نزدیک به یک هفته است که برخی ولسوالی‌های ولایت تخار از جمله ولسوالی چاه‌آب این ولایت گواه درگیری افراد مسلح غیرمسوول است که در نتیجۀ آن، ده‌ها خانواده خانه‌های خود را ترک کرده و مهاجر شده‌اند.
منابع و برخی باشنده‌گان ولایت تخار در گفت‌وگو با روزنامۀ ماندگار می‌گویند، در کنار ناامنی‌ها و چالش‌هایی که گروه طالبان برای‌شان خلق کرده‌اند، نماینده‌گان پارلمان، برخی از فرماندهان پیشین جهادی و افراد مسلح غیرمسوول در این ولایت را به دوش دارند که به نگرانی‌های‌شان افزوده است.
به گفتۀ منابع و باشنده‌گان تخار، برخی مسوولان ارشد حکومتی در کابل نیز این افراد را حمایت می‌کنند و در بسیاری موارد از این افراد استفادۀ سیاسی و انتخاباتی انجام می‌دهند.
افراد مسلح غیرمسوول؛ از مرکز حمایت می‌شوند!
صمد صدیقی، یکی از باشنده‌گان ولایت تخار به روزنامۀ ماندگار می‌گوید که در دو سه ماه اخیر، حضور افراد مسلح غیرمسوول، نگرانی‌های جدی‌یی را برای باشنده‌گان این ولایت به بار آورده است.
آقای صدیقی می‌افزاید که افراد مسلح غیرمسوول از سوی وکلای پارلمان و وکلای شورای ولایتی حمایت و پشتیبانی می‌شوند. چندی پیش دو خبرنگار یک رادیو در ولایت تخار کشته شد. اکنون آقای صدیقی این قضیه را به افراد مسلح غیرمسوول ربط می‌دهد و می‌گوید که این کار از سوی افراد مسلح غیرمسوول انجام شده است.
صمد صدیقی بیان می‌دارد که درگیری میان افراد مسلحِ بشیر قانت، فرمانده حزب اسلامی و افضل شامل، یکی از سناتوران در ولسوالی چاه‌آب از چند هفته به این‌سو جریان دارد. او نامۀ فرماندهی پولیس ولسوالی چاه‌آب را که به فرماندهی پولیس ولایت فرستاده شده است، نشان می‌دهد و می‌گوید که مسوولان فرماندهی پولیس چاه‌آب در آن نوشته اند که جلو درگیری و جنگ میان بشیر قانت و افضل شامل را گرفته نمی‌توانند.
این باشندۀ تخار به این باور است که حکومت مرکزی به دلایل سیاسی و انتخاباتی نمی‌خواهد در این درگیری مداخله کند. به گفتۀ صمد صدیقی: در نامۀ فرماندهی پولیس ولسوالی چاه‌آب ذکر شده است که وضعیت این منطقه اضطراری است، دکان‌ها بسته اند و طرف‌های درگیری مجهز با سلاح‌های سبک و سنگین هستند.
او می‌گوید که در این درگیری‌ها چندین تن از دو طرف و نیز مردم بی‌طرف کشته شده‌اند و نیز ده‌ها خانواده، خانه‌های‌شان را ترک کرده و مهاجر شده‌اند.
مردم؛ ابزاری برای استفادۀ سیاسی و انتخاباتی
برخی منابع نیز از ولایت تخار می‌گویند که چندی پیش در ولسوالی بنگی میان افراد مسلحِ قدرت‌الله ذکی، نمایندۀ مردم تخار در پارلمان و یکی دیگر از افراد مسلح نیز درگیری صورت گرفته بود که در نتیجه آن، چندین تن کشته و زخمی شدند.
به گفتۀ منابع: حکومت مرکزی و حکومت محلی تخار به خوبی می‌دانند افراد مسلح غیرمسوول کی‌ها هستند؟ چه تعداد سلاح و افراد دارند؟ مواضع‌شان در کجاست و از سوی کی حمایت و تجهیز می‌شوند؟ اما به دلایل سیاسی کسی به آن‌ها چیزی گفته نمی‌تواند.
منابع با بیان این‌که افراد مسلح غیرمسوول بیشتر در ولسوالی‌های رستاق، چاه‌آب، کلفگان و فرخار حضور دارند، می‌گوید که فردی بهنام پیرام قُل در رستاق حضور نظامی دارد و سه سال پیش یکی از وکلای شورای ولایتی تخار به نام عین‌الدین را نیز به قتل رساند.
خیرمحمد تیمور، یکی دیگر از افراد مسلح غیرمسوول در ولسوالی کلفگان ولایت تخار است که به گفتۀ منابع: پیش از این فرمانده پولیس تخار بود و حالا مقام‌های محلی را تهدید می‌کند. چندی پیش فرماندهی پولیس کلفگان یکی از افراد او را به اتهامِ سرقت، باج‌گیری و اختطاف گرفتار کرده بود که موجب درگیری مسلحانه میان فرماندهی پولیس و خیرمحمد شد، اما با پا در میانی وکلای پارلمان حل شد.
منابع همچنان اظهار می‌دارند که عبدالله بیک، برادر متین بیک، رییس کنونی ارگان‌های محل نیز افراد مسلح غیرمسوول دارد که زور پولیس محلی تخار هم به او نمی‌رسد. این منابع یاسین ضیا، والی پیشین تخار و معاون کنونی شورای امنیتی ملی را نیز متهم به بی‌کفایتی می‌کنند و می‌گویند که در زمان حاکمیت او بر تخار، افراد مسلح غیرمسوول نه‌تنها که کم نشدند، بلکه بیشتر هم شدند.
سه‌ هزار خانواده مهاجر شدند
برخی از باشنده‌گان محلی در تخار نیز می‌گویند که به دلیل جنگ‌ها شدید میان نیروهای امنیتی و طالبان در شش روزِ اخیر، سه هزار خانواده از ولسوالی دشت قلعۀ تخار بیجا شده‌اند. منابع محلی می‌گویند که تاکنون بیش از ۴۰ تن از افراد ملکی در این جنگ‌ها کشته و یا مجروح شده‌اند.
بربنیاد اطلاعات، در میان کشته‌ها و زخمی‌ها زنان و کودکان نیز شامل هستند. باشنده‌گان محل می‌گویند که به علت ادامۀ جنگ و درگیری، حدود سه ‌هزار فامیل به مناطق‌ همجوار و شهر تالقان بی‌جاشده و در وضعیت بدی به سر می‌برند.
آنان از کم‌‌توجهی مسوولان محلی در آن ولایت شکایت دارند. منابع می‌افزایند که پس از آغاز جنگ تمام ادارات دولتی به شمول مراکز صحی مسدود شده است و حتا برای آسیب‌دیده‌گان جنگ، کمک‌های صحی صورت نمی‌گیرد.
خواستیم در این زمینه دیدگاه فرماندهی پولیس تخار و وزارت امور داخله را نیز داشته باشیم، اما مسوولان روابط عمومی و سخنگویان این دو نهاد از پاسخ دادن به پرسش‌های ما امتناع ورزیدند.
این نخستین‌بار نیست که باشنده‌گان ولایت‌های مختلف کشور به‌ویژه باشنده‌گان تخار از حضور و فعالیت افراد مسلح غیرمسوول شکایت می‌کنند.
باری آنان دست به تظاهرات گسترده زدند و از حضور این گونه افراد شکایت کردند، اما نهادهای مسوول هیچ توجهی به خواست آنان نکرد.
پیش از این نیز شکایت‌هایی از فعالیت‌های ضد حکومتی و مردمی این گروه‌ها به حکومت مرکزی و رسانه‌ها رسیده است. در یک نمونه، افراد مسلح مربوط به بشیر قانت، مدتی پیش به یک مسجد هجوم برده و برخی را کشته و زخمی کردند. در همین رابطه، دادستانی استیناف ولایت تخار حکم بازداشت این فرمانده وابسته به حزب اسلامی و افراد تحت امرش را به اتهام قتل و حمله بر مسجد دارالعلوم ولسوالی چاه‌آب صادر کرد، اما نهادهای دولتی از بازداشت او تاکنون عاجز مانده‌اند.
حکومت وحدت ملی بارها مبارزه با افراد مسلح غیرمسوول را از اولویت‌هایش عنوان کرده است، اما هر بار در دستگیری و بررسی پرونده‌های این گروه‌های عاجز مانده است. باورها بر این است که حکومت وحدت ملی با این پرونده‌ها بازی سیاسی و انتخاباتی می‌کند. پیش از این، نظام‌الدین قیصاری، فرمانده وابسته به حزب جنبش از سوی حکومت به اتهام داشتن افراد مسلح غیرمسوول و قتل و دزدی بازداشت کرد، اما چندی بعد رها شد. در یک مورد دیگر، حکومت اقدام به بازداشت فرمانده شمشیر، از افراد مسلح غیرمسوول وابسته به حزب وحدت کرد، اما چند روز پس آقای شمشیر نیز دوباره رها شد.