گزارشگر:شفیق نظری - ۲۰ حوت ۱۳۹۷
در حولوحوش مارکیتها و فروشگاههای بزرگی که کمپیوتر، مبایل و وسایل دیجیتالی خرید و فروش میشوند، برخی از جوانان پایههای کمپیوتر گذاشتهاند و مصروف پخش و نشرِ نرمافزار و ارایۀ خدمات برای کمیپوتر و مبایل مشتریان و متقاضیان اند.
چنین نمایی در تمام بازارهای اطراف شهر کابل وجود دارد، بهویژه مناطقی که رفتوآمد شهروندان این شهر بیشتر است. گفته میشود، جوانانی که در گوشۀ سرک و کنار دوکانهای کمپیوتر و مبایلفروشی، کامپیوتر گذاشته اند، در کنار عرضۀ خدماتِ نرمافزاری، فیلمهای مبتذل نیز به مشتریان ارایه میکنند.
به گفتۀ دکانداران و این کمیپوترکاران، فروشِ فیلمهای مبتذل و غیراخلاقی بازارِ گرمتری نسبت به ارایۀ سایر خدمات نرمافزاری دارد. در هفتۀ جاری سری زدم به یکی از مارکیتهای موبایلفروشی در منطقۀ کوتۀ سنگی کابل تا چگونهگی این مدعا را از نزدیک بررسی کنم.
نخست با هویت خبرنگاریام از برخی از جوانانی که مصروف ارایه خدمات نرمافزاری اند، خواهان پاسخ به برخی از پرسشهایم شدم، اما احساس خطر کردند و به پرسشهایم پاسخ نگفتند. در نهایت، به عنوان مشتری به یکی از این جوانان مراجعه کردم و در لابهلای حرفها، پرسشهایم را مطرح کردم.
فرید -اسم مستعار- که دانشآموز صنف دوزادهم در یکی از مکتبهای دولتی کابل است، میگوید که خدمات مختلف دیجیتالی به مردم ارایه میکند و از این راه ماهانه ده تا دوازده هزار افغانی به دست میآورد.
او میافزاید که نصب گیم و نوارهای صوتی و تصویری، نصب برنامههای تلفونی از خدماتی است که به مشتریان ارایه میکند. به گفتۀ فرید، در کنار این خدمات، برخی از جوانان برای نصب فیلمهای مبتذل و غیراخلاقی نیز به او مراجعه میکنند.
این باشندۀ کابل میگوید که در نخست دوست نداشت فیلمهای غیراخلاقی بفروشد، اما تقاضای زیاد مشتریان او را واداشت دست به فروش این فیلمهای بزند. فرید بیان میدارد که اکثریت مراجعه کنندهگان برای فیلمهای مبتذل، بانوان و پسرانِ جوان اند و درامد خوبی نسبت به سایر خدمات دارد.
همزمان بااین، فروشندهگان موبایل و کمپیوتر نیز فروش فیلمهای غیراخلاقی از سوی کمیپوترکارانِ اطراف دکانهایشان را تأیید میکنند. یکی از ترمیمکاران موبایل در کوتۀ سنگی که نمیخواهد نامش در این گزارش ذکر شود، میگوید فیلمهای مبتذل و غیراخلاقی به صورت آشکار و علنی در بازار کوتۀ سنگی به فروش میرسد.
او که مدعی است قرآن را حفظ کرده است، از دو سال به اینسو در این مارکیت دکانداری میکند و به این باور است که پخش و نشر فیلمهای مبتذل آنهم در میان جوانان، «فاجعهبار» و «گمراه کننده» است.
این ترمیمکارِ موبایل تأکید دارد که دیدنِ فیلمهای غیراخلاقی از نگاه شرعی حرام است و هم به جسم و روان جوانان آسیب میرساند. او از مردم و حکومت میخواهد تا جلو پخش و نشر چنین فیلمها را بگیرد و جوانان کشور را به گفتۀ او: «از پرتگاه نابودی معنوی و اخلافی نجات دهد، زیرا فقر، بیکاری و مواد مخدر نیز هر روز از جوانان قربانی میگیرد».
در سالهای اخیر با آنکه خدمات انترنتی در سراسر کشور روبه گسترش است، اما دیده میشود که نشر و فروش فیلمهای مبتذل همچنان در بازارهای کابل رونق دارد. برخی از روانشناسان به این باور اند که نگاه کردن به فیلم غیراخلاقی موجب اعتیاد، انحرافات جنسی، تخریب روابط جنسی در خانواده و سبب خودآزاری فردی میگردد. به باور روانشناسان، تماشای فیلمهای مبتذل، روحیۀ جوانان را تخریب کرده و حتا میتواند زمینه را برای اعتیاد به مواد مخدر فراهم سازد.
از سویی هم، قوانین افغانستان نشر و پخش فیلمها و نوارهای مستهجن و مبتذل را ممنوع قرار داده و به فروشنده و پخش کنندۀ آن نیز مجازات تعین کرده است، اما به نظر میرسد قانون در این زمینه چندان اجرا و تنفیض نمیشود.
Comments are closed.