احمد مسعود: طالبان به هیچ تعهد خود به غیرقرارداد خود با آمریکا عمل نکردهاند.
گزارشگر:احمد عمران - ۰۳ ثور ۱۳۹۸
هنوز چند روزی از انتشار گزارش نهاد بینالمللی گزارشگرانِ بدون مرز در مورد اُفت جایگاه افغانستان از نظر کار روزنامهنگاری و آزادی بیـان نگذشته بود که یک مسوول رسانهیی از سوی محافظان شخصیِ اشرفغنی رییس حکومت وحدت ملی مورد ضربوشتم قرار گرفت. روز دوشنبه ناگهان فضای مجازی با خبری مشبوع شد که در آن از ضربوشتمِ عبدالله خنجانی مسوول تلویزیون خصوصیِ یک سخن گفته میشد. این خبر دست به دست در فضای مجازی میگشت که به تعقیبِ آن خبر دیگری مبنی بر رفتن شماری از ارگنشینان به تلویزیون یک و معذرتخواهی از آقای خنجانی منتشر شد.
ارگ تلاش کرد با فرستادن سخنگویانِ خود به تلویزیون یک و عذرخواهی از آقای خنجانی، قالِ قضیه را بکند و آن را در نطفه به زعمِ خود خفه کند. اما چنین نشد و آقای خنجانی با برگزاری نشست خبری، اعتراضِ خود را نسبت به برخوردی که با او در ارگ صورت گرفته، اعلام کرد. آقای خنجانی گفت که او برای یک نشستِ آفدریکارد به ارگ خواسته شده بود ولی در هنگام بازرسی بهصورتِ اهانتآمیزی به او حمله شد و برای مدتی بازداشت گردید. آقای خنجانی در نشست خبریِ خود گفت که محافظانِ آقای غنی تلیفون همراهِ او را بازرسی کرده و به او اتهام همکاری به گروه طالبان را وارد کردهاند.
در روزهای اخیر این بارِ نخست نیست که به یک خبرنگار از سوی ارگنشینان حمله صورت میگیرد. پیش از این، نصیر فیاض یکی از گردانندهگان تلویزیون خصوصی آریانا از سوی معاون سخنگوی آقای غنی مورد هتک حرمت قرار گرفت و به او اتهام جانبداری و گرفتن رشوه در حکومت قبلی از سوی سخنگوی حامد کرزی رییسجمهوری پیشین وارد شد. وحید عمر سخنگوی پیشین ریاست جمهوری در زمان حامد کرزی و مشاور ارشد آقای غنی در امور استراتژیک، به این اتهام واکنش نشان داد و در فیسبوکش نوشت که او به هیچ خبرنگار و مسوول رسانهیی در زمان کاریاش رشوه و یا مساعدت پولی نداده است.
آقای فیاض دلیل اتهامهای ارگ به خود را نوشتهیی میداند که چندی پیش در نقد کارکرد آقای غنی منتشر کرده بود. آقای فیاض در این نوشته، آقای غنی را پوپولیست و قومگرا خوانده و گفته است که دلیل مشکلات فعلیِ کشور در سیاستهای تبعیضآمیز و پُر از نفرت و کین قومیِ آقای غنی ریشه دارد. به نظر میرسد حالا افزون بر مخالفان و منتقدان سیاسی ارگ، روزنامهنگاران را نیز دشمنِ خود میداند و از ابزارهای دست داشته برای خاموش کردن صدای آنها استفاده میکند.
برخوردهای اخیر ارگ با روزنامهنگاران و آزادی بیان نشان میدهد که آقای غنی مسیر رسیدن به یک حکومت دیکتاتوری و خودکامه را میپیماید. در گزارش گزارشگرانِ بدون مرز نیز دلیل افت جایگاه افغانستان در ردهبندی کشورها از نظر خطرهایی که متوجه کار خبرنگاری و آزادی بیان است، ناشی از ترس و فضای رعبآور موجود در کشور توصیف شده است. به گزارش سازمان «گزارشگران بدون مرز» خبرنگاران و کارمندان رسانهها به طور فزایندهیی در فضای ترس زندهگی میکنند، حتا در کشورهایی که قبلاً امن بودهاند. این سازمان گفته است که افغانستان خطرناکترین کشور برای خبرنگاران است. این سازمان با ارایۀ «لیست ردهبندی جهانی آزادی رسانهها در ۲۰۱۹» گفته است که دلایل بدتر شدن وضعیت، نفرتپراکنی سیستماتیک در برابر خبرنگاران بوده است.
وقتی به فیسبوکِ یکی از سخنگویان آقای غنی مراجعه شود، این نفرتپراکنی را به وضاحت میتوان حس کرد. او به صورتِ سیستماتیک نهتنها به خبرنگاران که حتا به سیاسیون کشورهای همسایۀ افغانستان نیز در رخنمایش حمله میکند. آیا وظیفۀ سخنگوی ریاست جمهوری حکم میکند که چنین با الفاظ رکیک به دیگران حمله صورت دهد؟ به فرض اینکه برخیها نسبت به کارنامۀ حکومت و آقای غنی انتقادهایی وارد کنند، اما آیا سخنگویانِ او چنین حقی را دارند که از نامِ او به دیگران دشنام بفرستند و یا آنها را تهدید کنند؟
سخنگویان ارگ فراموش کردهاند که آنها از جایگاه حقیقیِ خود در فضای مجازی یا رسانهیی ظاهر نمیشوند. هر سخن و نوشتۀ سخنگویان ارگ به معنای دیدگاه و موضع رییسِ آنهاست و نباید چنین برداشت شود که نظر سخنگویان، یک چیز است و نظر رییس حکومت چیزی دیگر. در دیگر کشورها نیز روال عادی و قانونی چنین است. وقتی سخنگوی کاخ سفید در برابر خبرنگاران ظاهر میشود و یا مطلبی را توییت میکند، به معنای آن است که نظر رییس جمهوری امریکا و یا نهاد ریاست جمهوری این کشور در قبال آن موضوع این است و لاغیر. در افغانستان اما مثل این است که همه چیز وارونه میشود؛ سخنگویان نیز برای خود جایگاه اجرایی قایل میشوند و به اعمالی دست میزنند که مغایر جایگاه و موقعیت حقوقیشان است. اگر این افراد دوست دارند نظرات شخصیِ خود را ارایه کنند، خوب است که از موقعیتهای خود بیرون شوند و آنگاه هرچه دل تنگشان میخواهد، به آدرس منتقدانِ آقای غنی و یا حکومت بگویند. اما تا زمانی که در موقعیتهای حقوقیِ فعلی قرار دارند، به هیچ صورت حق ارایۀ برداشتها و سخنان شخصیشان را ندارند مگر آنکه آن سخنان و برداشتها از رییسشان باشد.
بخشی از مشکلات امروزِ جامعۀ ما و آن بیاعتمادیهایی که میان سیاسیون کشور به وجود آمده، ناشی از چنین برخوردهایی است. یکی از سخنگویان ارگ به اندازۀ هزاران دشمن و طالب میان حکومت و مردم فاصله ایجاد کرده است، آنهم به دلیل توهمِ موقعیتی که در آن قرار دارد. ضربوشتم خبرنگار چیزی نیست که بتوان آن را با کلمات و عذرخواهی رفع و رجوع کرد. ارگ به صورتِ بیباکانه به روی آزادی بیـان و رسانه سیلی زده و باید پاسخگوی این سیلی زدنِ خود باشد.
Comments are closed.