مدتی پیش از این، سفرهای ولایتی رییس حکومت وحدت ملی به نحو بی‌پیشینه با افزایش روبه‌رو شده بود، در جریان این سفرها گفته می‌شد، پروژه‌هایی که پیشتر افتتاح شده بودند، دوباره افتتاح شده و تعهداتی مبنی برتطبیق پروژه‌های انکشافی‌یی که بیشتر وجه کمپاینی داشته به باشنده‌گان ولایات از سوی رییس حکومت داده شده است، نهادهای ناظر انتخابات، نحوه و تعدد این سفرها را کمپاین‌های پیش از وقت انتخاباتی دانسته و تخطی محسوب کردند.
اکنون اما در جریان بررسی طرح ابتدایی بودجۀ سال مالی پیش‌رو که در بیستم قوس امسال به پارلمان رفت، ادعاهای مطرح شده است که گویا بودجۀ ملی نیز رنگ کمپاینی به خود گرفته است.
هرچند تاکنون نتایج بررسی‌های پارلمان از طرح ابتدایی بودجۀ سال مالی ۹۸ به دلیل آنکه این سند تاکنون در نشست عمومی مجلس نماینده‌گان به بحث گرفته نشده، مشخص نشده است، اما بررسی برخی نهادهای مدنی نشان می‌دهد که حکومت در جریان تهیۀ طرح ابتدایی بودجۀ ملی، پروژه‌هایی را بیشتر به عنوان اولویت انکشافی خود برای سال بعد در نظر گرفته که غالباً اهمیت کمپاینی به این نهاد و شخص رییس حکومت وحدت ملی داشته اند.
مسوولان نهاد دیدبان شفافیت و برخی دیگر از نهادهای مدنی که مسودۀ بودجۀ امسال را به بررسی گرفته اند، می‌گویند که غالب پروژه‌های انکشافی‌یی که گویا در تمام ولایات غرض تطبیق پیش‌بینی شده اند، گنگ و مبهم اند و مشخص نیست که هزینه‌های پیش‌بینی شده در چارچوب این پروژه‌های گنگ در کجا مصرف می‌شود. به طور نمونه آنان از پروژه‌هایی یادآوری می‌کنند که بر اساس آن قرار است برای دانشگاه‌ها تجهیزات تهیه شود یا مکاتب و مساجد ساخته شود، اما معلوم نیست که محل تطبیق این پروژه‌ها کجا است.
این نهاد ابراز نگرانی می‌کند که در چارچوب این سند گنگ بودجه‌یی حکومت وعده‌هایی را که در جریان سفرهای ولایتی خود به مردم سپرده بود و اکثراً وجه کمپاینی داشت ممکن است در چارچوب این سند گنگ بودجه‌یی بگنجاند.
در بخشی دیگر از گزارش این نهادها از تلاش‌های به مراتب بیشتر حکومت به‌ویژه نزدیکان آقای غنی که برای مردم می‌تواند نگران‌کننده باشد، پرده برداشته شده است. در این بخش گفته شده که افرادی نزدیک به محمداشرف غنی در جریان سفرهای او به ولایات به مردم وعده داده اند که برخی پروژه‌های انکشافی را خارج از چارچوب تدارکات و طبعاً خارج از بودجۀ ملی به تطبیق خواهند گرفت. گفته شده که معاون رییس دفتر آقای غنی و شماری از نزدیکان درگاه در ولایت‌های هرات، پکتیا و دایکندی چنین صحبت کرده‌اند. این صحبت‌ها دور زدن سیستم مالی کشور تعبیر شده است.
ادعاهای یاد شده که بر داده‌های تحقیقاتی استوار اند و از لابه‌لای سند ابتدایی بودجۀ امسال، دیدگاه متخصصان و اظهارات مقام‌های حکومت جمع‌آوری شده‌اند و احتمال خطای آن غیر قابل ملاحظه است، نشان می‌دهد که رییس حکومت روندها و برنامه‌های ملی را ابزاری برای پیش‌برد اهداف سیاسی و مشخصاً کمپاین‌های انتخاباتی خود ساخته است. اهمیت پول، در انتخابات غیر قابل چشم‌پوشی است، جریان انتخابات پارلمانی که شماری پول توزیع می‌کردند و رأی می‌گرفتند را همه به یاد داریم با این حال، وقتی واحدهای بودجه‌یی به‌ویژه در بخش‌های انکشافی که به مراکز کمپاین تبدیل شوند، دست‌کم پای رقابت موازی در این روند انتخابات خواهد لنگید.
بودجۀ ملی در حالی رنگ کمپاین به خود می‌گیرد که ما پیش از این گواه کمپاینی شدن روند صلح نیز از جانب آقای غنی بوده‌ایم، او در جریان همان سفرهای ولایتی‌اش پنج‌سال دیگر از مردم زمان مطالبه کرد به این بهانه که برنامه‌هایش از جمله روند صلح در این مدت تکمیل خواهد شد، این مطالبه قطعاَ کمپاینی بود، پس از آن در نشست ژنوا با آنکه از دید کارشناسان حکومت در جریان پنج‌سال یک قدم در راستای صلح گام برنداشته یا نزدیک نشده، رییس حکومت طرحی را به جامعۀ بین‌المللی پیشکش کرد که براساس آن قرار بود صلح در جریان پنج‌سال آورده شود. کمپاینی بودن این ادعای غنی نیز کاملاَ مشخص بود.
این همه را حکومت به‌ویژه شخص آقای غنی در حالی کمپاینی ساخته است که اتهاماتی جدی مبنی بر آنکه کمیسیون انتخابات نیز مستقیماَ زیر نفوذ شخصی او است، مطرح می‌باشد. نهادهای ناظر و احزاب سیاسی متفقاَ به شکل مکرر مدعی بوده اند که کمیسیون انتخابات بدون تصمیم شخص آقای غنی کوچکترین کاری نمی‌کند. گفته می‌شود که استعفانامه‌های کمیشنران فعلی بلا استثنا نزد آقای غنی است و به محضی که احساس شود، کمیشنران زیر فرمان نیستند از سمت شان برکنار می‌شوند، گواه درستی این گپ و گفت‌ها در جریان برکناری رییس پیشین بورد کمیشنران و رییس دبیرخانه کمیسیون انتخابات که گفته می‌شد بنابر تمردشان از امر رییس حکومت وحدت ملی برکنار شده اند پیش از این بوده‌ایم.
با این وجود می‌توان نتیجه گرفت که حکومت به رهبری آقای غنی تقلب سازمان یافته‌یی را که در جریان انتخابات پارلمانی با ابتکار و مدیریت کمیسیون انتخابات سازمان داده بود، در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری نیز در حال زمینه‌سازی کردن است و تلاش دارد این پروسه را به صورت شکلی به راه انداخته و نتیجه‌یی طبق میل خود را از آن بگیرد. چنین پروسه‌یی که حکومت خود می‌برد و خود می‌دوزد، قطعاَ میخ به تابوت مردم‌سالاری خواهد بود.