اخیراً کشور کانادا اعلامِ آماده‌گی کرده است که برای اهل هنود و سیکِ افغانستان زمینۀ پناهنده‌گی و شهروندی را فراهم می‌کند.
هزاران تن از اهل هنودِ افغانستان علی‌رغمِ دلبسته‌گی‌هایِ فراوانی که به افغانستان دارند، اکنون تلاش می‌کنند که از فرصتِ دست داده استفاده کرده و وطنِ ‌آبایی‌شان را به قصد یکی از امن‌ترین و آزادترین کشورهای دنیا ـ کانادا ـ ترک بگویند. شاید فرداهایِ دیگر برای نسل‌های بعدیِ این گروه، کانادا وطنِ اصلی گردد و افغانستان به عنوان خاطراتِ پدران‌شان به فراموشی سپرده شود. از همین‌رو در این روزها در شبکه‌های اجتماعی بحث‌ها و سروصداهایی به‌راه افتاده است که چرا اهل هنود و سیکِ افغاستان از فراخوانِ کانادا استقبال می‌کنند؟
واقعیتِ مسأله این است که این گروه از مردمانِ کشور که متعلق به یک قوم و دینِ خاص اند، از سال‌های دور و دراز به این طرف در مشکلات و تنگنا‌ها قرار داشته و همواره با توهین‌ها و تعصباتِ ساختاری مواجه بوده‌اند. اما در سی‌ سال گذشته، با رسیدن پای افراطیت به افغانستان، این گروه با مشکلاتِ شدیدتر و تبعیضات روزافزون‌تر روبه‌رو شده‌اند. درحالی‌که این مردمان قرن‌ها در افغانستان به عنوان سرزمینِ آبایی‌شان زنده‌گی کرده و همدوش برادرانِ مسلمان‌شان، خدماتِ شایانی را به این سرزمین صورت داده‌اند.
در روزگاران گذشته، در افغانستان اکثریتِ مسلمان با اقلیت‌های مسیحی، یهودی و سیک و اهل هنود در کنار هم در فضایِ دوستی و برابری زنده‌گی کرده‌اند؛ اما حالا از یهودان و مسیحیانِ افغانستان جز چند نشانِ تاریخی چیزی باقی نمانده و اهل هنود و سیک هم به دلایلی که واضح است، در آستانۀ کوچ و سفر قرار گرفته‌اند. مظالمی که در این سال‌ها بر این گروه دینی رفته، امان و طاقت‌شان را ربوده ‌است. برخوردهای تبعیض‌آمیز و نفرت‌انگیزی که با آنان در عصر دموکراسی صورت گرفته، حتا در حاکمیتِ استبدادی عبدالرحمن‌خان وجود نداشته است. این بدین معناست که مردم با گذشتِ زمان افراطی‌تر شده‌اند و این گروه دینی را از چند سال به این طرف در خفقانی قرار داده‌اند که حتا در انجام مراسم دینی و آتش‌سپاریِ مُرده‌های‌شان با دشواری و وحشت مواجه می‌گردند. چنانکه در پارلمانِ افغانستان که می‌باید خانۀ ملت و برابری و برادری باشد، صدایی بلند شد مبنی بر اینکه باید این گروه دینی جزیه‌ بپردازند؛ مسأله‌یی که البته با واکنش‌های شدیدی نیز روبه‌رو شد.
این تبعیض‌هایِ مداوم و نفرت‌انگیز با اهل هنود و نیز افزایش جنگ و رشد گروه‌های افراطی و دیگرستیز فرصتی را فراهم کرد تا کانادا آماده شود که این پارۀ اجتماعِ افغانستان را با آغوشِ باز بپذیرد. این وضعیت اما دو پیـامِ بسیار واضح دارد؛ اول اینکه آنانی که در افغانستان به دلایل مذهبی راحت نیستند و همیشه در تبعیض به‌سر می‌برند، بایستی به جایِ دیگری کوچ کنند و برای خود زنده‌گیِ نوی بسازند که زیبندۀشان باشد. دوم اینکه برای مردم و دولت افغانستان جای بسیار تأسف است که جامعه را به گونه‌یی سامان داده‌اند که یک بخش از مردمانِ این سرزمین به دلیل تبعیضاتی که بر آن‌ها می‌رود، از کشور رختِ سفر می‌بندند و در هزاران کیلومتر دورتر پناه می‌یابند و به این ترتیب، کشوری که روزگاری مهد مردمانی با ادیانِ مختلف بوده، با رفتن اهل هنود و سیک یک‌دست و یک‌رنگ می‌گردد.
این یک‌رنگیِ دینی شاید برای افراطیان خوشایند و قابل تحسین باشد؛ اما نگرانی این است که وضعیت پیش‌آمده، بدآموزی داشته و سبب رشد سیاست‌های قومی و فرقه‌ییِ تنگ‌تر از این در کشور شود. آن‌هم در حالی که مسلمانیِ همۀ مردم افغانستان، سبب نشده که این مردم همدیگرشان را به نامِ دین نکشند.
اینکه بخشی از مردمِ افغانستان برای رهایی از تبعیض از کشور خارج می‌شوند، شاید در ابتدا برای آنان خبر خوشی باشد، اما قطعاً دلِ آنان به صفایِ دیروزِ زادبوم‌ و سرزمین‌شان تنگ خواهد شد. اُمید که این خروج و ترکِ دیارِ گروهی، فرصت‌هایی را برای تقویتِ تبعیض‌های نژادی و مذهبی در افغانستان مساعد نکنـد!