرا که مخالفان سنتی و امروزِ طالبان فکر می‌کنند که با وارد شدن طالبان، درگیر یک سلسله معضلات و مشکلاتِ دوام‌دار خواهند شد.
اتفاقاتِ مالستان و جاغوری و حوادثِ قندوز و برخی جاهایِ دیگر در کشور در سال‌ها و ماه‌ها و روزهای نزدیک سبب شده است که هراسِ جدیدی از طالبان در دلِ همه ایجاد شود. اکنون دریافتِ عمومی این است که جهان افغانستان را به طالبان و پاکستان برای یک مدتِ طولانی واگذار می‌کند؛ زیرا امریکا ذیلِ این‌ عنوان که در مسایلِ داخلی افغانستان مداخله نمی‌کند، افغانستان را برای حداقل یک دهۀ دیگر فراموش خواهد کرد. در چنین صورتی چیزی که در افغانستان ادامه خواهد یافت، همان جنگ و بدبختی است. بنابراین پیشنهاد ما این است که امریکا، روسیه و هر کشوری که پیرامونِ جنگ‌وصلح افغانستان عملاً کار می‌کنند، در صورتی که به بحث صلح در افغانستان می‌اندیشند، باید اعتراضاتِ پنهان را نادیده نگیرند و به حلِ آن از همین حالا توجه کنند.
اگر تجربه این است که فراموش کردن و نادیده گرفتنِ طالبان در بُنِ اول سبب ادامۀ جنگ در این هفده سال شده است، باید توجه داشته باشند که مخالفانِ طالبان و دهنیتِ عامۀ مردم را با توجه به انتباهی که از طالبان دارند، در این مرحله نادیده نگیرند. زیرا فردا که طالبان به قوت برگردند، هیچ تضمینی وجود ندارد که به حذف دیگران نیاندیشند و به انتقام‌گیری نپردازند. نفس این ذهنیت کافی است که جنگ به صورتی دیگر ادامه پیدا کند؛ بماند این‌که بدون چنین صورتی، دامنِ جنگ همچنان برای مدت‌های دیگر حتا در برگشتن طالبان گسترده خواهد بود.